Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nehyan, Abu Dabi’de görüştü.

Görüşmede, iki ülke arasındaki iş birliğinin çeşitli yönleri, özellikle yatırım 2023 yılında imzalanan Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması çerçevesinde iki ülke arasındaki işbirliği yolları ve seviyesi gündeme geldi.

Anlaşma, her iki ülkede de sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik büyümeyi teşvik etmeyi ve halklarına refah, fayda getirmeyi hedefliyor.

Görüşme

İki lider, Abu Dabi’deki El Vatan Sarayı’nda yapılan görüşmede, söz konusu BAE ziyaretinin iki ülke arasındaki ortaklık umutlarını güçlendirmeye yönelik güçlü bir ivme kazandırdığını vurguladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed, iki ülke arasındaki işbirliğinin çeşitli yönlerini, özellikle yatırım, teknoloji, dijital dönüşüm, uzay, altyapı, imalat ve yenilenebilir enerji gibi stratejik sektörleri ve bu işbirliğinin genişletilmesi için umut verici fırsatları ele aldı.

COP 28

Görüşmenin gündeminde ayrıca, BAE’nin bu yıl sonu ev sahipliği yapacağı Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı da (COP28) de vardı.

Şarku’l Avsat’ın WAM’dan aktardığı habere göre iki ülke arasında iklim değişikliği alanında iş birliği ve yenilenebilir enerji ve karbon nötrlüğü konusunda iddialı planları olduğu için BAE, Türkiye’nin iklim değişikliği konusunda aktif bir şekilde yer almasını ve tüm dünyanın yararına olacak sonuçlar elde edilmesini umuyor.

Görüş paylaşımı

İki ülke, bölgesel ve uluslararası gündemdeki tüm konulara dair de görüşlerini paylaştı. Bu bağlamda bölgenin karşı karşıya olduğu farklı zorluklar ve krizlerle başa çıkmanın yolunun diyalog ve diplomatik çözümler olduğu vurgulandı.

Ayrıca bölgesel istikrar, barış ve kalkınmayı destekleyecek karşılıklı saygı, güven ve ortak çıkarlara dayalı ilişkiler inşa etmek için aktif işbirliği ve ortak çalışma ihtiyacına dikkat çektiler.

Yüksek Düzeyli Stratejik Komite

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed, iki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik Komite kurulmasına yönelik bir anlaşmanın duyurulmasına tanık oldu.

Buna ek olarak, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı geliştirmek ve sürdürülebilir ekonomik büyüme ile refah hedeflerine ulaşmak amacıyla 50,7 milyar dolarlık anlaşma imzalandı.

Anlaşmalar arasında BAE hükümeti ile Türkiye hükümeti arasında karşılıklı yatırımların teşviki ve korunması, iki ülke arasında suçluların iadesi, medeni ve ticari konularda hukuki ve adli işbirliği, cezai konularda karşılıklı adli yardım, Teknoloji Bakanlıkları arasında dijital dönüşüm alanında ortaklık, Sanayi ve Enerji Bakanlıkları arasında enerji ve doğal kaynaklar projelerinin geliştirilmesi için stratejik iş birliği, uzay ajansları arasında ticari amaçlı ortak fırlatma aracı kabiliyetlerinin geliştirilmesi yer alıyor.

Sözkonusu anlaşmalar, BAE Uluslararası Yatırımcılar Konseyi ile Türkiye Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi arasında iş birliği, BAE Tawazun Konseyi ile Türk Savunma Sanayii Ajansı arasında savunma sanayii alanında stratejik işbirliği, ADQ ile Türk Eximbank arasında ihracat kredisi finansmanı, Abu Dhabi Developmental Holding Company (ADQ) ile Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında Türkiye’nin depremden etkilenen bölgelerinin yeniden inşası amacıyla sukuk yatırımı, Abu Dhabi National Oil Company (ADNOC) ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı arasında stratejik işbirliği ve Abu Dabi Yatırım Ofisi ile Türkiye Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi arasında iş birliğini de kapsıyor.

Kapsamlı ekonomik ortaklık

BAE Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Sani bin Ahmed ez-Zuyudi, Independent Türkçe Genel Koordinatörü Muhammed Zahid Gül’ün sorularını yanıtladı.

Zuyudi, “Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması ne zaman yürürlüğe girecek? İki taraf arasındaki mallar için gümrük muafiyeti oranı nedir?” sorusuna şu yanıtı verdi;

BAE ve Türkiye, iki ülkenin geçen mayıs ayı sonunda anlaşmayı resmi olarak onaylamasının ardından, yakında yürürlüğe girmesine hazırlık olarak, Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının kabulü ve etkinleştirilmesi ile ilgili prosedürleri şu anda ilerletmeye devam ediyor. Anlaşmanın önümüzdeki eylül ayında yürürlüğe girmesi bekleniyor. Anlaşma, beş yıl içinde ikili ticareti 18 milyar dolardan 40 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Bu, her iki ülke arasındaki gümrük tarifelerinin yüzde 82’sinin kaldırılmasıyla ve ticaretin yüzde 96'sını oluşturan malların gümrüksüz hale getirilmesiyle mümkün olacak.

Bakan Zuyudi, “BAE ve Türkiye ekonomilerinin bölge toplam ekonomisi içindeki büyüklüğü nedir?” ve “Bu, iki ülke, bölge ve dünya arasındaki ticaret hareketini geliştirir mi?” sorularına da şu yanıtı verdi:

BAE ve Türkiye’nin şu an yaklaşık 100 milyon nüfusu var. Her iki ülke de dünyanın en önemli 30 ekonomisi arasında yer alıyor ve toplam Gayri Safi Yurtiçi Hasılaları (GSYİH) yaklaşık 1,5 trilyon dolara yaklaşıyor. Başta hizmet olmak üzere sektörlerin GSYH’ye katkılarının yapısı yüzde 50’nin üzerinde bir oranda oldukça benzer. Taraflar arasında ekonomik iş birliğini artırmak için sınırsız fırsatlar var. Yatırım alanında ise 2022 yılı sonu itibarıyla her iki ülke, yaklaşık 360 milyar dolar tutarında doğrudan yatırım çekti. Bu, Batı Asya’ya gelen toplam doğrudan yabancı yatırımın yüzde 38’ini oluşturuyor. Dışarıya yapılan yatırımlar açısından BAE ve Türkiye’nin toplam portföyü yaklaşık 300 milyar dolardır. Bu da Batı Asya’nın dünya çapında yaptığı yatırımların yaklaşık yüzde 50’sini oluşturuyor.

Şarku'l Avsat