Bilinen rivayetlerin genelinde kahvenin Etiyopya'da keşfedildiği kabul edilir. Afrika topraklarından diğer kıtalara yayılan kahve, daha çok Doğu Afrika'da yetiştiriliyor.
En çok kahve üreten Afrika ülkelerinin başında Etiyopya, Uganda, Fildişi Sahili, Tanzanya ve Kenya var.
Dünya piyasasında daha çok Etiyopya ve Kenya kahveleri tanınıyor olsa da son yıllarda Tanzanya kahvesi de kahve endüstrisinde büyük başarılara imza atarak sektörde önemli bir yere sahip olmaya başladı.
2022 ve 2023 yılındaki kahve ihracatı, Tanzanya'nın bağımsızlığını ilan ettiği 1961 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaşarak, ülke ekonomisine tam 231 milyon dolar katkı sağladı. 1
Bu rekor kahve ihracatı sonrası Tanzanya kahvesini daha yakından tanımak için, ülkenin önde gelen kahve üreticilerinden Choice Coffee'nin direktörü William Peter ile Tanzanya kahvesinin özellikleri, kahve ihracatındaki artış ve yerel kahve üreticilerinin durumu üzerine bilgilendirici bir röportaj gerçekleştirdik.
Tanzanya artık kahve sektöründe önemli bir yer edinmeye başlıyor. Siz Choice Coffee olarak Tanzanya'nın kahve endüstrisinin büyümesine ve gelişmesine ne gibi katkılar sağlıyorsunuz? Yerel kahve üreticilerini desteklemek için yaptığınız bir çalışma ya da ortaklık girişimi var mı?
Choice Coffee Tanzanya'nın kahve endüstrisini çeşitli yollarla desteklemeyi hedefleyen bir kurum. Elbette yerel üreticileri destekliyoruz ve onlarla işbirliği yapıyoruz.
Yerel kahve üreticilerine kahve çekirdeklerinin kalitesini artırmaları için eğitim ve destek sağlıyoruz. Yani yetiştirme, hasat, işleme ve hasat sonrası sürece dair en iyi uygulamaların nasıl olacağı konusunda eğitim veriyoruz.
Kahve üreticileri arasında sürdürülebilir tarım uygulamalarını teşvik ediyor, Organik tarım ve gölge altında yetişen kahve üretimi gibi çevre dostu yöntemlerin benimsenmesini amaçlıyoruz.
Bu uygulamalar, ekosistemin ve biyoçeşitliliğin korunmasına ve Tanzanya'da kahve tarımının uzun vadeli sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yardımcı olacak uygulamalar.
Çiftçilerin çekirdekleri için adil bir fiyat almasını sağlıyoruz. Bu hem geçim düzeylerini artıracak hem de onları yüksek kaliteli kahve üretmeye teşvik edecek bir yaklaşım.
Choice Coffee olarak, Tanzanya'daki yerel kuruluşlar, kooperatifler ve hükümet kurumlarıyla aktif olarak ortaklık arayışı içindeyiz.
Bu ortaklıklar, bilgi, kaynak ve uzmanlığı paylaşmayı hedefliyor ve kahve endüstrisinin büyümesine kolektif olarak destek sağlıyor.
Çeşitli paydaşlarla işbirliği yaparak, zorlukları ele alabilir, etkili girişimleri hayata geçirebilir ve daha sürdürülebilir bir kahve değer zinciri oluşturabiliriz.
Son dönemde kahve ihracatındaki artış, Kilimanjaro bölgesindeki yerel kahve üreticileri, çiftçiler ve topluluklar üzerinde nasıl etkiler yarattı?
Tanzanya'da, özellikle Kilimanjaro bölgesindeki kahve ihracatındaki son artış, yerel kahve üreticileri, çiftçiler ve topluluklar üzerinde hem olumlu hem de zorlayıcı etkilere yol açtı.
Olumlu etkileri şöyle sıralayabilirim:
- Gelir Artışı: Kahve ihracatındaki artış, Tanzanya kahvesine olan talebin artmasına ve piyasada yüksek fiyatlar oluşmasına neden oldu. Bu durum, Kilimanjaro bölgesindeki yerel kahve üreticileri ve çiftçilerinin gelirini artırdı.
- İstihdam fırsatları: Büyüyen kahve endüstrisi, bölgede ek istihdam fırsatları yarattı. Artan üretim ve ihracat, yetiştirme, hasat, işleme ve taşımacılık gibi görevler için daha fazla emeğe ihtiyaç duyar. Bu durum, istihdamı artırdı, işsizlik oranlarını düşürdü ve yerel toplulukların geçim düzeyini yükseltti.
- Altyapı gelişimi: Kahve ihracatındaki büyüme genellikle daha iyi yollar, işleme tesisleri ve depolama imkanları gibi altyapı yatırımlarını beraberinde getirir. İyileştirilmiş altyapı, kahve üretiminin verimliliğini destekler ve çiftçilerin pazarlara daha etkili bir şekilde erişmelerini sağlar. Ayrıca, bölgenin genel kalkınmasına da olumlu etkileri olur.
Karşılaşılan zorluklara gelince;
- Piyasa dalgalanması: Kahve ihracatındaki artış olumlu etkiler getirirken, yerel üreticileri ve çiftçileri piyasa dalgalanmalarına karşı hassas hale getirdi. Uluslararası kahve fiyatlarındaki dalgalanmalar, sektörün karlılığını ve istikrarını etkileyebiliyor. Şu durumda çiftçilerin ve paydaşların, piyasa dalgalanmalarıyla ilişkili riskleri azaltmak için stratejiler geliştirmeleri lazım.
- Sınırlı değer artışı: Tanzanya'nın çoğu kahvesi hala ham çekirdek olarak ihraç ediliyor, bu da daha yüksek değer artışı ve çiftçilere daha fazla gelir getirme potansiyelini sınırlıyor. Ancak yerel işleme teşvik edilerek ve özel kahve üretimi desteklenerek bu zorlukla başa çıkılabilir ve bölgeye daha fazla ekonomik fayda sağlanabilir.
- Sürdürülebilirlik endişeleri: Kahveye olan talepteki artış, sürdürülebilir şekilde yönetilmezse çevre üzerinde baskı oluşturabilir. Orman tahribatı, uygun olmayan atık yönetimi ve aşırı tarım kimyasalı kullanımı, ekosistemlere ve kahve tarımının uzun vadeli sürdürülebilirliğine olumsuz etki edebilir. Büyümeyle birlikte sürdürülebilir tarım uygulamaları ve çevre koruma öncelikli hale getirilmelidir.
Tanzanya kahvesini diğer kahve çeşitlerinden lezzet, aroma ve genel kalite açısından ayıran şey nedir? Toprak koşulları veya işleme yöntemleri gibi lezzet profiline katkıda bulunan ne gibi faktörler var?
Tanzanya kahvesini özellikle Bourbon ve Kent çeşitlerini, diğer kahve çeşitlerinden ayıran belirgin özellikler var.
Öncelikle Tanzanya kahve üreticileri ve ihracatçıları, kalite kontrolüne büyük önem verir.
Yetiştirme, işleme ve sınıflandırmadan başlayarak üretim zinciri boyunca sıkı kalite kontrol önlemleri uygulanır.
Bu kalite odaklı yaklaşım, sadece en iyi çekirdeklerin seçilmesini sağlar ve tutarlı ve yüksek kaliteli bir kahve ürünü ortaya çıkarır.
Özellikle Arabica Kahve olan Tanzanya kahvesi, genellikle deniz seviyesinden 1.200 metreden daha yüksek rakımlarda yetiştirilir.
Yüksek rakım ve ılıman sıcaklık ile bol yağış gibi uygun iklim koşulları, kahve çekirdeklerinde karmaşık tatların gelişimine katkıda bulunur.
Tanzanya'nın kahve yetiştirilen birçok bölgesinde bulunan volkanik topraklar, mükemmel verimlilik ve mineral içeriği sağlar.
Bu topraklar, Tanzanya kahvesinin benzersiz lezzetine ve karakteristik özelliklerine katkıda bulunur. Volkanik toprakların, kahveye istenilen asidite, zenginlik ve gövde katan özellikleri olduğu bilinmektedir.
Bu ülkede yetiştirilen Bourbon ve Kent çeşitleri kendi benzersiz lezzet profillerine sahiptir. Bourbon kahvesi, narenciye, meyveler ve çikolata gibi notalarla tatlı ve meyvemsi karakteristiklere sahiptir.
Kent kahvesi, Bourbon'un mutasyonu olan bir çeşit olup genellikle karamel, baharatlar ve bazen çiçeksi alt tonları içerir. Bu çeşitler, Tanzanya kahvesinde bulunan çeşitli lezzet profillerine katkıda bulunur.
Kahveyi işleme yöntemleri de kahvenin lezzetini şekillendirmede rol oynar. En yaygın kullanılan işleme yöntemi, kahve kirazlarının posadan arındırılması ve çekirdeklerin kurutulmadan önce fermente edilmesidir.
Bu yöntem genellikle daha temiz profillerde kahveler üretir ve çekirdeklerin içindeki doğal tatları öne çıkarır.
Kısaca, rakım, iklim, toprak koşulları, çeşit seçimi, işleme yöntemleri ve kalite kontrol uygulamalarının kombinasyonu, Tanzanya kahvesinin benzersiz lezzet profiline, aromasına ve genel kalitesine katkıda bulunur.
Tanzanya kahvenizin geleneksel Tanzanya kumaşı yani kitenge ile paketlenmesi çok dikkatimi çekti. Bu fikri nasıl buldunuz? Kitenge ve kahve Tanzanya kültürü için hangi anlamı taşıyor?
"Tanzanya kültürünü ambalaj tasarımına nasıl yansıtırız?" diye düşündük ve kahveyi bir kitenge torbaya koyma fikrini ortaya çıkardık.
Kitenge kumaşı, Tanzanya'da kültürel ve sembolik bir öneme sahip. Kitenge ile sarılmış bir ambalaj sadece işlevsel bir amaç taşımakla kalmaz, aynı zamanda ülkemizin zengin mirasının bir temsili haline gelir diye düşündük.
Kitenge kumaşının canlı ve renkli desenleri, ambalaja estetik bir çekicilik katıyor ve tüketicilerin dikkatini çekiyor.
Bu benzersiz ambalaj yaklaşımı, mağaza raflarında veya çevrimiçi platformlarda kahvenin öne çıkmasına ve potansiyel alıcıları cezbetmesine yardımcı olabilir.
Ayrıca, kahvenin üzerinde yer alan kitenge torba etiketi, tüketiciler için bilgilendirici bir öğe. Bu etiket de kahvenin kökeni, işleme yöntemleri, tat profili, besin değerleri ve diğer ilgili detaylar gibi önemli bilgileri içeriyor.
Son olarak, Tanzanya kahvesinin lezzetinden ve karakteristik özelliklerinden tam anlamıyla faydalanmak isteyen kahve tutkunlarına bazı tavsiyeler sunabilir misiniz? İşin uzmanından kahve içme deneyimini artıracak demleme teknikleri veya eşleştirme önerileri alabilir miyiz?
Elbette! İşte Tanzanya kahvesinin lezzetlerini ve karakteristik özelliklerini tam anlamıyla takdir etmek isteyen kahve tutkunları için bazı öneriler ve tavsiyeler:
Taze kavrulmuş çekirdekler: Tanzanya kahvesinin tam lezzet yelpazesini deneyimlemek için taze kavrulmuş çekirdekleri tercih edin derim.
Demleme yöntemleri: Damak tadınıza en uygun olanı bulmak için farklı demleme yöntemlerini deneyin. Tanzanya kahvesi V60 veya Chemex gibi kahvenin üstüne sıcak su dökme (pour-over) yöntemi, French press, Aeropress veya espresso gibi çeşitli teknikler kullanılarak demlenebilir. Her yöntem, kahvenin lezzet profiline farklı nüanslar katabilir, bu nedenle keşfetmek ve tercih ettiğiniz demleme tarzını bulmak için özgür olun.
Su kalitesi: Tanzanya kahvesi demlerken yüksek kaliteli, filtrelenmiş su kullanmaya özen gösterin. Suyun mineral içeriği ve saflığı, demlenmiş kahvenin lezzetini ve berraklığını büyük ölçüde etkileyebilir.
Lezzet notları: Tanzanya kahveleri genellikle narenciye, meyveler, çikolata, karamel ve baharat gibi lezzet notlarına sahiptir. Tadım yaparken bu notlara dikkat edin ve kahvedeki farklı tatları tanımlamaya çalışın.
Bilinçli tadım: Kahveyi tadını çıkarabilmek için zaman ayırın. Aromayı içinize çekin, damak tadınızdaki tatları gözlemleyin ve kahvenin gövdesine ve tadına dikkat edin. İlk yudumdan sona kadar tatların nasıl evrildiğini düşünün. Bilinçli tadım, kahve içme deneyimine tam anlamıyla dalmanızı sağlar.
Eşleştirmelere gelince;
Tanzanya kahvesini genel kahve içme deneyiminizi daha keyifli hale getirmek için uyumlu lezzetlerle eşleştirmeyi düşünebilirsiniz.
Örneğin, narenciye notaları içeren Tanzanya kahvelerini, limon veya portakal aromalı pastalar veya tatlılarla eşleştirebilirsiniz.
Daha koyu, çikolata aromalı Tanzanya kahvelerini, çikolata bazlı tatlılar veya zengin, fındıklı atıştırmalıklarla eşleştirebilirsiniz. Farklı yiyecek eşleştirmeleri keşfetmek hoş lezzet kombinasyonları yaratabilir. Afiyet olsun!
1. https://africa.businessinsider.com/local/markets/see-the-record-breaking-amount-tanzania-made-in-its-coffee-export-since-its/cb06qyh
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
