Amazon krizi: Birbiriyle savaşan yerli kabileler Bolsonaro’ya karşı birleşiyor

Yerli halkın lideri “Bizim tek bir düşmanımız var, o da Brezilya hükümeti” dedi

Kayapo halkından Kadjyre Kayapo (AP)

Amazon’un kollarından Xingu havzasında yaşayan yerel kabilelerin Jair Bolsonaro yönetimine karşı birleşmek için uzun zamandır devam eden etnik çatışmalarını bir kenara bıraktığı ileri sürülüyor.

Havzadaki 14 yerli grubun ve nehir kenarındaki 4 bölgenin temsilcileri geçen hafta Kubenkokre köyünde bir araya geldi. 

Kasıtlı olarak başlatıldığı düşünülen orman yangınları Amazon’u yakıp yıkarken, Jair Bolsonaro hükümeti, tarım, tomruk ve maden işletmeciliği için insanları bölgeyi tahrip etmeye teşvik etmekle suçlanıyor.

BBC Brezilya’ya göre, yerli grupların önemli buluşmasına havzadaki en büyük topluluklardan biri olan Kayapolar ev sahipliği yaptı.

Toplantıya katılan liderlerden Mudjire Kayapo, BBC servisine yaptığı açıklamada “Bugün bizim tek düşmanımız var: Brezilya hükümeti, Brezilya devlet başkanı ve yerli olmayan insanların istilası. Kendi aramızda çatışmalarımız var ancak bu hükümete karşı savaşmak için birleşiyoruz” dedi.

Toplantıda yer alan topluluklar kolektif siyasi seslerini kuvvetlendirmek için temsilci konseyi kurmaya karar verdi.

Kayapolar geçmişte kendilerine karşı savaşan Panara kabilesinin temsilcilerini de toplantıya davet etti.

1968 yılında Panara halkını katleden Kayapolar savaş sırasında ok kullanan Panaralara karşı silah kullanmıştı. 

Panara liderlerinden Sinku Panara, “Kayapoları öldürdük, Kayapolar da bizleri öldürdü… fakat ne olup bittiğini bilmiyorduk… bu (beyaz) tehdit hakkında henüz bir şey bilmiyorduk. Daha sonra sakinleştik, uzlaştık ve birbirimizle tekrar konuştuk; artık savaşmayacağız. Çünkü birlikte mücadele etmek için ortak bir çıkarımız var, böylece yerli olmayanlar hepimizi öldürmez” dedi.

 

 

Datafolha isimli anket şirketine göre, Amazon yangınları başladığından beri Bolsonaro’ya destek hızlı bir şekilde düştü. Aşırı sağcı liderin “kötü veya korkunç” iş çıkardığını düşünen insanların sayısı temmuzda yüzde 33’ten yüzde 38’ye yükselirken hükümetin, sayısı artan yangınları ele alma biçimi de ülkeyi böldü.

Bolsonaro, yağmur ormanlarının “kalkınmasını” da içeren, kültürel savaş konulu çok sayıda kampanya düzenledi.

Uzun süre ekonomik durgunlukla mücadele eden Brezilya için Amazon’un cazibesi giderek arttı. Bilim insanlarıysa bu kalkınmanın ormansızlaşmayı artıracağı uyarısında bulunuyor.

Göreve başladığı günün ertesinde Bolsonaro, Brezilya topraklarının yüzde 15’inin yerli kabilelere ayrılmış olmasından şikayet etti.

Bolsonaro “Bu vatandaşları topluma entegre edelim ve tüm Brezilyalılara değer katalım” diye tweet attı.

Amazonlarda sadece bu ay yaklaşık 50 bin yangının çıktığı tahmin ediliyor. 2010’dan beri görülmeyen ölçekteki bu yangınlar, geçen yılın ağustos ayından da yüzde 89 daha fazla. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Dünya oksijenin yüzde 20’sini üreten Amazonlardaki yıkıcı yangınlar küresel endişeye yol açtı. 

Dünyanın en büyük yağmur ormanı, küresel ısınmanın hızını yavaşlatmada son derece önemli. 

Yangınlara ilişkin küresel endişeleri önemsemeyen Bolsonaro ise yangınların kontrol altında olduğu konusunda ısrar etti.

64 yaşındaki devlet başkanı ayrıca, yangınların etkisini ele almak üzere çağrıldığı bölgesel zirveden de çekildi.

Cuma günü Kolombiya’da yapılacak toplantıya fıtık tedavisi nedeniyle katılamayacağını söyleyen Bolsonaro, başkanlık seçimleri sırasında karnından bıçaklanmıştı. 

Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yangınları görüşmek istediğini ifade eden devlet başkanı, “BM’de tekerlekli sandalyede oturacağım. Orada bulunacağım çünkü Amazonlar hakkında konuşmak istiyorum” iddiasında bulundu.

Ajanslardan da yararlanılmıştır


 

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Cenk Korkmazer

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU