El-Kaide’nin Küresel Cihad Projesi neden başarısız oldu?

Gelecek ay, ABD’nin El-Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri’yi Afganistan’ın başkenti Kabil’deki sığınağında insansız hava aracı saldırısıyla öldürdüğünü ilan etmesinin birinci yıl dönümü

Fotoğraf: Getty Images

Terör örgütü, liderinin Temmuz 2022 sonunda ABD saldırısında öldüğünü henüz kabul etmedi. Ancak şu an örgütün, uzun yıllar İran’da yaşayan ve hala orada olduğu sanılan Mısırlı lider Seyfül Adil tarafından yönetildiğine inanılıyor.

‘Küresel Cihad Projesi’nden geri adım atmış gibi görünen  11 Eylül 2001 saldırılarının bir benzeri tekrarlayabilecek güce de artık sahip değil.

Şarku’l Avsat, örgütün mevcut durumunu inceledi. El Kaide’nin zayıflaması şüphesiz, ABD’lilerin diğer ülkelerle iş birliği içinde başarısı da dahil olmak üzere birçok faktörle bağlantılı. Öyle ki ABD, 2011’de lideri Usame bin Ladin ve 2022’de halefi Eymen ez-Zevahiri de dahil olmak üzere örgütün en önde gelen liderlerinden çok sayıda kişiyi ortadan kaldırdı. Her ikisinin de güvenlik endişeleri nedeniyle yıllarca tamamen izole bir şekilde yaşadıkları ve bunun da örgütün liderliği ile kolları arasındaki iletişimin kesilmesine yol açtığı biliniyor. El-Kaide, ABD saldırılarının yanı sıra Irak’taki kolundan doğup dünyaya yayıldığı yerlerde kendisiyle rekabet eden DEAŞ’ın ortaya çıkışından ve Batı ülkelerine saldırı yapmaya hazır ‘yalnız kurtları’ kendisine çekmesinden de etkilendi.

El Kaide’nin kolları, yıllardır mücadelesinin tamamen ‘yerel’ olduğunu ve örgütün Bin Ladin döneminde ‘küresel proje’ çerçevesinde benimsediği stratejiden net bir şekilde ayrılarak Batı’yı hedef almakla hiçbir ilgisi olmadığını iddia ediyor. Küresel proje çerçevesinde El-Kaide literatürüne göre öncelik, ‘uzak düşmana’ saldırmaktı.

Geçmişte Nusra Cephesi adı altında El-Kaide’nin Suriye’deki bir kolu olan Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) önde gelen liderlerinden Ebu Mariya el-Kahtani’nin belirttiği gibi, radikalizm yanlısı grupların içerisinden El-Kaide’nin tasfiyesini talep eden çağrılar bulunuyor. ‘El-Kaide’yi tasfiye etme’ çağrısının gerekçeleri arasında, ‘etkin lider’ Seyfu’l Adil’in İran’da ikamet etmesi olduğu açık.

 

Şark'ul Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU