İran medyası, bir adli yetkiliden, güvenlik güçlerinin ülkenin güneyindeki Kirman şehrinde meydana gelen iki canlı bomba saldırısıyla ilgili olarak 32 kişinin tutuklandığını aktardı. Ayrıca Kasım Süleymani için düzenlenen anma töreni öncesinde ülke genelinde 64 bomba bulunduğunu bildirdi ancak Devrim Muhafızları bunu hızla yalanladı.

İran’ın güneyindeki Kirman şehrinde çarşamba günü meydana gelen ve IŞİD’in üstlendiği iki canlı bomba saldırısında 23’ü öğrenci olmak üzere en az 91 kişi hayatını kaybetti. Patlamada, İran Devrim Muhafızları’nın dış operasyonlardan sorumlu yetkilisi olan ve ABD’nin Irak’ta düzenlediği hava saldırısı ile suikasta uğrattığı Kasım Süleymani’nin türbesinin yakınında, ölümünün 4’üncü yıldönümü için düzenlen törende meydana geldi.

Saldırıyı IŞİD’in üstlenmesine rağmen, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı Hüseyin Selami, İsrail ve ABD’yi suçladı. Diğer yandan güvenlik güçlerinin törenleri, toplantıları, nükleer ve askeri tesisleri korumadaki başarısızlığı üzerine ülke içindeki eleştiriler arttı.

Güvenlik hizmetlerine yönelik üstü kapalı eleştiride, İran Genel Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri, “Bu tür olayların yaşanmaması için güvenlik ve istihbarat teşkilatlarının bu gibi törenlerde (Süleymani’nin anılması) faaliyetlerini genişletmesi gerekiyor” dedi. Ayrıca “Kirman’daki terör suçundan öncelikli olarak İsrail sorumludur” ifadelerine de yer verdi.

Kirman Başsavcısı Mehdi Behşi, Süleymani’nin suikastının 4’üncü yıldönümü öncesinde güvenlik güçlerinin Kirman’da 16 bomba bulduğunu belirterek, bu bombaların gücünün intihar bombacılarının taktığı patlayıcı kemerlerin gücünü aştığını belirtti.

Behşi güvenlik hizmetlerinin arttığını belirterek geçen perşembe Kirmen patlamalarından 24 saat önce ‘kendilerini patlayıcı kemerlerle havaya uçurmak isteyen iki intihar bombacısını tutuklandığını’ belirtti. Sözlerine “İki patlamada ölenlerin cenaze törenleri sırasında başka bir terör operasyonu daha yapmayı planlıyorlardı” dedi. Kirman’daki tüm bombalama ekiplerinin etkisiz hale geldiğinden bahsetti.

İran Devrim Muhafızları’na bağlı Fars Haber Ajansı’na göre, “Behşi “Kirman terör suçu davasında 32 kişi tutuklanırken, soruşturma ve ön aşama işlemler devam ediyor” dedi.

Açıklamalarının bir kısmında ‘IŞİD ve münafıklar (muhalefetteki Halkın Mücahidleri) de dahil olmak üzere eylem gerçekleştirmeye çalışan çeşitli grupların’ olduğuna yönelik raporlara değindi ve “İstihbarat Bakanlığı ve İstihbarat Teşkilatının (Devrim Muhafızları) yanı sıra, ordu kilometrelerce uzaktan insansız hava araçları ile izliyordu ve patlayıcıları tespit etmek için eğitilmiş köpekler de vardı” dedi.

Behşi “Bu yıl özel bir durumla karşı karşıyaydık. İsrail’in Mescid-i Aksa Tufanı operasyonundaki sefil başarısızlığı ve Siyonist varlığın yenilgiye uğraması nedeniyle birtakım tehditler vardı. General Süleymani’den intikam almaya çalıştılar. Bu gruplar birbirine bağlıydı, birleşmişti ve bu terörist saldırısını sürdürme planları vardı” ifadelerini kullandı.

Ayrıca “Geçtiğimiz aylarda Kirman Eyaleti’nde canlı bomba operasyonuna hazırlanan 23 IŞİD’liyi tutukladık” ifadelerine de yer verdi.

İranlı yetkililer cuma günü yaptığı açıklamada, güvenlik güçlerinin Kirman olayına karıştıkları şüphesiyle 11 kişiyi tutukladığını söyledi.

İran genelinde 64 bomba

Behşi’nin açıklamaları, Kirman’daki askeri mahkeme başkanı Ali Tavakoli’nin Kasım Süleymani'nin anma töreninin korunmasında herhangi bir ihmal olduğunu reddetmesi üzerine geldi.  Tavakoli, güvenlik güçlerinin ‘tüm güvenlik önlemlerini aldığını’ vurguladı.

Tavakoli “Daha önce General Süleymani’nin mezarında patlamaya hazır 16 bomba bulunmuştu. Ülke genelinde Kasım Süleymani’nin töreninde patlatılması planlanan 64’ten fazla bomba bulundu. İlgili olan herkesi tutukladık” dedi.

İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na göre (ISNA) askeri mahkeme başkanı “Daha önce yapılan tüm eylemler engellendi, şüpheliler tutuklandı ve dosyaları kapatıldı. Ancak başka tehditler devam etti ve bunların uygulandığı anlardan biri de General Süleymani'nin anma töreni oldu” ifadeleri kullandı.

Tavakoli iki patlamanın da arama kapısının dışında meydana geldiğini söyledi. Bununla ilgili olarak “İki canlı bomba kalabalık bir yer arıyordu, bu yüzden kapıya yaklaştı” ifadelerine yer verirken, patlamalardan birinin mezarlıktan bin 700 metre uzaklıkta, ikincisinin ise mezarlıktan 2 bin 200 metre uzaklıkta meydana geldiğini belirtti. IRNA ise daha önce ilk saldırının 700 metre, ikincisinin ise 1 kilometre uzakta gerçekleştiğini bildirmişti.

Adli yetkililerin açıklamalarından saatler sonra Kirman Eyaleti Devrim Muhafızları Halkla İlişkiler Dairesi, Süleymani’nin anma töreni öncesinde bomba bulunduğunu yalanlayan bir açıklama yayınladı.

Fars Haber Ajansı’na göre, söz konusu açıklamada, bomba bulunmasının ‘söylenti ve iftira’ olduğu belirtildi.

Açıklamada ayrıca “Son günlerdeki bomba bulunduğuna yönelik raporlar geldi ancak bomba imha ekibi gönderildi ve bahsi geçen vakaların hiçbirinde bomba bulunamadı” ifadelerine yer verildi.

Halk arasında bölünme

Kirman saldırısı İranlıları sosyal medyada ikiye böldü. Bu durum, İran Cumhuriyet Savcısını alaya alan tweetler ya da İran’ın resmi anlatısını sorgulayan bilgiler yayınlayanlar hakkında soruşturma açılması yönünde bir karar alınmasına neden oldu.

Devrim Muhafızlarına bağlı bazı kanallar, güvenlik servislerinin ‘Kirman patlamalarında öldürülenleri aşağılayan yalan haber veya içerik yayınlayan’ 35 hesabı askıya aldığını bildirdi. Hesap sahiplerinin yargı sistemine sevk edileceğine dikkat çekti.

İranlı milletvekili Mücteba Tevanger, X platformundan yaptığı paylaşımda “Kirman saldırısını istismar edenlerin ve destekleyenlerin son durumunu sosyal ağlardan takip ettim. Yerinde önlemler alındı” dedi.

İran merkezli internet siteleri, Tahran Cumhuriyet Savcılığı’nın, İsrail’e yönelik suçlamaları küçümseyen ve muhafazakar çevrelerde öfkeye yol açan üniversite profesörü Sadık Ziba Kelam da dahil olmak üzere 7 ünlü isim hakkında, sosyal medyadaki yorumları nedeniyle suç duyurusunda bulunduğunu bildirdi.

Bu arada Câm-ı Cem (Jamejam) gazetesi, eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin destekçilerine bağlı Sazandegi gazetesinin manşetini protesto etti. Reformcu gazete, saldırıyı IŞİD’in benimsemesinin ardından, Kasım 2017’de Hamaney’e hitaben yazdığı meşhur mektupta, İran liderine IŞİD’in sonun geldiğini bildiren Kasım Süleymani’ye üstü kapalı bir gönderme yaparak, ‘IŞİD’in dönüşü’ başlığını attı.

Câm-ı Cem gazetesi “Bu başlıkla tam olarak kiminle dalga geçiyorsunuz? Generalle ve kutsal toprakları savunan binlerce ölüyle mi? Terör ve suç devletinin (IŞİD) sona ermesi için canlarını feda edenlerle mi?” ifadelerine yer verdi. Bu bağlamda, İran genel olarak, Suriye ve Irak’ta ölen askerlerini ‘Mescid-i Haram’ın savunucuları’ olarak adlandırıyor.

Gazete ayrıca “İran’ın Suriye ve Irak’taki varlığını protesto eden reformcu grup, IŞİD’in geri dönüşünden kaygılı mı?" diye ekledi. Ayrıca “İran’ın bölgesel politikası onların politikasıyla tutarlı olsaydı, Kirman olayı ülke genelinde günlük bir rutine dönüşecekti” ifadelerine yer verdi.

Bu arada, Tahran’daki Modarres Üniversitesi Öğrenci Birliği’nden bir grup aktivist, “Kirman’daki terör saldırısını, okul öğrencilerine yönelik terör saldırılarını ve sokaklardaki göstericilere yönelik terör saldırılarını kınadıklarını” bildirdi.

Bildiriyi imzalayanlar, ‘İslam Cumhuriyeti’nin Kirman’daki IŞİD’in saldırılarını kınayacak ahlaki bir konumda olmadığını’ da belirtti. Ayrıca “Güvenliği sağlamanın ve terörle mücadelenin yolu İslam Cumhuriyeti’nden değil, halkın yolundan, halkın yönetimi ve demokrasinin sağlanmasından geçer” ifadelerine yer verdi.

Öğrencilerin söz konusu bildirisinde “İslam Cumhuriyeti, bölgedeki terör gruplarını destekleyen, terör saldırılarını vekaleten veya doğrudan yürüten ayrıca kabul etsin veya etmesin, hangi inanç ve yönelimden olursa olsun İranlılara karşı terör eylemleri gerçekleştiren bir güvenlik hükümetidir” ifadeleri de yer aldı.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

 

Şarku'l Avsat'ın haberlerine ulaşmak için tıklayın