Son üç yılda Guatelama'ya yarı otomatik ateşli silah satışında yaşanan keskin artış, kritik devlet başkanlığı ikinci tur seçimi öncesinde yinelenen siyasi istikrarsızlıkla mücadele eden Orta Amerika ülkesini, ABD silahlarının Latin Amerika'daki önde gelen varış güzergahı haline getirdi.

Bloomberg'de yayımlanan yeni bir habere göre, Guatemala'nın ABD yarı otomatik silahlarının en büyük ithalatçısı haline gelmesi, ülkede şiddetin hızla arttığı bir döneme denk geldi: Cinayet oranı yıllarca düştükten sonra 2019'da yeniden artmaya başladı ve göçmen dalgaları kuzeye, Meksika ve ABD'ye doğru ilerliyor.

Cinayet oranının 2019'da artmaya başlaması tesadüfi olmayabilir: ABD, Guatemala'ya yarı otomatik silah ithalatına aynı yıl izin vermişti.

Bu durum ciddi bir çelişki yarattı: Başkan Yardımcısı Kamala Harris gibi yetkililer ve ABD Dışişleri Bakanlığı, kısmen ülkedeki şiddetin neden olduğu Guatemala'dan göçü engellemek için çalışırken, ABD Ticaret Bakanlığı ülkedeki göreceli kanunsuzluğun silah üreticileri için "eşsiz bir fırsat" sunduğunu açıkladı.

Artan istikrarsızlık, ülkenin demokrasisinin geleceği için savaş verdiği bir döneme denk geliyor. Bir Guatemala mahkemesi haziranda, önde gelen gazeteci José Rubén Zamora'yı kara para aklama suçundan 6 yıl hapis cezasına çarptırdı. Aktivistler bu kararı, ülkedeki basın özgürlüğü ve insan haklarına saldırı diye niteledi.

Etkili araştırmacı gazete El Periódico'nun kurucusu Zamora, geçen yıl tutuklanmadan önce hükümetteki yolsuzluğa dair haberler yayımlamıştı. Kurucusunun hapsedilmesi üzerine sadece çevrimiçi formata geçen El Periódico daha sonra tamamen kapatıldı.

Zamora'nın cezası ülkedeki mahkemelerin önde gelen birçok adayı diskalifiye etmesiyle gölgelenen seçimde bir sonraki başkanlarını seçmek için Guatemalalıların sandık başına gitmesinden sadece birkaç gün önce verildi.

Belki bunun sonucunda, görülmedik derecede yüksek sayıda Guatemalalı, muhtemelen ülkenin elit sınıfına karşı protestolarını ortaya koyma aracı olarak başkanlık oy pusulalarını boş bıraktı.

Seçimin sonucu da bir protesto diye yorumlandı: Merkez solun adı pek duyulmamış adayı Bernardo Arévalo, sağcı rakibi Sandra Torres karşısında ikinci tura kaldı.

1990'larda ulusal hükümette görev yapan 64 yaşındaki Arévalo, Guatemala siyasetinin en tanınmış soyadlarından birine sahip: Babası Juan José Arévalo, 1945'te ülkenin demokratik yollarla seçilmiş ilk devlet başkanıydı. Baba Arévalo'nun bu makamdaki halefi Jacobo Árbenz, ülkenin modern tarihinin yörüngesini çarpıcı biçimde değiştiren ABD destekli darbenin kurbanıydı.

Kampanyasını yolsuzluk karşıtı bir mesaj üzerine kuran Arévalo, bu aşamada ikinci tur anketlerinde Torres'in önünde. Ancak gözlemciler, görevi sona erecek devlet başkanı Alejandro Giammattei liderliğindeki Guatemala müesses nizamının müdahalesine dair endişelerini dile getiriyor.

Eğer Arévalo önceki aylarda karşılaştığı büyük zorlukları aşıp 20 Ağustos'taki seçimi kazanırsa, şiddeti engelleme görevi, ABD üretimi mevcut ateşli silahların sayısının artmasıyla daha da zorlaşabilir.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik