BM raporu sızdırıldı: "İran'ın belirlenen limitten 22 kat fazla uranyumu var"

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu raporunda, 2015'teki BMGK anlaşmasıyla belirlenen limit esas alındı

İran, 2021'de santrallerinde kullanacağı yerli yapım santrifüjleri tanıtmıştı (Reuters)

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) sızdırılan raporunda, İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarının, 2015'teki anlaşmayla belirlenen limitin 22 kat üstünde olduğu bildirildi.

Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde faaliyet gösteren kurumun, üye ülkelere gönderdiği gizli raporu Fransız haber ajansı AFP ele geçirdi.

Ajansın dün yayımladığı haberde, rapordaki verilere göre İran'ın elindeki toplam zenginleştirilmiş uranyum stoğunun 28 Ekim itibarıyla 4 bin 486 kilogram olduğu ifade edildi. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İran ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin ve Birleşik Krallık arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) çerçevesinde belirlenen limitse 202,8 kilogramdı.

Almanya ve Fransa'nın da imzaladığı KOEP neticesinde Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme izni verilmişti.

Ancak eski ABD Başkanı Donald Trump'ın kararıyla Washington, 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilmiş, Tahran da taahhütlerini yerine getirmeyeceğini bildirmişti. 

Ayrıca İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade'nin Kasım 2020'de öldürülmesi de Tahran'ın nükleer programına ilişkin daha radikal kararlar almasının önünü açmıştı. 

Aynı yıl çıkarılan yasayla önce yüzde 20 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum üretildi. Kısa süre sonra bu oran, yüzde 60 seviyesine yükseltildi.
 


UAEK raporunda da İran'ın elindeki stoklardan 128,3 kilogramlık zenginleştirilmiş uranyumun yüzde 60 seviyesinde saflaştırıldığı aktarıldı. Atom bombası yapımı içinse yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ihtiyaç duyuluyor.

İran, UAEK'e bağlı 8 gözlemcinin izinlerini eylülde iptal etmiş, BM de karara tepki göstermişti.

UAEK'in raporunda, İran'ın hamlesi "aşırıya kaçan ve adil olmayan bir uygulama" diye nitelendi. 

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslam'ın dün UAEK'e bir mektup gönderdiği ve Tahran yönetiminin yetkileri iptal etme hakkına sahip olduğunu belirttiği de aktarıldı. Öte yandan İslam'ın söz konusu durumun çözümü için çalışıldığını söylediği belirtildi.



Independent Türkçe, AFP, Times of Israel

DAHA FAZLA HABER OKU