İsrail, yerel saatle cumartesi akşamı geç vakitte İran'ın uzun zamandır beklenen misilleme saldırılarının başladığını ve yüzlerce drone ve füzenin yola çıktığını duyurduğunda dünyanın büyük bir kısmının nefesini tuttuğunu söylemek abartı olmaz.

Saldırı sadece ölçeği bakımından değil, aynı zamanda büyük ölçüde doğrudan İran'dan başlatılmış olması bakımından da emsalsizdi. Dolayısıyla vekiller aracılığıyla yürütülen bir çatışmadan ziyade iki devlet arasındaki potansiyel bir çatışma olarak yeni ve son derece tehdit edici bir aşamayı temsil ediyordu. Hiç kimse (ne İran, ne İsrail, ne komşu devletler, ne Avrupa ülkeleri ve özellikle de ABD) olası sonuçlar hakkında herhangi bir yanılsama içinde değildi.

Modern keşif ve iletişim kapasiteleri, farkındalığın geniş çapta paylaşılması anlamına geliyordu; bu da (olumlu anlamda) muhtemel hedef bölgelerdekilere sığınak aramakta zaman kazandırırken, ayrıca bölgede ve ötesinde çok daha fazla sayıda insanın savaşın yaklaşmasından gerçek zamanlı bir şekilde dehşete kapılmasına yol açtı.

Sonuçta, gece boyunca izleyenler ya da haberlere uyananlar için korkulan felaket önlenmiş oldu. ABD, Fransa ve Birleşik Krallık'ın (BK) hava desteğiyle güçlendirilen İsrail savunması, İran'ın yönelttiği ateş gücünün neredeyse tamamını etkisiz hale getirmeyi başardı. İsrail'e göre Necef çölündeki bir hava üssünde sınırlı bir hasar meydana geldi ve bir çocuk yaralandı. Bu en azından İsrail'in savunması açısından büyük bir başarı olarak nitelendirilebilir ve çok korkulan bölgesel yangını önlemesi ya da en azından geciktirmesi umulmalı.

Ancak burada kesinlik sona erip sorular baş gösteriyor. Bunların birçoğu şüphesiz bugün dünyanın dört bir yanında yapılan acil hükümet ve ittifak toplantılarında ele alınıyor.

Birincisi, İran'ın saldırısı bir şeyin sonu mu yoksa başlangıcı mı? Her ne kadar pek çok haber bu saldırıyı Gazze'deki savaşın ciddi şekilde "kızışması" diye tanımlasa da benim görüşüm bunun tam doğru olmadığı yönünde. En önemli kızışma, 1 Nisan'da Şam'daki İran Büyükelçiliği binasına yapılan baskındı. İsrail'in üstlenmediği ancak İsrail'in yaptığı varsayılan saldırıda aralarında İran Devrim Muhafızları'nın iki üst düzey generalinin de bulunduğu 13 kişi öldürülmüştü.

Bu olayın önemi, aynı gün Gazze'de 7 yardım görevlisinin öldürülmesi nedeniyle Batı medyasının büyük kısmında gölgede kaldı. Ancak diplomatik binalara yapılan bir saldırı egemenlik alanına yapılan bir saldırıyla eşdeğerdir. Bu, İran liderlerinin cevapsız bırakabileceği bir şey değildi.

İran halihazırda Birleşmiş Milletler'deki misyonu aracılığıyla, bu hafta sonu gerçekleştirdiği saldırıları meseleyi "sonuçlandırmış" olarak gördüğünü açıkça ortaya koydu. Başka bir deyişle Tahran saldırısını başlangıç değil, son olarak görüyor. Aynı şekilde, "İsrail rejiminin başka bir hata yapması" halinde İsrail'e "çok daha sert" bir karşılık uyarısında bulundu. Dolayısıyla ilk soru bu olayı İsrail'in de aynı şekilde görüp görmeyeceği olmalı.

İkinci soru İran'ın niyetiyle ilgili. İsrail'e ölümcül saldırılar düzenlemek niyetinde miydi, yoksa saldırıları daha az nüfuslu bölgeleri vurmak ve sınırlı hasar vermek üzere dikkatlice mi ayarlanmıştı? Başka bir deyişle, bu saldırılar gerçek olmaktan çok sembolik miydi, (İran'ın kendi yurttaşları arasında da) herhangi bir zayıflık izlenimini ortadan kaldırmak ve İsrail'in gelecekteki saldırılarını caydırmak, ancak çıtayı yükseltmemek için mi tasarlanmıştı? Ya da İran gerçek bir zarar verme niyetindeydi ama başarısız mı oldu?

İran liderlerinin 7 Ekim'deki Hamas saldırılarından bu yana söyledikleri her şey çatışmaya dahil olmaktan ya da çatışmayı gerçekten kızıştırmaktan kaçınmak istediklerini gösteriyor. Aynı şey Lübnan'ın güneyindeki vekili Hizbullah için de geçerli. Ancak İran'ın asıl niyetleri hakkında çelişkili açıklamalar var.

Bir yandan İsrail'den İran'ın 7 Ekim Hamas saldırılarını finanse ettiğine ve bu saldırılardan önceden haberdar olduğuna dair gecikmiş haberler geldi (ki ben şahsen bundan şüpheliyim). Ayrıca İran ve ABD'li yetkililer arasında (1979'daki İran Devrimi'nden bu yana neredeyse örneği görülmemiş bir şekilde) İran'ın Şam saldırısına vereceği tepkiye bazı sınırlamalar getirmek ve İsrail'den gelebilecek herhangi bir karşı tepkiyi dizginlemek amacıyla yakın zamanda temaslar kurulduğuna dair ısrarlı haberler de var (ki ben bunlara daha fazla itibar ediyorum). Sonuç olarak, İran'ın drone ve füzelerinin çoğunun hedeflerine ulaşamayacağını beklediğine inanmak makul görünüyor.

Üçüncü bir soruysa, (Birleşik Devletler tarafından hiç şüphesiz kışkırtılan) İsrail'in İran'ın saldırısını bu şekilde mi göreceği, yoksa İran'ın çıkarlarına, hatta İran'ın kendisine daha fazla saldırı düzenlemek için bir davet olarak mı değerlendireceği. İsrail'in İran'ın Şam konsolosluğuna kasten saldırdığı, İran'ı İsrail'in daha ileri (ve çok daha yıkıcı) eylemlerine bahane olabilecek bir karşılık vermesi için tuzağa düşürmek istediği yönünde bir görüş var. Bu cevaplanmamış bir soru olarak kalmaya devam ediyor. Ancak İsrail'in, varlığını sürdürmek söz konusu olunca İran'ı, Gazze'den kökünü kazımakta zorlandığı Hamas'tan çok daha büyük bir tehdit olarak gördüğü tartışmasız bir gerçek.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  29 Nisan 2024 - Gençler, Kenya'nın Mai Mahiu bölgesi yakınlarındaki Kamuçiri köyünde sel nedeniyle sürüklenen tahrip olmuş arabayı inceliyor. Kenya'nın bu bölgesi son bir aydır sağanak yağış ve ani su baskınlarının etkisi altında. Su baskınlarının başkent Nairobi'yi de etkilediği ve bazı yolların kapatıldığı aktarılırken, birçok mahallenin de sular altında kaldığı kaydedildi. Polis, Rift Vadisi'ndeki bir kasabanın yakınlarındaki barajın çökmesi sonucu en az 45 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Polis sözcüsü, "Durum kontrol altına alınmaya çalışılıyor ancak sel riski devam ediyor" dedi. Yaşanan bu son can kayıplarıyla birlikte marttan bu yana şiddetli yağış ve seller sebebiyle ölenlerin sayısı 100'ü aşmış oldu (Luis Tato/AFP)

• 2/30

  28 Nisan 2024 - Yunanistan'ın Olimpiyat meşalesini Fransız organizatörlere teslim etmesinin ardından Fransa'ya doğru yola çıkan Belem, meşaleyle birlikte Korint Kanalı'ndan geçiyor. 2024 Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapacak olan Paris'ten organizatörler, 1896'daki ilk etkinliğin düzenlendiği Panathinaiko Stadyumu'nda meşaleyi cuma günü devraldı. Meşaleyi taşıyan 127 yaşındaki Fransız gemisi Belem dün Atina yakınlarındaki Pire Limanı'ndan yelken açtı. Akdeniz'deki yolculuğunun 8 Mayıs'ta tamamlanması beklenen gemi, yaklaşık 2 bin kilometre yol kat ettikten sonra Marsilya'ya varacak. Daha sonra çeşitli kasaba ve şehirler üzerinden yolculuğuna devam edecek meşale, Paris Olimpiyatları'nın 26 Temmuz'daki açılış törenine taşınacak (Aris Messinis/AFP)

• 3/30

  27 Nisan 2024 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın gerçekleştirdiği füze saldırısında isabet alan hastanede bir kadın enkaz temizliyor. Rus füzeleri bugün Ukrayna'nın orta ve batı kesimlerindeki enerji tesislerini vurarak, ABD'nin askeri yardımına rağmen hava savunma sistemi sıkıntısı çeken Ukrayna'nın zor durumdaki enerji sistemi üzerindeki baskıyı artırdı. Ukraynalı yetkililer, son haftalarda ağır bombardımana maruz kalan kuzeydoğu şehri Harkiv'de bir füzenin 60 hastanın bulunduğu bir hastaneye isabet ettiğini, bir kadının yaralandığını ve binaya, yakındaki su borularına ve elektrik hatlarına zarar verdiğini açıkladı (Vyacheslav Madiyevskyy/Reuters)

• 4/30

  26 Nisan 2024 - Almanya'nın başkenti Berlin'de polis, Federal Meclis'le Başbakanlık arasında kurulan "Gazze'ye destek" kampını tahliye etmek istedi, eylemcilerin direnişi üzerine arbede yaşandı. Polis, çadırları sökerek kamp alanının dışına çıkardı. Alman Polisi, X'te yayımladığı açıklamada protesto kampındakilerin polis memurlarına yönelik şiddet eylemleri dahil olmak üzere "tekrarlanan suçlar" işlediğini yazdı (Odd Andersen/AFP)

• 5/30

  25 Nisan 2024 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da, Karanfil Devrimi'nin 50'inci yıldönümünü kutlamak için gerçekleştirilen askeri geçit töreninde askeri araçlar 25 Nisan Devrimi'ne katılan eski askerleri taşıyor. Portekiz, Avrupa'nın en uzun süreli diktatörlüğüne ve Afrika'da 13 yıl süren sömürge savaşlarına nokta koyan askeri darbenin 50'inci yılını kutladı. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin kölelik ve sömürgecilik döneminde işlediği suçların bedelini ödemesi gerektiğini söyledi (Patricia De Melo Moreira/AFP)

• 6/30

  24 Nisan 2024 - Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Berlin'de düzenlenen askeri karşılama töreninde. Bugün gerçekleştirdikleri görüşmede daha yüksek savunma işbirliğinde fikir birliğine varan iki lider, Avrupa'nın bir araya gelip Ukrayna'yı Rus istilasına karşı sonuna kadar desteklemesi gerektiğini belirtti. Almanya'nın başkentinde düzenlenen karşılama töreninde iki ülkenin ulusal marşları çalarken küçük bir protesto grubundan "Filistin'e Özgürlük" sloganı atıldı. Bu, Sunak'ın Ekim 2022'de başbakanlık koltuğuna oturduğundan beri Almanya'ya yaptığı ilk ziyaret (Liesa Johannssen/Reuters)

• 7/30

  23 Nisan 2024 - Fransa'nın başkenti Paris'te hayvan hakları organizasyonu PETA'dan aktivistler, Mısır Büyükelçiliği'nin önünde Mısır'ı protesto etti. Gize Piramitleri'ne turist taşımak için hayvanların kullanılmasını durdurma çağrısı yapan eylemciler, "Mısır, develere ve atlara kötü muameleyi durdur", "Gize'de hayvanların çektiği araçları yasakla" ve "Hayvanlar araç değildir" yazılı dövizleri taşıdı (Antonin Utz/AFP)

• 8/30

  22 Nisan 2024 - Eylemciler, Kolombiya'nın Cali kentinde Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro hükümetini sağlık ve emeklilik reformları nedeniyle prostesto ediyor. Başta başkent Bogota'nın tarihi Bolivar Meydanı olmak üzere birçok kentte sokaklara dökülen ve çoğunluğu sağ görüşlü grupların oluşturduğu kalabalık, Petro'yu "diktatörlük"le suçluyor. Ayrıca muhalifler, bu reformların ülkenin halihazırda zor durumdaki ekonomisine zarar vereceğini öne sürüyor. Devlet Başkanı Gustavo Petro, muhalefetin ülkedeki değişime karşı çıktığını iddia etmişti. Bu, 2022'de iktidara geldiğinden bu yana Gustavo Petro hükümetinin karşı karşıya kaldığı en büyük protesto (Joaquin Sarmiento/AFP)

• 9/30

  21 Nisan 2024 - Çin Grand Prix'sinde Red Bull'un Hollandalı sürücüsü Max Verstappen yarışırken görevli sarı bayrak sallıyor. Çin'in 2019'dan beri ilk kez ev sahipliği yaptığı grand prix yarışını Verstappen kazandı. Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 5. etabında McLaren'dan Britanyalı Lando Norris ikinci olurken Verstappen'in Meksikalı takım arkadaşı Sergio Perez ise yarışı üçüncü sırada tamamladı. Son üç yıldır dünya şampiyonu olan Hollandalı pilotun bu yılın şampiyonasında halihazırda en yakın rakibi Perez. Şanghay'daki yarışın ardından Verstappen'in 110, Perez'inse 85 puanı var. Sezonun 6. yarışı Miami Grand Prix'si 5 Mayıs'ta düzenlenecek (Pedro Pardo/AFP)

• 10/30

  20 Nisan 2024 - ABD merkezli uluslararası yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın üyesi Damian Sobol'un cenazesi, Polonya'nın Przemyśl kentinde düzenlendi. Sobol, İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, World Central Kitchen'ın 7 personelinin hayatını kaybettiği İsrail bombardımanını kınamıştı. İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye başlattığı saldırıda hayatını kaybedenlerin 34 bini geçti ve yaralıların sayısı 77 bine yaklaştı (Sergey Gapon/AFP)

• 11/30

  19 Nisan 2024 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, evlilik dışı ilişkilerle bağlantılı sus payı ödemelerini örtbas ettiği iddiasıyla yargılandığı davada öğle yemeği molasının ardından New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesine giriyor. Eski bir ABD başkanının ilk kez ceza davasında yargılandığı mahkemede 12 jüri 18 Nisan'da yemin etmişti. Öte yandan Trump'ın yargılandığı tarihi "sus payı" davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini söyledi (Spencer Platt/AFP)

• 12/30

  18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP)

• 13/30

  17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP)

• 14/30

  16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP)

• 15/30

  15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP)

• 16/30

  14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP)

• 17/30

  13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP)

• 18/30

  12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters)

• 19/30

  11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS)

• 20/30

  10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP)

• 21/30

  9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP)

• 22/30

  8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP)

• 23/30

  7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP)

• 24/30

  6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP)

• 25/30

  5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters)

• 26/30

  4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP)

• 27/30

  3 Nisan 2024 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 37'inci Deniz Piyade Tugayı'ndan bir asker, Ukrayna'nın güneyinde açıklanmayan bir yerde gerçekleştirilen askeri tatbikatlar sırasında Fransız AMX-10 RC zırhlı aracında. Rusya'nın Ukrayna'ya tam kapsamlı bir istila başlatmasının üzerinden 769 gün geçti ve savaş tüm hızıyla devam ediyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya'nın yılın başından itibaren Ukrayna'nın doğusunda 403 kilometrekare toprak ele geçirdiğini söylerken Ukrayna bu iddiayı reddetti. Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, seferberlik yaşını 27'den 25'e düşüren yasayı imzaladı (Ivan Antypenko/Reuters)

• 28/30

  2 Nisan 2024 - Kudüs'te İsrail'in parlamentosu Knesset önünde bir protestocu, Hamas'ın 7 Ekim'de düzenlediği saldırıda rehin alınanların derhal serbest bırakılması için düzenlenen eylemde. Parlamento binasının çevresinde kurulan çadırlarda yurttaşlar erken seçim çağrısı yaparken, İsrail genelinde halk geceleri de sokaklara çıkarak Başbakan Binyamin Netanyahu'yu istifaya davet ediyor. Öte yandan ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş World Central Kitchen, İsrail'in hedefli saldırısında Avustralyalı, Polonyalı, Birleşik Krallıklı ve ABD-Kanadalı personellerinin Gazze'de öldürüldüğünü açıkladı (Ronen Zvulun/Reuters)

• 29/30

  1 Nisan 2024 - Tayvan'ın bağımsızlık yanlısı aktivistlerden biri (sağda) Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in maskesiyle banknot taşırken, diğeri Tayvan'ın eski devlet başkanı Ma Ying-jeou'nun maskesiyle Tayvan haritası tutarak Taoyuan Uluslararası Havalimanı önünde protesto gösterisi yapıyor. Tayvan'ın eski devlet başkanı Ma Ying-jeou, iki ülke arasındaki gerilimi düşürmeyi amaçlayan ziyaret için bugün Çin'e gitti. Güney Çin'in Guangdong eyaletindeki Shenzhen şehrine uçmadan önce gazetecilere kısa bir açıklama yapan Ma, "Bu bir barış ve dostluk gezisi" dedi. Ma, şimdiki Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen'in seçilmesinden kısa bir süre önce, 2015 sonlarında Singapur'da Şi 'yle önemli bir zirve için bir araya gelmişti (Yan Zhao/AFP)

• 30/30

  31 Mart 2024 - Fransa'nın batısında yer alan Chinon'daki Vienne Nehri'nin taşması nedeniyle bazı alanlar sular altında kaldı. Fransa'nın içbatı kesiminde dünden beri yaşanan şiddetli nehir taşkınlarının ardından Indre-et-Loire ve Vienne'de yüzden fazla kişi evlerinden tahliye edildi ve Haute-Vienne'de bir kanocunun kaybolduğu bildirildi (Pascal Lachenaud/AFP)

Bu hafta sonu yaşananlar, İsrail ve İran arasındaki ikili ilişkilerin ötesinde birkaç soruyu daha gündeme getiriyor. Bunlardan biri, İran'ın saldırılarının Gazze savaşını ve uluslararası iklimi yeniden şekillendirip şekillendiremeyeceği ve bunu ne ölçüde yapabileceği. İsrail'in savaşı yürütme şekli, ABD ve BK'de bile halk düzeyinde, yabancı (ahlaki) desteğin büyük bir kısmını hızla kaybetmesine neden oldu. Hatta ABD ve BK kamuoyu önündeki duruşlarını (örneğin ateşkes konusunda) değiştirmek zorunda kaldı.

Ancak silah tedarik etmeye devam ettiler ve İran'ın drone ve füzelerine karşı müttefik ateş gücü belirleyici olmuş gibi görünüyor. İsrail yanlısı ittifak yeniden mi kuruldu? Gerçekten ortadan kalkmış mıydı? BM Güvenlik Konseyi'nin İsrail'in talebi üzerine acil toplanması ipucu verebilir.

İlkiyle alakasız olmayan ikinci mesele: İran, Şam'daki diplomatik topraklarının ihlali konusunu BM'de gündeme getirmeye çalışsa da başarılı olamadı. Ayrıca, örneğin ABD ya da BK'den İran'a açık bir destek gelmemiş gibi görünüyor. Ancak diplomatik dokunulmazlık uluslararası kuralların temel bir ilkesi ve böyle bir ihlal bazı ülkelerin başına geldiğinde kınanırken diğerleri tecrübe ettiğinde kınanmaması sadece bu ilkenin altını oymakla kalmaz, aynı zamanda çifte standart kokusu da taşır (ABD'nin Ukrayna'ya misket bombası tedarik etmesi ya da Filistinlilerin değil ama Ukraynalıların kendi kaderini tayin hakkını kararlılıkla savunması gibi).

Bu da bizi Britanya Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin İsrail'in hava savunmasındaki rolüne getiriyor. Bunun gerekçesi, IŞİD ve bölgedeki diğer cihatçı örgütlerle mücadele etmek için başlatılan Shader Operasyonu adlı 10 yıllık bir görev gibi görünüyor. BK'nin (zor durumdaki) silahlı kuvvetlerinin bu yeni görevde kullanılmasına ilişkin herhangi bir parlamento incelemesi yapıldı mı ve yapılmalı mıydı? Bunun BK yurttaşlarının yurtiçinde ya da yurtdışında güvenliğini tehlikeye atma riski var mı? Bu tür konularda daha fazla şeffaflık olmalı mı?

Ve son olarak, Ukrayna'yla ilgili bir dipnot. Cumhurbaşkanı Zelenski ve ekibinin ve genel olarak Ukraynalıların, cumartesi gecesi kendi şehirlerinden bazıları Rus hava gücü tarafından vurulurken, ABD ve BK'nin Ortadoğu'daki acil, göz önündeki ve uygulamalı angajmanına nasıl tepki verdiğini merak ediyorum.

Hiç değilse bu olay, görev başındayken Boris Johnson ve diğerlerinin sarf ettiği tüm güzel sözlere rağmen, ABD ve BK için Ukrayna'nın savunmasının İsrail'in savunmasından sonra ikinci sırada yer alması gerektiğini göstermiş olmalı. ABD ve BK güçten düşmüş bir İran'a karşı risk almaya hazır olabilirken, aynı şey Rusya'yla doğrudan bir çatışma için geçerli değil.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal