Irak'ta il meclisi seçimlerinin yapılmasının üzerinden yaklaşık iki buçuk ay geçti.
Ancak Kerkük'te seçimleri kazanan taraflar, diğer illerdeki emsallerinin aksine, bölgesel müdahalelerin körüklediği yoğun bir konum mücadelesinin ardından halen il meclisini kurabilmiş değiller.
Dikkatler, güçlerin önümüzdeki hafta Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin başkanlığında yapması beklenen toplantıya çevrilirken, toplantıda Kerkük'ün yönetimi için dönüşümlü yönetim formülü üzerinde fikir birliğine varılabileceği öngörülüyor.
Petrol zengini olan Kerkük'teki siyasi ve etnik çatışmalar, ilin 2005 yılından beri yalnızca yerel seçimlere katılabilmesine neden olurken ilde son olarak geçtiğimiz yıl kasım ayında il meclis seçimleri düzenlenebildi.
Seçim sonuçlarına göre Kürtler, il meclisindeki toplam 16 sandalyeden yedisini kazandı.
Bu sandalyelerden beşi Bafel Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) partisine, iki sandalye ise Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) hükümetinin koalisyon ortağı Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi'ne (KDP) gitti.
Seçimlerde Araplar 6 sandalye, Türkmenler ise 2 sandalye kazandı.
Azınlıklar (Hristiyanlar) için ayrılan bir sandalyenin sahibi ise ülkedeki Şii egemen güçleri destekleyen Babil Hareketi oldu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Harici ve dahili boyutlar
Irak'ın 15 ili yerel yönetimlerini başarılı bir şekilde kurarken Kerkük, Selahaddin ve Diyala olmak üzere üç il, aynı konuda halen birtakım engellerle karşılaşıyor.
Ancak bu üç il içinde Kerkük, sınırları içinde ülkenin kuzeydeki en büyük petrol sahalarının olmasından dolayı ekonomik boyutları nedeniyle en karmaşık ve en önemli bölge olarak kabul ediliyor.
Bunun yanında Kürtler ile Araplar ve Türkmenler arasındaki aidiyet mücadelesinden kaynaklı meselenin bir de ulusal boyutu var.
Ayrıca, Kerkük'e kendi ulusal çıkarları açısından bakan iki komşu ülke Türkiye ve İran'ın temsil ettiği bölgesel boyut ekleniyor.
Bu boyut, Irak sahasındaki nüfuz mücadelesinin odak noktalarından birini oluşturuyor.
Kürtler, Irak'tan ayrılmayı öngören bağımsızlık referandumunun düzenlenmesinin ardından kaybettikleri ildeki konumlarını geri alma konusunda Türkmenlerin ve Arapların itirazlarıyla karşı karşıyalar.
Siyaset sahnesindeki güçlerin arasındaki görüş ayrılıklarının devam etmesi, Başbakan Sudani'nin seçimleri kazanan tarafları geçtiğimiz çarşamba günü Bağdat'ta bir toplantıya davet etmesine neden oldu.
Toplantı sonucunda yeni vali seçilene kadar Sudani'nin liderliğinde bir "Kerkük Yönetimi Koalisyonu" kurulması kararlaştırılırken "yerel yönetimin seçim hakkına göre kurulması" konusunda uzlaşıldı.
Toplantıdan sızdırılan bilgilere göre Başbakan Sudani, taraflardan herhangi birinin ötekileştirilmesine ya da herhangi bir bölgesel gündemin empoze edilmesine izin verilmemesi konusunda uyardı.
Bu uyarı, tarafların birbirlerine karşı ittifak kurma girişimlerinde bulunmamaları yönünde bir uyarı olarak yorumlandı.
Dönüşümlü yönetim çözümü
Önerilen çözümler, anlaşmazlık yaşayan taraflar arasında görüşlerini yakınlaştıracak sonuçlara ulaştıracak en uygun formülü halen ortaya koyabilmiş değil.
Ulusal Hedef Partisi Genel Sekreteri ve Arap Koalisyonu adayı İsmail el-Hadidi, "kararın Başbakan Sudani ile yapılacak bir sonraki toplantıda, tarafların sunacağı talepler değerlendirildikten sonra verileceğini" düşünüyor.
Hadidi, herhangi bir partinin çoğunluğu elde edememesi nedeniyle, valilik makamı da dahil olmak üzere resmi makamların üstlenilmesi meselesinde eş başkanlık ya da dönüşümlü yönetim formülü üzerinde fikir birliğine varılabileceğini açıkladı.
İki önerinin olduğunu belirten Hadidi, bunlardan birinin Araplar ve Kürtlerle sınırlı olması kaydıyla dönüşümlü yönetim, ikincisinin ise Türkmenlerin de yönetime dahil edilmesi önerisi olduğunu aktardı.
Sudani'nin mevcut anlaşmazlığı nasıl çözebileceğini bilmediğini ifade eden Hadidi, buna karşın başbakanın müdahalesinin kesinlikle gerekli olduğunun altını çizdi.
Uzlaşıya varılamaması ve görüşmelerin aksaması, il meclisi seçimleri sonuçlarının iptal edilebileceğine ve seçimlerin yenilenmesine neden olacağı endişelerini artırsa da Hadidi, "en kötü senaryoda durum olduğu gibi devam edebileceğini" söyledi.
Hadidi, sözlerini şöyle sürdürdü:
Irak'ta tarafların hepsinin kendi taleplerinde ısrarcı olması ve hiçbirinin çoğunluğu sağlayamaması gibi durumlara alışığız. Çünkü Hıristiyan il meclisi üyesi ve KDP, Arap Koalisyonu ile bir ittifaka katılmaya hazır değil. Hıristiyan il meclisi üyesi aynı zamanda KDP ve KYB'nin olduğu bir ittifaka da katılmayacaktır. İdeal çözüm uzlaşıdır. Kerkük'ün doğası da budur.
Dış faktörlerin Kerkük'teki son duruma etkisiyle ilgili değerlendirmesinde ise başta İran ve Türkiye olmak üzere bölgesel güçlerin müdahalelerinin etkili olduğunu kabul eden Hadidi, buna göre makamlardaki isimlerin değişmesi meselesinin herkes için kötünün en iyisi olarak daha kabul edilebilir göründüğünü, çünkü tüm tarafların kendi tabanlarının tutumunu dikkate aldığından taviz vermekten çekindiğini vurguladı.
Pazarlık olmaması
Öte yandan toplantı konuşulanları bilen, ancak kimliğinin gizli tutulmasını isteyen bir kaynak, Sudani ile yapılacak bir sonraki toplantıda, tarafların daha fazla talepte bulunacağı tahmininde bulundu.
Independent Arabia'ya konuşan kaynak, "Tarafların hepsi, kendi tabanının tutumunu dikkate almadan valilik makamı konusunda taviz vermeye karşılar. Bunun yanında seçim sonuçlarının dayattığı nüfuz dengesi nedeniyle, mantıksal bir çözüm getirilmesi olasılığına dair neredeyse genel bir kanaat olmasına rağmen, istişarelerde herhangi bir ilerleme olmasını beklemiyoruz. Mantıksal çözümle il meclisi başkanına altı ila yedi, birinci vali yardımcısına da 12 müdür verilmesi karşılığında vali tarafına sadece üç ila dört daire müdürü verilmesi karşılığında valiye sadece üç ila dört daire müdürü verilmesi anlaşmasına varılmasını kastediyorum. Bu üç sac ayağının bir araya gelmesiyle taraflardan hiçbirinin diğerine otoritesini dayatmayacağı bir dengeye sahip olacağız" dedi.
Kaynak, sözlerine şöyle devam etti:
Türkmenler, Kerkük'ün kaderinin seçim sonuçlarına bağlı olmadığını düşünüyorlar. Yani makamların kotalara bölünmesi gerektiğini öngören İl Kanunu'nun 35. maddesine bağlı kaldıkları kadar sonuçlara bağlı değiller.
Valilik makamını açıkça talep etseler de aslında vali yardımcılığı ve bazı yardımcılık makamlarını almaya ikna olmuş durumdalar. Ancak Araplar ve Kürtler, valilik makamında ısrarcı olmaya devam ediyorlar.
Barzani'nin partisi KDP ise iki yönlü bir politika izliyor. Bir yandan Talabani partisi KYB ve Hristiyan il meclisi üyesi ile ittifak kurarak pazarlık yaparken diğer yandan aynı pazarlığı karşı partilerle de yapıyor.
Ayrıca, Kerkük Valisi Rakan Said'in il meclisi seçimlerinin sonuçlarını iptal edip erken seçime gitme tehdidinde bulunduğunu ve bunu yapabileceğini söyleyen kaynak, "Eğer seçim sonuçları iptal edilir ve erken seçime gidilirse bu süreç altı aydan fazla sürer" yorumunda bulundu.
Kaynak, son olarak şunları söyledi:
Valinin (Rakan Said) ne yapacağıyla ilgili şiddetli tartışmayı, siyasi önemi körüklüyor. Çünkü bu durum, ilgili tarafa proje ve arazi hibe edilmesi yoluyla maddi kazanç sağlıyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
3 Mayıs 2024 - Brezilya'nın Rio Grande do Sul eyaletindeki Eldorado do Sul kentinde bir gönüllü ve belediye görevlisi hayvanları kurtarmaya çalışıyor. Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, çok şiddetli yağmurların sel ve heyelanlara yol açtığı güney bölgelerini ziyaret etti. Lula da Silva'nın ziyaretinin ardından sel faciasının yaşandığı bölgelere Hava Kuvvetleri'ne ait 8 uçak ve 600 askeri personel sevk edildi. Devlet Başkanı, "Tüm ihtiyaçların karşılanması için federal hükümet olarak ne gerekiyorsa yapacağız. Hasarın onarılması için yüzde 100 destek vereceğiz" ifadelerini kullandı. Afet sonucunda en az 29 kişi hayatını kaybetti ve bu sayının yükselmesi bekleniyor (Anselmo Cunha/AFP) -
2/30
2 Mayıs 2024 - Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir adam, yıkılmış binaların arasından geçiyor. Gazze Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 28 kişinin öldüğünü ve 51 kişinin yaralandığını açıkladı. 7 Ekim'den beri Gazze'de hayatını kaybedenlerin sayısı 34 bini aştı (AFP) -
3/30
1 Mayıs 2024 - İtalya'nın orta kesimindeki Cocullo'da geleneksel "Serpari" (Yılan Yakalayıcıları) festivali kapsamında düzenlenen geçit töreni sırasında canlı yılanlar Aziz Dominik heykelinin etrafına dolandı. Festivalden günler önce bulunan tüm yılanlar mikroçiple tanımlanıyor, ölçülüyor, tartılıyor ve yılanların sismik hareketlere duyarlılığı üzerine yapılan bir çalışmanın parçası olarak biyologlar tarafından laboratuvar testlerine tabi tutuluyor. Küçük Cocullo köyü her mayısın ilk günü, yılan sokması ve diş ağrısına karşı koruyucu aziz olan Aziz Dominic di Sora'yı onurlandırıyor. Yılan yakalayıcıları aynı zamanda Bari Aldo Moro Üniversitesi ve Max Planck Enstitüsü'nden araştırmacılardan oluşan bir ekibin yürüttüğü çalışmaya katılarak bölgedeki yılan türlerinin izlenmesine de katkıda bulunuyor. Bazı örneklere, uydu teknolojisi aracılığıyla sismolojik faaliyetlerin izlenmesini sağlamak için küçük bir verici yerleştirildi. Günün sonunda yılanlar doğaya salınıyor (Tiziana Fabi/AFP) -
4/30
30 Nisan 2024 - Fransa'nın doğusundaki Lyon kentinde Siyasi Bilimler Akademisi binasının avlusunda düzenlenen Filistin yanlısı eylemde bir protestocu böyle görüntülendi. ABD'de önde gelen üniversitelerden birçoğunu sarsan ve gerginlik yaratan gösterilerde olduğu gibi, Paris Siyasi Bilimler Akademisi öğrencilerinin düzenlediği birden fazla eylemde öğrencilerden bazıları Gazze Savaşı ve yaşanan insani kriz dolayısıyla son derece öfkeliydi (Olivier Chassignole/AFP) -
5/30
29 Nisan 2024 - Gençler, Kenya'nın Mai Mahiu bölgesi yakınlarındaki Kamuçiri köyünde sel nedeniyle sürüklenen tahrip olmuş arabayı inceliyor. Kenya'nın bu bölgesi son bir aydır sağanak yağış ve ani su baskınlarının etkisi altında. Su baskınlarının başkent Nairobi'yi de etkilediği ve bazı yolların kapatıldığı aktarılırken, birçok mahallenin de sular altında kaldığı kaydedildi. Polis, Rift Vadisi'ndeki bir kasabanın yakınlarındaki barajın çökmesi sonucu en az 45 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Polis sözcüsü, "Durum kontrol altına alınmaya çalışılıyor ancak sel riski devam ediyor" dedi. Yaşanan bu son can kayıplarıyla birlikte marttan bu yana şiddetli yağış ve seller sebebiyle ölenlerin sayısı 100'ü aşmış oldu (Luis Tato/AFP) -
6/30
28 Nisan 2024 - Yunanistan'ın Olimpiyat meşalesini Fransız organizatörlere teslim etmesinin ardından Fransa'ya doğru yola çıkan Belem, meşaleyle birlikte Korint Kanalı'ndan geçiyor. 2024 Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapacak olan Paris'ten organizatörler, 1896'daki ilk etkinliğin düzenlendiği Panathinaiko Stadyumu'nda meşaleyi cuma günü devraldı. Meşaleyi taşıyan 127 yaşındaki Fransız gemisi Belem dün Atina yakınlarındaki Pire Limanı'ndan yelken açtı. Akdeniz'deki yolculuğunun 8 Mayıs'ta tamamlanması beklenen gemi, yaklaşık 2 bin kilometre yol kat ettikten sonra Marsilya'ya varacak. Daha sonra çeşitli kasaba ve şehirler üzerinden yolculuğuna devam edecek meşale, Paris Olimpiyatları'nın 26 Temmuz'daki açılış törenine taşınacak (Aris Messinis/AFP) -
7/30
27 Nisan 2024 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın gerçekleştirdiği füze saldırısında isabet alan hastanede bir kadın enkaz temizliyor. Rus füzeleri bugün Ukrayna'nın orta ve batı kesimlerindeki enerji tesislerini vurarak, ABD'nin askeri yardımına rağmen hava savunma sistemi sıkıntısı çeken Ukrayna'nın zor durumdaki enerji sistemi üzerindeki baskıyı artırdı. Ukraynalı yetkililer, son haftalarda ağır bombardımana maruz kalan kuzeydoğu şehri Harkiv'de bir füzenin 60 hastanın bulunduğu bir hastaneye isabet ettiğini, bir kadının yaralandığını ve binaya, yakındaki su borularına ve elektrik hatlarına zarar verdiğini açıkladı (Vyacheslav Madiyevskyy/Reuters) -
8/30
26 Nisan 2024 - Almanya'nın başkenti Berlin'de polis, Federal Meclis'le Başbakanlık arasında kurulan "Gazze'ye destek" kampını tahliye etmek istedi, eylemcilerin direnişi üzerine arbede yaşandı. Polis, çadırları sökerek kamp alanının dışına çıkardı. Alman Polisi, X'te yayımladığı açıklamada protesto kampındakilerin polis memurlarına yönelik şiddet eylemleri dahil olmak üzere "tekrarlanan suçlar" işlediğini yazdı (Odd Andersen/AFP) -
9/30
25 Nisan 2024 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da, Karanfil Devrimi'nin 50'inci yıldönümünü kutlamak için gerçekleştirilen askeri geçit töreninde askeri araçlar 25 Nisan Devrimi'ne katılan eski askerleri taşıyor. Portekiz, Avrupa'nın en uzun süreli diktatörlüğüne ve Afrika'da 13 yıl süren sömürge savaşlarına nokta koyan askeri darbenin 50'inci yılını kutladı. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin kölelik ve sömürgecilik döneminde işlediği suçların bedelini ödemesi gerektiğini söyledi (Patricia De Melo Moreira/AFP) -
10/30
24 Nisan 2024 - Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Berlin'de düzenlenen askeri karşılama töreninde. Bugün gerçekleştirdikleri görüşmede daha yüksek savunma işbirliğinde fikir birliğine varan iki lider, Avrupa'nın bir araya gelip Ukrayna'yı Rus istilasına karşı sonuna kadar desteklemesi gerektiğini belirtti. Almanya'nın başkentinde düzenlenen karşılama töreninde iki ülkenin ulusal marşları çalarken küçük bir protesto grubundan "Filistin'e Özgürlük" sloganı atıldı. Bu, Sunak'ın Ekim 2022'de başbakanlık koltuğuna oturduğundan beri Almanya'ya yaptığı ilk ziyaret (Liesa Johannssen/Reuters) -
11/30
23 Nisan 2024 - Fransa'nın başkenti Paris'te hayvan hakları organizasyonu PETA'dan aktivistler, Mısır Büyükelçiliği'nin önünde Mısır'ı protesto etti. Gize Piramitleri'ne turist taşımak için hayvanların kullanılmasını durdurma çağrısı yapan eylemciler, "Mısır, develere ve atlara kötü muameleyi durdur", "Gize'de hayvanların çektiği araçları yasakla" ve "Hayvanlar araç değildir" yazılı dövizleri taşıdı (Antonin Utz/AFP) -
12/30
22 Nisan 2024 - Eylemciler, Kolombiya'nın Cali kentinde Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro hükümetini sağlık ve emeklilik reformları nedeniyle prostesto ediyor. Başta başkent Bogota'nın tarihi Bolivar Meydanı olmak üzere birçok kentte sokaklara dökülen ve çoğunluğu sağ görüşlü grupların oluşturduğu kalabalık, Petro'yu "diktatörlük"le suçluyor. Ayrıca muhalifler, bu reformların ülkenin halihazırda zor durumdaki ekonomisine zarar vereceğini öne sürüyor. Devlet Başkanı Gustavo Petro, muhalefetin ülkedeki değişime karşı çıktığını iddia etmişti. Bu, 2022'de iktidara geldiğinden bu yana Gustavo Petro hükümetinin karşı karşıya kaldığı en büyük protesto (Joaquin Sarmiento/AFP) -
13/30
21 Nisan 2024 - Çin Grand Prix'sinde Red Bull'un Hollandalı sürücüsü Max Verstappen yarışırken görevli sarı bayrak sallıyor. Çin'in 2019'dan beri ilk kez ev sahipliği yaptığı grand prix yarışını Verstappen kazandı. Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 5. etabında McLaren'dan Britanyalı Lando Norris ikinci olurken Verstappen'in Meksikalı takım arkadaşı Sergio Perez ise yarışı üçüncü sırada tamamladı. Son üç yıldır dünya şampiyonu olan Hollandalı pilotun bu yılın şampiyonasında halihazırda en yakın rakibi Perez. Şanghay'daki yarışın ardından Verstappen'in 110, Perez'inse 85 puanı var. Sezonun 6. yarışı Miami Grand Prix'si 5 Mayıs'ta düzenlenecek (Pedro Pardo/AFP) -
14/30
20 Nisan 2024 - ABD merkezli uluslararası yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın üyesi Damian Sobol'un cenazesi, Polonya'nın Przemyśl kentinde düzenlendi. Sobol, İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, World Central Kitchen'ın 7 personelinin hayatını kaybettiği İsrail bombardımanını kınamıştı. İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye başlattığı saldırıda hayatını kaybedenlerin 34 bini geçti ve yaralıların sayısı 77 bine yaklaştı (Sergey Gapon/AFP) -
15/30
19 Nisan 2024 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, evlilik dışı ilişkilerle bağlantılı sus payı ödemelerini örtbas ettiği iddiasıyla yargılandığı davada öğle yemeği molasının ardından New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesine giriyor. Eski bir ABD başkanının ilk kez ceza davasında yargılandığı mahkemede 12 jüri 18 Nisan'da yemin etmişti. Öte yandan Trump'ın yargılandığı tarihi "sus payı" davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini söyledi (Spencer Platt/AFP) -
16/30
18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP) -
17/30
17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP) -
18/30
16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP) -
19/30
15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP) -
20/30
14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP) -
21/30
13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP) -
22/30
12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters) -
23/30
11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS) -
24/30
10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
25/30
9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP) -
26/30
8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP) -
27/30
7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP) -
28/30
6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP) -
29/30
5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters) -
30/30
4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP)
Kerkük'teki demografik değişim meselesi, etnik nitelikteki çatışmanın devam etmesine katkıda bulunan unsurlardan biri olmaya devam ediyor.
Bazı tahminler, eski Irak rejiminin 350 binden fazla Arap vatandaşı başka illerden buraya taşıyarak yerleştirdiğine işaret ederken Kürtler, bu adımı "Araplaştırma süreci" olarak nitelendirdi.
Ancak Türkmenlerin ve Arapların iddialarına göre 2003 yılında Saddam Hüseyin rejiminin düşmesi sonrası Kerkük'ün nüfusunun 850 bin civarında olduğu tahmin edilirken, 2005 yılında bu sayının bir sıçrama yaparak yaklaşık 1 milyon 150 bine çıktı.
Türkmenler ve Araplar, Kürtlerin "Araplaştırma süreci" iddialarına karşı onları, 300 bin kadar Kürt vatandaşı Kerkük'e getirmekle suçlarken bu süreci "Kürtleştirme kampanyası" olarak adlandırdılar.
Daha sonra Kürtler, Arapları, Kerkük'ten çekilmelerinin ardından özellikle "IKBY'de Irak'tan bağımsızlık referandumu düzenlemelerini cezalandırmak amacıyla" olduğunu öne sürerek yaklaşık 70 bin Arap vatandaşı buraya getirildiği "yeni bir Araplaştırma kampanyası" yürütmekle suçladılar.
Bu suçlamalar ve iddialar, güçler arasında gerginliğe ve seçmen kütükleriyle ilgili taraflar arasında şüphelere yol açtı.
Uzlaşıdan başka çözüm yok
İttifakların kurulmasına yönelik pek çok senaryo olsa da analist İbrahim Ali'nin de doğruladığı gibi, tüm göstergeler uzlaşıdan başka çözüm yolu olmadığını gösteriyor.
İbrahim Ali, konuyla ilgili değerlendirmesinde "Kürtler, Babil Hareketi listesinden aday gösterilen (aynı zamanda Şii bir grup olan Haşdi Şabi'nin bir üyesi) Hıristiyan il meclisi üyesiyle Babil Hareketi lideri Rayan El Kildani liderliğindeki iki partili koalisyon aracılığıyla sandalyelerin yarısını alabiliyor. Ancak iki parti en son ve bir defalığına 1993 yılında bir araya gelmiş ve valilik makamının Kürtlere verilmesi konusunda anlaşmışlardı. Fakat burada tartışılan konu, KDP bir yandan bağımsız olmak isterken diğer yandan en fazla sandalyeyi KYB aldığından kendisine önerilen makamları da dikkate alıyor olması. Bu toplantı, Araplar, Türkmenler ve il meclisinde toplam sandalye sayısı 10'a çıkması muhtemel KDP arasında kapalı kapılar arkasında yürütülen ve vali makamının Araplara, il meclis başkanlığının Kürtlere, yardımcılık makamlarının ise Türkmenlere verilmesi öngörülen bir anlaşmaya varma çabalarını boşa çıkardı" ifadelerini kullandı.
Makamların seçim sonuçlarına uygun şekilde dağıtılmasını bekleyen Ali, "Çünkü tüm taraflar, örneğin Araplar ile Kürtler gibi diğer taraflarla ittifak kurmanın yaklaşan milletvekili seçimlerine yansımasından korkuyor. İstişareler daha fazla zaman alabilir, ama sonunda fikir birliğine varılacaktır" şeklinde konuştu.
Yalnızca taraflar arasında değil, tarafların her birinin kendi içinde de makamların dağılımıyla ilgili bir rekabet olduğunu düşünen Ali, "Araplar ortak bir ittifaka girmelerine rağmen kendi aralarında fikir ayrılıkları yaşıyorlar. Bazıları il meclisinde kimsenin dışlanmadığını, ancak buradaki amacın KYB olmadan valilik makamını ele geçirmeye çalışmak olduğunu vurguluyorlar" dedi.
Ali'ye göre, Irak Egemenlik İttifakı Lideri Hamis Hançer'e yakın isimlerle Kerkük Valisi Rakan Said arasında valilik makamıyla ilgili bir mücadele yaşanırken aynı durum Kürtler için de geçerli.
Buna karşın Kerkük İl Meclisi'nde iki sandalyeye sahip olan Türkmen taraflardan Irak Türkmen Cephesi (ITC) içinde de mevcut lideri Hasan Turan ile eski lideri Erşat el-Salihi arasında bir rekabete tanık olduğumuzu belirten Ali, "Her iki isim de kendisine yakın olan isimlerin makamlara yerleşmesi için çalışıyor" dedi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Seda Demiröz
Independent Arabia
