İsveç'teki araştırmacılar Baltık Denizi'nin derinliklerinde büyük ve alışılmadık bir metan sızıntısı keşfetti.

Yaklaşık 20 kilometrekare genişliğinde olduğu tahmin edilen kaynaktan çıkan gaz kabarcıkları yüzeye doğru yol alıyor. Bu alan yaklaşık 4 bin futbol sahasına eşdeğer.

Stockholm Üniversitesi ve Linnaeus Üniversitesi'nden araştırmacılar, bu sızıntıyı Baltık Denizi'nin en derin kısmı olan  Landsort Derinliği'ni araştırırken buldu.

Ağustos ayında başlayan araştırmanın yoğunlaştığı bu bölge, en yakın sahil kasabasından yaklaşık 30 kilometre uzakta.

Sızıntının kaynağının okyanus yüzeyinin 400 metre altında olduğu düşünülüyor. 

Araştırmacı Christian Stranne, "Metan gazının Baltık Denizi kıyısına yakın sığ deniz yataklarından çıkabildiğini biliyoruz. Ancak daha önce hiç bu kadar yoğun kabarcıklar görmemiştim ve kesinlikle bu kadar derin bir bölgede onlara rastlamamıştım" dedi.

Ekip, Baltık Denizi'nin derinlikleri gibi oksijensiz ortamlarda metan kaynakları ve yutaklarına dair yeni bilgiler elde etmeyi amaçlıyor.

Linnaeus Üniversitesi'nde proje lideri ve çevre bilimi profesörü Marcelo Ketzer, "Daha derin alanlarda ne kadar metan üretildiğine ve gazın nasıl yönendirildiğine dair bilgimiz sınırlı" diye konuştu:

Önceki projelerimden biri sayesinde bu bölgedeki çökeltilerde metan seviyelerinin Baltık Denizi'ndeki diğer yerlerden daha yüksek olduğunu biliyordum ama gazın bu şekilde denize fışkırmasını hiç beklemiyordum.

Ekip, bu bölgede neden bu kadar çok metan salındığının cevabını bulmalarını sağlayacak çok sayıda tortu çekirdeği ve su örneği de topladı.

Ketzer, derin okyanus akıntıları nedeniyle çökeltilerin bu bölgede yoğunlaştığı görüşünde. Bilim insanı, "Ancak kesin bir şey söylemeden önce daha ayrıntılı analizler yapmamız gerekiyor" diye ekledi.

Keşfin bir başka ilginç yönü de metanın suda alışılmadık derecede yükseklere doğru ilerlemesi.

Bu derinliklerde metan kabarcıklarının genellikle deniz tabanından en fazla 150-200 metre yüksekliğe ulaşması bekleniyor.

Öte yandan yeni keşfedilen sızıntıda kabarcıkların deniz tabanından 370 metreye kadar yükseldiği görüldü.

Bu tuhaf durumun nedenleri belirsizliğini koruyor.

Metan nedir?

Metan iklim krizi açısından son derece endişe verici bir gaz.

Karbondioksitten yüzde 80 daha güçlü olduğu bilinen bu gaz, küresel sıcaklık artışının yaklaşık yüzde 30'undan sorumlu.

Deniz yatağının tortul katmanlarında yaşayan mikroorganizmalar, organik maddeleri (genellikle uzun süre önce ölmüş plankton) metana dönüştürüyor.

Ancak bu, metanın tek oluşum yolu değil. Hayvancılık, çöplükler ve fosil yakıt kullanımıyla ilgili başka metan kaynakları da mevcut.

 

Independent Türkçe, IFL Science, Phys.org

Derleyen: Çağla Üren