Aşırı ahlakçı değilim ama GTA 6 bizi endişelendirmeli

Grand Theft Auto serisi ahlaki panikle her zaman karşı karşıya kalıyor. Hayır, serinin sıradaki oyunu çocukları katile dönüştürmeyecek ama oyunun sorunları yokmuş gibi de davranmayalım

GTA 6'nın ilk fragmanından bir kare (Rockstar Games)

Grand Theft Auto 5 gibi bir video oyununun devamını nasıl getirirsiniz? Suç ve araba hırsızlığı oyunu 2013'te piyasaya sürüldüğünden beri dünya çapında yaklaşık 200 milyon kopya sattı. Eleştirmenlerin beğenisi de bir o kadar yüksek oldu: Oyunun devasa, keşfedilebilir açık dünyası video oyunu tasarımının zirvesi olarak övüldü. Ancak bir devam oyunu için hummalı bekleyiş 10 yıldan fazla sürdü. Oyun stüdyosu Rockstar'ın GTA 6'yı baş döndürücü bir fragmanla nihayet tanınmasıyla hem reklamcıların hem de hayranların aylarca sürecek çılgınca bir bekleyişe girmesini bekleyebiliriz.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

GTA'nın tüm parlak övgülerine rağmen, tartışmalar müstehcenlik güdümlü bir füze gibi serinin peşini hiçbir zaman bırakmadı. İlk GTA, düşük çözünürlüklü suç şiddetinin çabuk etkilenebilecek gençleri yozlaştıracağı iddialarını atlattı (aslında bu, çocuklara cinsel saldırıda bulunma suçlusu ve reklamcı Max Clifford'ın satışları artırmak için başarıyla planlanladığı büyük bir öfkeydi). İster ırk çatışması (GTA: Vice City), ister açık seks (GTA: San Andreas), ister işkence ve alkollü araç kullanma (GTA 4) olsun, sonraki her oyun yeni bir kınama dalgası başlatıyor gibiydi. Açık olmak gerekirse: GTA'ya gelen sert tepkilerin çoğu ahlaki panikle eşdeğerdi. Araştırmalar, şiddet içerikli video oyunları oynamanın şiddet içeren veya antisosyal davranışlarla herhangi bir ilişkisi olduğu fikrini çürüttü. Ancak bu, serinin ve oyuncuların GTA 6'nın piyasaya sürülmesinden önce kendilerine iyice gözden geçirmemesi gerektiği anlamına gelmiyor.

GTA'nın cazibesinin bir parçası (aslında temel satış noktası) özgürlük fikridir. Evet, uzun ve karmaşık bir hikayesi var fakat oyunun temel çekiciliği, kentte kafanıza göre gezinme olanağında yatıyor. Araçla hız yapıp uçurumdan atlamak ister misiniz? Elbette. Araba çalmak? Ne duruyorsunuz. Polisle çatışmaya mı giriyorsunuz? Yasaları çiğneme çizmelerinizi çekin. Sorun şu ki, olasılıklar burada bitmiyor. Oyuncunun kendi isteğiyle GTA 5'teki karakteriyle yapabileceği bazı diğer şeyler: Bir seks işçisine teklifte bulunmak ve onu öldürmek; çocuk pornografisi içeren bir internet sitesine erişmeye çalışmak (ve bir polis tuzağına yakalanmak); kitlesel silahlı saldırı gerçekleştirmek.

Şimdi, bu bir şey ifade etmeyebilir. Bu gerçek hayattaki şiddetin onaylanması anlamına gelmiyor; melek gibi gençler bu oyun yüzünden suç dolu bir hayata itilmiyor. Ancak oyunun bu şekilde kullanılabiliyor olması, duyarlılık ve zevk sınırlarını açıkça ihlal ediyor.

GTA kendisini her zaman bir hiciv olarak gördü: Çağdaş ABD kültürünün cinsiyetçiliğini, şiddetini ve kapitalist aşırılığını kaba, karikatürize bir aşırılığa dönüştüren bir tür çarpık ayna. Bu gerçekten bir hiciv, sadece çok kolay anlaşılır değil. Ve bu sizi silahlı, katil bir suçlunun yerine geçiren bir oyun olduğundan, taşlama hiçbir zaman olumlama özelliğini bütünüyle üzerinden atamıyor. Bu bir hem pastam dursun hem karnım doysun meselesi ya da bu örnekte, hem pastam dursun hem de içinde gizlenen erotik dansçıyı şiddetle terörize edeyim. Eğer serinin GTA 6'yla gerçekten gelişmesi isteniyorsa, hiciv biraz daha keskin bir kavrayış göstermeli ve sadece skandal yaratmaktan ve abartmaktan daha fazlasını yapmaya çalışmalı.

Eğer GTA'yı bir sanat eseri olarak mercek altına alacaksak (her şeyden önce eğlence ama yine de sanat) o zaman oyuncuların ahlaksız davranışları simüle etmelerine izin vermenin etiğini anında yok sayamayız. Bu, metnin bir parçası. Baba'yı (The Godfather) izlerken, Michael Corleone'nin bir McDonalds'a girip servis personeline palalar savurmaya başladığı bir bonus sahne ekleme seçeneği her zaman verilseydi, filmin itibarının biraz farklı olacağını söyleyebilirdik. GTA'nın kötü eylemleri ödüllendirmemesi ya da zorunlu kılmaması, oyuncuların bunları yapmasına izin verdiği için yakın incelemeden kaçması gerektiği anlamına gelmez. GTA her zaman insan ruhunun en saldırgan gizli köşelerinde gezinmiştir. Belki de artık buna gerek yoktur.



https://www.independent.co.uk/arts-entertainment

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU