Kudüs şehri, birinci yüzyılda Yahudi yaşamının merkeziydi ve İsa'nın yaşamı ve hizmetinden en önemli olaylardan bazılarının yeriydi.

Örneğin, Yeni Ahit İncilleri, İsa'nın tapınaktaki Yahudi hac bayramlarını gözlemlemek için Kudüs'ü sık sık ziyaret ettiğini (sık sık dış avlularda ders vereceğini) kaydeder.

Ve ölümlü yaşamının son haftasını Fısıh bayramına hazırlanırken bu şehirde geçirmiştir.  

İsa bu ortamda son halka açık söylemlerini verdi, yerel güçlerle çatışmaya girdi, öğrencilerle Son Akşam Yemeğini yedi, Getsemane'de acı çekti ve dua etti.

Sonunda ölümüne, gömülmesine ve dirilişine yol açan davalara, istismara ve çarmıha gerilmeye maruz kaldı.

İsa'nın yaşamındaki ve misyonundaki bu önemli olayların yeri Kudüs olduğu için, erken Roma döneminde şehrin manzarasını anlamak, Müjde anlatılarını okumamızı büyük ölçüde aydınlatabilir.

İsa'nın tanıyacağı Kudüs, modern turistlerin ziyaret ettiği şehre çok az benzerlik gösterir, ancak kutsal yazılar, tarihi kaynaklar ve arkeolojik kazılar, Kudüs'ün birinci yüzyıl özelliklerinin büyüleyici bir şekilde yeniden inşasına izin verir.
 

 

İsa'nın hizmetinin çoğunu geçirdiği Galile köyü ortamının aksine, Kudüs, Roma tarzı inşaat, teknoloji ve olanaklardaki en son standartları yansıtacak şekilde Büyük Hirodes ve halefleri tarafından yakın zamanda yenilenen zengin ve heybetli bir şehirdi.

Buna şunlar dahildir:

• Akdeniz dünyasının dört bir yanından gelen Yahudi hacıların tapınakta İsrail Tanrısına ibadet edebilecekleri anıtsal Tapınak Dağı. İsa, elbette Kudüs'ü ziyaret ettiğinde tapınağa da gitti.
• Şehri koruyan bir dizi duvar ve sur (Antonia Kalesi gibi).
• Tiyatro ve hipodrom gibi eğlence kurumları.
• Sakinlerinin artan ihtiyaçlarını ve düzenli ziyaretçi akışını sağlamak için şehre su yönlendiren bir su kemeri sistemi.
• Tevrat'ta belirtilen bayramları kutlamak için düzenli olarak şehre gelen Yahudi hacıların ritüel olarak daldırılması için kuzeydeki Bethesda Havuzu ve güneydeki Siloam Havuzu gibi çeşitli havuzlar. İsa'nın Kendisi de bu havuzları ziyaret etti.

Bu dönemde Kudüs'ün en eski ve en geçici kısmı, Tapınak Dağı'nın hemen güneyindeki Aşağı Şehir'di.

Kalabalık pazar yerleri, kalabalık sokaklar, hac yurtları ve seçkin olmayan ev kümelerinin yanı sıra şehrin daha önde gelen sakinlerinden bazıları için daha büyük konutlar içeriyordu.

Batı'da Yukarı Şehir vardı - Kudüs'ün en yüksek ve en zengin kısmı. Hirodes burada abartılı malikanesini (iki yerleşim kanadı, zevk bahçeleri ve havuzlarıyla) inşa etti ve Yahudiye'nin üst sınıfının üyeleri Roma aristokrasisini taklit etmeye çalıştı.

Kudüs Tapınağı'nı yöneten rahipleri de içeren bu seçkin aileler, Pompei tarzı duvar freskleri, çiçek ve geometrik desenli mozaik zeminler ve güzel bahçelerle süslenmiş kentsel villalarda yaşıyorlardı.

Ayrıca Roma tarzı triclinia'da (ziyafetler sırasında kanepelere yaslanabileceğiniz odalar) kaliteli yemekler ve ithal yemekler eşliğinde yemek yediler.

Bu aristokrat yaşam tarzının çoğu, rahip ailelere ve Kudüs tapınağı ekonomisine borçlu ondalıklar tarafından desteklendiğinden, İsa Mesih, şehrin üst sınıflarını yoksulları sömürmeleri, dışa dönük zenginlik ve güç gösterimleri ve Yahudi toplumu içinde marjinalleştirilenlere yönelik muameleleri nedeniyle alenen kınadı.

Yerel aristokrasiyle olan bu çatışma, İsa'nın yaşamının Kudüs'ün manzarasında ortaya çıkan doruk olaylarına yol açtı.
 

 

İsa son gecesinde Son Akşam Yemeğini öğrencileriyle şehrin yerleşim bölgesinde bir yerde paylaştı (Batı Tepesi'ndeki geleneksel konumuna rağmen, Aşağı Şehir yakınlarındaki mütevazı bir evde gerçekleşmiş olabilir).

Daha sonra Yukarı Şehrin zengin evlerinden birinde yerel rahip yetkililer tarafından küfürden yargılandı.

Ertesi sabah İsa, Romalı Vali Pontius Pilatus (muhtemelen bir zamanlar Büyük Hirodes'in işgal ettiği sarayda meydana geldi) tarafından tekrar yargılandı.

İsa daha sonra çarmıhını surların dışına taşımak zorunda kaldı ve Golgota veya "kafatasının yeri" adı verilen bir infaz yerinde (muhtemelen şehrin kuzeybatı tarafındaki terk edilmiş bir taş ocağının yakınında) alenen çarmıha gerildi.

İsa, ölümünden sonra, takipçileri tarafından, üçüncü gün görkemli Dirilişine kadar vücudunun uzandığı yakındaki bir mezara gömüldü.
 

 

Bugün İsa'nın son haftasıyla ilgili kesin yerleri her zaman kesin olarak bilemesek de, birinci yüzyıl Kudüs'ün temel özelliklerini ve kentsel düzenini anlamak, Müjde bölümlerini okumamız hakkında değerli bilgiler sunabilir, İsa'nın son günlerindeki olayları canlandırabilir ve İsa'nın son haftasına yaklaşmamıza yardımcı olabilir.

O, Kutsal Şehirde sağladığı Kefaretin gücünü hissettiğimiz gibi.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.