Roş Aşana 2019: Yahudi Yeni Yılı ne zaman ve nasıl kutlanır?

İşte Musevilerin bayramı hakkında bilmeniz gereken her şey

Roş Aşana'da genellikle koç boynuzundan yapılan antik bir müzik aleti olan şofar üflenir (Europian Photopress Agency)

Yahudi Yeni Yılı Roş Aşana, dünya genelindeki Yahudiler tarafından her yıl kutlanan bir gelenek.

İbranice'de “yıl başı” anlamına geliyor ve sinagogda dua törenlerine katılarak, boynuzdan yapılma antik bir müzikal enstrümanın sesini dinleyerek ve çeşitli sembolik -ve lezzetli- yiyecekler yiyerek kutlanıyor.

İşte iki gün süren kutlama hakkında bilmeniz gereken her şey.

Ne zaman kutlanır?

Roş Aşana bu sene 29 Eylül Pazar akşamı başlıyor ve 1 Ekim Salı akşamı sona eriyor.

Bayramın Gregoryen takvimdeki günleri her yıl değişiyor çünkü Yahudiler hem ay hem de güneşin hareketlerine dayanan bir takvim kullanıyor.

Roş Aşana her yıl Yahudi takviminin ilk ayı olan Tişri'nin ilk gününde kutlanıyor.

Tişri, Gregoryen takvimde her zaman eylül veya ekim ayı günlerine denk geliyor.

Roş Aşana Yahudilikte 10 günlük tövbenin başlangıcına işaret ediyor.

Bu dönem Yahudilerin oruç tuttuğu ve günahlarından arınmak için dua ettiği kutsal gün Yom Kippur'la doruğa ulaşıyor.

Musevi birine mutlu bir yeni yıl dilemek için “iyi yıl” anlamına gelen “Şana Tova“ veya “iyi ve hoş yıl” anlamına gelen “Şana Tova Umetukah” sözlerini kullanabilirsiniz.

Neyi anar?

Roş Aşana, Yahudi Yeni Yılı'nı kutlarken aynı zamanda evrenin yaratılışına da işaret ediyor.

Yahudilikte, Haşem'in (Tanrı) evreni altı günde yarattığı öğretilir.

Altıncı günde Adem ve Havva'nın yaratılmasını da içeren bu altı günlük süre, her hafta Şabat'ta (cumartesi çn.) Yahudi halkı tarafından kutlanan ve dinlenme günü olan yedinci günle sonlanır.

Britanya'daki bir Ortodoks Yahudi Hasidik derneği olan Chabad, Roş Aşana'yı “Evrenin doğum günü, Tanrı'nın Adem ve Havva'yı yarattığı gün ve Yahudi yılının ilk günü” diye açıklıyor.

 

 

Nasıl kutlanır?

Tıpkı Şabat'ta olduğu gibi dindar Yahudi halkı Roş Aşana esnasında da elektrikli alet kullanmak, araba sürmek veya yazmak gibi belirli etkinliklerde bulunmaktan kaçınır.

Bayram boyunca sinagogdaki dua törenlerine katılmak bir gelenektir.

Dini bayramın her iki sabahındaki dua törenleri sırasında da genellikle koç boynuzundan yapılan antik bir müzik aleti olan şofar üflenir.

Bir kişi Roş Aşana'da şofar üflüyorsa, ona farklı uzunluklarda sesler çıkarması söylenir.

Kesintisiz uzun sese Tekia, kısa üç üflemeye Şevarim ve 9 kez kısa, kesik ve kuvvetli yapılan üflemeye de Terua denir.

Roş Aşana boyunca şofarın 100 kere üflenmesini duymak gelenekseldir.

Dini bayramın geleneklerinden bir diğeri de İbranice'de “dökmek” kelimesinden gelen Taşlik'tir.

Günahları dökmeyi temsil eden etkinlikte ritüele katılanlar Roş Aşana'nın ilk gününde bir su kaynağını ziyaret eder (genelde bir nehir veya akarsu) ve özel dualarını okur.

Bazı Yahudiler geleneğin bir parçası olarak suya ekmek atar ancak Chabad'a göre bu 14. yüzyılda hahamlar tarafından tekfir edilmiş.

Roş Aşana'da hangi yiyecekler yenir?

Roş Aşana sırasında bayrama ait yemekler aile ve yakın arkadaşlar arasında paylaşılır.

Yahudi Yeni Yılı sırasında masada görmeyi bekleyebileceğiniz yiyecekler arasında elma ve bal, nar, yuvarlak üzümlü halla ekmeği ve ballı kek sayılabilir.

Geleneklere göre, bayramı karşılamak için evde mumlar da yakılır.

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kaldırarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU