Japon bilim insanı Dr. Ozaki tarafından mekanik ve biyolojik kalp kapaklarına alternatif olarak geliştirilen "Ozaki" yöntemi, bir süredir Türkiye'de de uygulanıyor.
Ozaki ameliyatları, "kapak hastalıklarında çığır açan yöntem" olarak ifade ediliyor. Ancak dünyada bu ameliyat hastanın göğüs kemiği kesilerek gerçekleştiriliyor. Türk bilim insanları, bu ameliyatı, göğüs kemiğini kesmeye ihtiyaç duymayacak şekilde yapmaya başladı.
"Kalp cerrahisinde son yıllara kadar iki seçeneğimiz mevcuttu. Ya hastanın kapağını metal protezle değiştiriliyordu ya da hayvansal kaynaklı biyoprotezler kullanılıyordu. Artık üçüncü bir yöntem var" diyen Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doçent Doktor Ahmet Yavuz Balcı, Ozaki yönteminin farklı bir aşama götürüldüğünü söyledi.
Balcı'ya göre Türk doktorlar, göğüs kemiğinin tamamını kesmeden koltuk altında küçük bir kesikle kalp zarından doku alarak insanlara kalp kapağı yapabiliyor.
Balcı, şimdi elde edilen bu başarılı sonucun dünya tıp literatürüne kazandırmanın görevleri olduğunu ifade etti.
Doç. Dr. Ahmet Yavuz Balcı, Independent Türkçe'nin sorularını cevapladı ve geliştirilen yöntem hakkında bilgi verdi.
"Hastanın dokusunda ona has kapak yapılıyor"
Hocam Ozaki yöntemi nedir?
Ozaki tıp literatürüne yaklaşık 15 yıl önce girmiştir. Ağır kapak replasmanları (Yerine koyma-değiştirme, bir şeyi çıkarıp yerine başka bir şey koyma), yani metal veya biyolojik kapak yerleştirme yerine hastanın kendi kalp zarından hastaya özel kapak oluşturması yöntemidir. Genel bir ameliyat prosedürüdür.
Her aort kapak hastasına Ozaki yöntemi uygulanabilir mi?
Evet, pratik olarak bütün aort kapak hastalarına yani aort daralmalarında, aort yetmezliğinde ya da iki veya tek yapraklı aort kapak rahatsızlıklarının hepsinde Ozaki yöntemi uygulanabilir. Yani kapak değişiminden ziyade hastanın kendi dokusundan kendine has kapaklar yapabiliriz.
Türkiye ve dünyada Ozaki'nin yöntemi nedir?
Ozaki, bir Japon kalp damar cerrahi uzamının ismi. Hastalık bunun ismiyle anılıyor. Dünyada 14-15 yıldır uygulanan bir yöntemdir. Türkiye'de de 5 yıldır uygulanıyor. Dünyada yavaş yavaş gelişen ve cerrahların öğrenmek istediği bir uygulamadır. Cerrahlar bu yöntemi hastaları üzerinde hayata geçiriyor. Hastalar da öğrendikleri zaman bu yöntemi tercih ediyor. Bu bir ameliyat yöntemidir.
"Geliştirdiğimiz yöntemle dünyadan ayrışmış olduk"
Ozaki, göğüs kemiği kesilerek yapılıyor. Türkiye'de ise sizin tarafınızdan koltuk altında küçük bir kesik yapılarak bu yöntemle ameliyat gerçekleştirildi. Nasıl yaptınız? Biraz bilgi verebilir misiniz?
Bu ameliyat, göğüs kemiği bütünüyle kesilerek yapılıyor. Kesikten sonra kalp zarı o şekilde çıkartılıp yapılıyordu. Daha sonra bazı kişiler, bu konuda değişik yöntemler denediler. Mesela sağ göğüsten vats dediğimiz endoskopik olarak girip perikardı çıkardıktan sonra kalp zarı için yine göğüs kemiğini önden ama tam değil kısa keserek yapan cerrahlar oldu. Biz ilk defa göğüs kemiğine hiç dokunmadan yaptık. Sadece koltuk altından girerek kalp zarını çıkarıp Ozaki yöntemini koltuk altından yaptık. Bu yönüyle göğüs kemiği kesilmeden, bütün dünyada yapılan ameliyatların hepsinden ayrışmış olduk. Dünyada da ilk defa biz yaptık. Ve biz şu ana kadar üç tane böyle vaka yapmış olduk. Tabii bunu dünya literatürüne kazandırmak da bizim görevimiz artık.
"Hasta daha rahat edebiliyor"
Küçük kesiyle yapılan Ozaki'nin hasta için avantajları nelerdir?
Küçük kesikler yani minimal invaziv cerrahi yöntem hasta için çok büyük avantajlar taşıyor. Birincisi göğüs kemiği kesilenlerde; kemiğin kaynamaması, enfeksiyon oranları, kemiğin kaynaması, hastanın yatağa bağımlılığının uzun sürmesi, kollarını kullanıp kullanmaması, ciddi dezavantajlar olarak karşımıza çıkıyor. Fakat minimal invaziv olarak yaptığımız hastalarda, hastamız ameliyat ve yoğun bakımdan çıktıktan sonra sırt üstü yatmaya bağımlı kalmıyor. Kolları kısıtlanmıyor. Daha rahat hareket etme imkanı oluyor.
Yine hasta taburcu olduktan sonra da işine, yaşamına ve rutinine daha kolay dönebiliyor. Bu yönüyle tabii minimal invazivin yani küçük kesiyle koltuk altı ameliyatların göğüs kemiği kesilerek yapılan ameliyatlara göre avantajları çok fazla. Aynı zamanda enfeksiyon oranları ve kanamalar da düşük oluyor. Göğüs kemiği kesildikten sonra büyük kanamaların çoğunluğu zaten ameliyat sonrası oluşabilecek kan kayıplarının çoğu oradan meydana geliyor. Kemik kesilmediği içinde hem kanama azlığı hem de enfeksiyon riski azalıyor.
Ozaki yöntemi uygulanarak yapılan kapağın ilerleyen yıllarda bozulma ihtimali var mıdır?
Bu 15 yıllık bir teknik. Ozaki isimli Japon bilim adamı kendi çalışmasında yaklaşık 1200 – 1300 kişilik vaka serisinde bir sonuca ulaşmıştır. Bunların yüzde 95'inde bozulma yok.
Sadece yüzde 3'ünde bir hafif bozulmalar olmuş. Bunlarda ise kapak değiştirme durumu gelişmemiş. Sadece yüzde 2'sinde bunların kapaklarını tekrar değiştirmesi gereken duruma gelmiş. Yani yüzde 2'lik bir oran kapakları değiştirmiş. Bunlarda endokpardit dediğimiz kapak üzerindeki enfeksiyona bağlı gelişen durumlar. Yani kapağın kendisinin dejenerasyonu veya bozulmasıyla alakalı bir şey değil. Postmortal dediğimiz çalışmalar var. Daha önce iç deliklerin kapatılmasında, aortların tamir edilmesinde kullanıyorduk. Postmortal çalışmalarda yirmi yıldan daha uzun süredir takılan hastalarda bile halen daha bozulma olmadığını biliyoruz.
Ozaki'nin ameliyat esnasındaki cerraha olan ve ameliyattan sonra hastaya yönelik avantajları nelerdir?
Hastanın daha iyi hemodinamisi olması, daha rahat toparlaması gibi sekonder avantajlı olabilir cerrah için. Ameliyat esnasında cerrahi için biraz daha uzun bir prosedür. Normal kapak replasmanından daha uzun. Biraz daha dikkat gerektiren bir prosedür. Ölçme, biçme işlemleri var. Cerrahın biraz daha işlerini uzattığı için bunlar önemli. Sonra bu kalp zarını çıkardığımız zaman onu belli bir bekleme sürüleri var. Özel solüsyonlarda bekletiliyor. Sonra yıkanma işlemleri var. Hastanın aorttik anonsunun ölçülmesi ve ona uygun olarak perikart zarının kesilme işlemleri bulunuyor. Normalde ağır tabak replasmanından dikişleri kesiyorsunuz, kapaktan geçiyorsunuz, oturtuyorsunuz, bitiyor. Ama bunda birçok işlem var. Ve uzuyor. Ameliyatı biraz daha uzatıyor bu işlem.
"Yabancı materyal kullanılmıyor"
Avantajları çok. Nasıl? Bir defa hastaya hiçbir yabancı materyal kullanmıyorsunuz. Tamamıyla kendi kalp zarı kullanıyor. Normalde biyolojik veya metal kapaklarda olsun, bunlara bir stent halkası var. Bu dikişleri geçtiğimiz halka. Bu tamamen yabancı. Biyolojik kapaklarda bu var. Metal kapaklarının zaten her tarafı eh tamamen yabancı materyal. Özaki de böyle bir durum yok. Ozaki'de bir tek kullandığımız dikişler yabancı metaryal. Bu avantaj neyi sağlıyor? Yabancı doku az olduğu için bu bölgede enfeksiyon oluşumunu azaltıyor. Çünkü yabancı materyal vücut için her zaman bir enfeksiyon kaynağı olabilir.
Başka ne tür avantajları var?
Bir defa hasta kapak uyumsuzluğu denilen bir hadise var. Bu özellikle biyolojik veya metal kapak hastalarda oluyor. Küçük kapak takılmış olabilir. Bu kapaktan yetirince kan geçmediği için sıkıntı yaşanır. Vücuda uygun olmayan, daha küçük kapak takıldığı zaman basınç farkı kalır. Böyle bir durum Ozaki yönteminde olmaz. Hastanın tamamen kendi kapağına uygun bir ameliyat gerçekleştiriliyor. Bu durumu ekokardiyografi kontrollerinde rahatlıkla görüyoruz. Kendi kapağı mı yoksa farklı bir şey mi konmuş, ayırt edilemiyor. Yani bu yönüyle de hasta için çok avantajlı bir yöntemdir.
"Ozaki yöntemiyle ameliyat olanlar kan sulandırıcı kullanmaz"
Daha önemli avantajlarından bir tanesi de Ozaki yöntemiyle kapak takılmış hastamız kan sulandırıcı kullanmıyor. Normalle metal kalp kapakları takılmış hastalar ömür boyu ağır kan sulandırıcı kullanıyor. Biyolojik kapak takılmış hastalar ise en az 3 ay kullanmak zorunda kalıyorlar.
Doç. Dr. Ahmet Yavuz'un ameliyat ettiği hastalardan biri de Adnan Gönülkırmaz.
Dr. Yavuz ile hastası Gönülkırmaz, 6 ay sonra Independent Türkçe için bir araya geldiler.
Hem Dr. Yavuz hem de Gönülkırmaz, bilgiler verdi.
Yavuz şunları kaydetti:
"Hastamız Adnan Gönülkırmaz'a altı ay önce Özaki ameliyatı yapmıştık. Kalp damarlarında sorun vardı. Bypass yapmıştık kendisine. Bir hafta kadar hastanemizde yatmıştı. Taburcu olmuştu. Tabii eko kontrollerini yapmıştık. Kalp kapağı gayet iyi. Kendi orijinal kapağı gibi. Rutin kontrolleri devam ediyor. 6 ayımız geçti. Her şey yolunda. Kendisi yapılan kalp kapağından memnun."
Ozaki yöntemiyle kalp ameliyatı olan Adnan Gönülkırmaz ise cerrahi müdahale öncesinde çok endişeli olduğunu belirtti.
Bu konudaki endişelerini sürekli doktoruna aktardığını ifade eden Gönülkırmaz, "Hocam bana endişenin normal olduğunu söyledi. Ameliyata alındım, bu sırada da sürekli olarak tamamıyla benim dokularımla bir kapak yapılacağı konusunda beni ikna etti" dedi.
Adnan Gönülkırmaz, sözlerini şöyle tamamladı:
6 ay önce geldiğimde moralim epey bozuktu. Bana, ‘60 yaşına geldiğinde mutlaka ameliyat olman gerekiyor' dediler. Ben de inanamamıştım o zamanlar. Gerçekten öyleymiş. En son kardiyoloji gittiğimde baktılar ve kalp kapakçıklarımın çok daraldığını söylediler. Bunun üzerine ne yapacağımı şaşırdım. Araştırmalara başladım. Çok kişiyle görüştüm, konuştum, sohbet ettim. En sonunda Ahmet Hoca'yı buldum. Az daha metal veya biyolojik kapak taktırıyordum. Allah'tan Ozaki'yi yöntemiyle kalp kapağı taktırmışım. Faydalarını görüyorum.
© The Independentturkish
