Neandertallerin yeryüzünden silinmesinde rol oynayan süper volkan yeniden patlayabilir

Campi Flegrei, 1950'den beri "hareketli"

İtalya'nın güneyinde, Napoli yakınlarında yer alan volkanik bölge, Yunanca'da "Phlegraean" alanları ve İngilizce'de "burning" (yanan) alanlar diye biliniyor (AFP)

Bilim insanları, Neandertalleri yok etmiş olabilecek İtalya'daki yanardağın yeniden patlamasının "gerçekçi bir ihtimal" olduğu uyarısında bulundu.

The Communications Earth & Environment adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni bir araştırma, en son 500 yıl kadar önce patlayan Campi Flegrei'nin 1950 civarından beri "hareketli" olduğunu ve bu dönemde binlerce depremin kaydedildiğini gösteriyor.

Şimdiyse, UCL (University College London) ve İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Araştırma Enstitüsü'nün (INGV) bu ay yaptığı çalışmada, volkan kabuğunun giderek zayıflayarak "kırılmaya yaklaştığı" uyarısında bulunuldu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu durum, sonrasında yaban hayatını ve ekinleri öldürecek küresel bir kış korkusuna yol açmakla kalmadı, Yunanca'da "Phlegraean" alanları ve İngilizce'de "burning" (yanan) alanlar diye bilinen bu volkanik bölgede yaşayan en az yarım milyon kişiyi de endişelendirdi.

Yaklaşık 39 bin yıl önce Campi Flegrei'de muazzam bir patlama meydana geldi ve bazıları, bunu takip eden kışın Neandertallerin soyunun tükenmesinde payı bulunduğunu düşünüyor. Öte yandan başkaları da bu teoriye karşı çıkıyor.

Ülkenin güneyinde, Napoli yakınlarında yer alan Campi Flegrei, süper volkanik kalderaların etrafa yayıldığı bir bölge. Kalderalar, bir yanardağ patlayıp çöktüğünde meydana gelen büyük çukurlardır.
 

Campi Flegrei
Ülkenin güneyinde, Napoli yakınlarında yer alan Campi Flegrei, bir yanardağ patlayıp çöktüğünde meydana gelen büyük çukurlar olan süper volkanik kalderaların etrafa yayıldığı bir bölge (Wikimedia)


Volkan en son 1538'de patladığında, erimiş kayalar ve volkanik gazlar stratosfere yayılarak yaklaşık 30 metre yüksekliğinde tsunamilere yol açmıştı. Eğer bu olay tekrarlanırsa, kükürt ve zehirli kül tüm dünyaya yayılacak, muhtemelen uzun bir küresel kışa yol açarak yaban hayatı ve ekinleri yok edecek.

Volkanik bölge neredeyse yarım asırdır aktif değil fakat sadece nisanda bölgede 600'den fazla deprem kaydedilmesi bölgedeki deprem sayısının arttığına işaret ederek uzmanların uyarıda bulunmasına neden oldu.

Yerel halktan Francesco Cammarota, The Guardian'a şöyle dedi:

Bazı günler birden fazla deprem oluyor. Özellikle geceleri korkutucu bir hal alıyor. Volkan bir gün öylece patlayacak.

Çevrede yaşayan yarım milyon kişiyi üç gün içinde bölgeden çıkaracak bir tahliye planı hazırlandı. Halihazırda pek çok kişi, 4 renk kodlu ölçekte (yeşil, sarı, turuncu ve kırmızı) ikinci seviyedeki sarı risk uyarısı verilen Pozzuoli'de yaşıyor.

Bölgenin yakınındaki, INGV'ye bağlı Vezüv Gözlemevi'nin müdürü Mauro Antonio Di Vito, dar sokakların yoğun nüfusla bir araya gelmesi nedeniyle halkın tahliyesinde zorluk yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.

Di Vito sözlerine şöyle devam ediyor:

Bu alanlar hassas yönleri dikkate alınmadan kentleştirildi. Binaların daha iyi yapılandırılması gerekiyor ve halkı bunu yapmaya gerçek anlamda teşvik etmek için kültürel bir değişime ihtiyacımız var.

Ancak ihtiyatlı bir iyimserlik içindeki uzmanlar, patlamanın kaçınılmaz olmadığına dair güvence veriyor çünkü bunun gerçekleşmesi için gazların dışarı çıkmalarından daha hızlı şekilde birikmesi ve magmanın kabuktaki bir çatlaktan hızla ilerlemesi gerekiyor.

University College London'da yer bilimleri alanında öğretim üyesi olan, çalışmanın baş yazarı Christopher Kilburn, "Yeni çalışmamız Campi Flegrei'nin kırılmaya yaklaştığını doğruluyor. Ancak bu, bir patlamanın kesin gerçekleşeceği anlamına gelmiyor. Kırılma kabukta bir çatlak yaratabilir ancak bir patlamanın meydana gelmesi için magmanın yine de doğru noktadan yukarı itilmesi gerekir" diyor.

Gözlemevinde araştırmacı olan Stefano Carlino ise "Nesillerdir durgun olan tüm yanardağlar için aynı şey geçerli. Campi Flegrei, dünyanın dört bir yanındaki benzer yanardağlarda görüldüğü gibi yavaşça yükselip alçaldığı yeni bir rutine girebilir ya da sadece dinlenmeye dönebilir" diye açıklıyor.

Ne olacağını henüz kesin bir şekilde söyleyemiyoruz. Önemli olan nokta, tüm sonuçlara hazırlanmak.



*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Sevgi Aydoğan

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU