Archie Mitchell & Adam Forrest

Britanya'nın Avrupa insan hakları yasalarından çıkmasına yönelik çağrılar artarken Rishi Sunak, Ruanda göç planı nedeniyle kabinede isyanla karşı karşıya.

Birleşik Krallık (BK) Başbakanı'na, acil durum yasası çıkararak İnsan Hakları Yasası'nı geçersiz kılması ve mahkemelere iltica davalarında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni göz ardı etmelerini söylemesi için baskı yapıldığı konuşuluyor.

BK Başbakanı'nı bu olağanüstü hamleyi yapmaya zorlayanlar arasında Göç Bakanı Robert Jenrick'in de olduğuna inanılıyor.

Öte yandan aralarında yeni İçişleri Bakanı James Cleverly ve Adalet Bakanı Alex Chalk'ın da yer aldığı diğer kişilerin daha yumuşak bir yaklaşımı tercih ettiği düşünülüyor.

Hükümetten üst düzey bir kaynak, The Times'a bu stratejinin "çılgınlık" olduğunu ve mahkemelerin "deliye döneceğini" söyleyerek Sunak'ın bunu onaylamak isteyip istemeyeceğini sorguladı.

Bu planın daha fazla yasal zorluğa yol açarak Ruanda tasarısını daha da geciktirebileceği uyarısı yapan bir başka kaynaksa şöyle dedi:

Sert görünüp bunu başaramamak gerçek bir tehlike.

Sunak'ın Ruanda'nın "güvenli" bir ülke olarak kabul edilmesi için acil durum yasası çıkarılacağı ve sorunları ele alma amacıyla Kigali'yle yeni bir anlaşma yapılacağı sözünü vermesinin ardından, BK'nin en yüksek mahkemesinin sınır dışı etme planının hukuka aykırı olduğuna hükmetmesinden sonra bu tartışmalar başladı.

Ancak geçen hafta BK İçişleri Bakanı görevinden alınan Suella Braverman, Başbakan'ın "B Planı"nın, "başarısızlığa uğrayan A Planı'nın sadece ince ayar yapılmış versiyonu" olduğunu iddia etti.

Braverman, BK'nin yurtiçi ve uluslararası yükümlülüklerinin (İnsan Hakları Yasası [Human Rights Act/HRA] ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi [AİHS]), "istisna oluşturan maddeler" kullanılarak Ruanda konusunda geçersiz kılınması gerektiğini söylüyor.

Sunak, kontrol edilemeyen İçişleri Bakanı'nı görevden almasına rağmen onun bazı fikirlerini değerlendiriyor.

Başbakan'ın sığınma taleplerinde HRA'yi geçersiz kılmaya çalışacak "yarım yağlı" bir seçenekle, HRA ve AİHS'yi yasal bir şekilde görmezden gelmek için "istisna oluşturan maddelerin" kullanılacağı "tam yağlı" bir seçenek üzerine kafa yorduğu söyleniyor.

Ilımlı Muhafazakarların Tek Ulusçular grubunun Başkan Yardımcısı Stephen Hammond, göçmenleri Ruanda'ya sınır dışı etmekle ilgili B planıyla insan hakları kanununun etrafından dolaşmaya çalışmaması yönünde Sunak'ı uyardı.

The Independent'a konuşan Hammond, "AİHS'den ayrılmak Tek Ulusçuların [milletvekilleri] kırmızı çizgisi olur; kendimizi Rusya'yla aynı grupta bulma fikri akıl almaz bir şey" dedi.

Hammond, "İmzaladığımız anlaşmaları geçersiz kılmaya çalışmakla ilgili çok ihtiyatlıyım" dedi.

AİHS ve HRA'yi [geçersiz kılmaya çalışmakla] ilgili çok temkinli olurdum. Tek Ulusçular grubundaki çok sayıda meslektaşımın görüşü de bu yönde.

En başarılı olan şeylerden biri Arnavutluk'la yapılan gibi anlaşmalar, bunlardan daha fazlasına ihtiyacımız var, böylece teknelerle gelenler geri gönderilebilir.

Muhafazakar Partili bir kaynak ise Guardian'a yaptığı açıklamada Braverman'ın fikirlerini takip etmenin "partiyi böleceğini" söyledi.

Kabinedeki bazı bakanlar ve [ılımlı] Tek Ulusçular bunu kabul etmez.

Başbakan bunu Avam Kamarası'ndan bile geçiremez. Bunun sağdaki aptalları yatıştırmayacağı da bir yana.

Sunak'ın güncellenmiş Ruanda anlaşmasının bu hafta, BK Maliye Bakanı Jeremy Hunt'ın sonbahar açıklamasından (BK Maliye Bakanı'nın ekonomik tahminlere dayanarak hükümetinin vergilendirme ve harcama planları hakkında milletvekillerine yaptığı güncelleme -ed.n.) sonra milletvekillerine sunulması bekleniyor.

Anlaşmanın, Yüksek Mahkeme'nin "geri gönderme"yle (Ruanda'nın reddettiği mültecilerin ayrıldıkları ülkeye geri gönderilme ihtlimali) ilgili endişelerini gidermeye çalışması bekleniyor.

Pazar günü kendisine hükümetin daha ileri giderek Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden ayrılıp ayrılmayacağı sorulan Hunt şöyle demişti:

Şu aşamada bunun gerektiğine inanmıyoruz ... Bu aşamada işin o noktaya geleceğini sanmıyoruz, bunu yapmak istemiyoruz.

Öte yandan BK Maliye Bakanı, hükümetin BK'ye kimin geleceğine "yabancı yargıçların" karar vermesini engellemeye kararlı olduğunu da sözlerine eklemişti.

Nihayetinde temel ilkemiz net; kararı parlamentodaki seçilmiş temsilciler vermeli.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/uk/politics

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç