Firefox tarayıcılarının da sahipliğini üstlenen, kâr amacı gütmeyen Mozilla Vakfı, 15 otomobil şirketinin ürettiği 25 araba modelinin mahremiyet kurallarını inceleyerek, bu araçlarla toplanan kullanıcı verilerine ilişkin bir rapor hazırladı.

Raporda, otomobil üreticilerinin araç sürücüleri ve yolcularına ilişkin veri topladığı ve bu veri toplama faaliyetlerinin sürücülerin cinsel yaşamlarına kadar uzanabildiği öne sürüldü.

Vakfın çarşamba günü yayımladığı raporu hazırlayan araştırmacılar, Japon otomobil üreticisi Nissan'ın mahremiyet sözleşmesinde, veri komisyoncuları, güvenlik güçleri ve diğer şirketlere sürücülerin cinsel yaşamları, zekaları ve sağlık durumlarıyla ilgili verileri satabileceğine ilişkin madde bulunduğunu tespit etti.

Alman otomobil devi Volkswagen'in ise sürücülerin konuşmalarını, hedefli reklamlar için kaydetme izni aldığı bildirildi.

Bir başka otomobil şirketi Subaru'nun sözleşmesindeyse, araçlarına yolcu olarak binen kişilerin mahremiyet kurallarını kabul etmiş sayılacağına ilişkin bir madde bulunuyor.

Araştırmaya öncülük eden Jean Caltrider, "Bu otomobil şirketlerinin göstere göstere toplayabildiklerini söylediği verinin miktarı şok edici. Kimse onlara karşı çıkmadığı ve mahremiyetle ilgili sorular sormadığı için her şeyi bunun içine dahil etmişler" diye konuştu.

Avrupalıların kağıt üzerinde, AB'de yürürlükte olan veri koruma yasaları nedeniyle daha iyi korunduğunu söyleyen Caltrider, buna karşın bu yasaların otomobil şirketlerine karşı çok kötü şekilde uygulandığını belirtti.

Caltrider, Avrupa genelinde çok az kurumun otomobil şirketlerinin veri toplamasına karşı harekete geçtiğine dikkat çekti.

Caltrider ve diğer araştırmacılar, otomobil şirketlerinin Almanya, Fransa, ABD, Japonya ve Güney Kore'deki uygulamalarını indirdi ve bu şirketlerin kullanıcılarına bildirdiği mahremiyet politikalarını inceledi.

İnceleme sonucunda, otomobil endüstrisinin yeni araba modellerinde yer alan onlarca sensör yardımıyla devasa miktarda veri depoladığı tespit edildi.

Bu veriler içinde araba içinde oturan kişilerin ağırlığı ve otomobil içinde yapılan konuşmaların yanı sıra araç içinde ve dışında bulunan kameralarla elde edilen görüntüler de bulunuyor. 

Ayrıca akıllı telefonlarda yer alan bağlantılı uygulamalar vasıtasıyla kullanıcıların hareketleri de takip edilebiliyor.

Otomobillerin birçok diğer akıllı cihazdan daha kötü mahremiyet ihlallerine neden olduğunu vurgulayan Caltrider, "Artık hiçbir şey sadece araba satarak para kazanmakla ilgili değil. Veri toplamak ve daha sonra bunu satarak para kazanmakla ilgili" diye konuştu.

Araştırmaya konu olan araba markalarının yüzde 84'ünün toplanan veriyi başka şirketlere satma iznine de sahip olduğu belirtildi. Veri pazarının yüzlerce milyar euroluk bir değere ulaştığı tahmin ediliyor.

İncelenen markaların yarısıysa, toplanan verilerin mahkeme kararı olmaksızın hükümetle ve güvenlik güçleriyle paylaşılabileceğini belirtiyor.

Araştırmacılar, insanların nadiren otomobil markalarının mahremiyet kurallarını incelediğini ve bunları bilerek onay verdiğine dikkat çekiyor.

Independent Türkçe, Politico, Guardian