Myanmar’dan Çin’e uzanan “gelin kaçakçılığı”: Beni sattılar anne!

Myanmar ordusunun Shan eyaletinde tetiklediği iç savaştan ve bölgeye hakim olan fakirlikten kaçan genç kızlar, iş vaadiyle kandırılmalarını ve insan kaçakçılarının bulduğu “Çinli kocalarının” yaşattıklarını New York Times’a anlattı

Arkadaşı Phyu ile birlikte insan kaçakçılarının eline düşen 17 yaşındaki Nyo (New York Times)

Çin liderleri, insan nüfusunun artış hızıyla gıda ürünlerinin artış hızı arasındaki farkın açılmasının dünyayı sefalete götüreceği iddiasına dayanan Malthus teorisinin gerçeğe dönüşmesini engellemek için “tek çocuk” politikasını göklere çıkarıyordu.

Ancak 30 yılı aşkın sürede izin verilen o tek çocuğun erkek olması için anne karnında cinsiyetleri tespit edilen kız bebeklerin kürtajla alınması sonrası kadın nüfusunda azalma yaşandı ve Çin başka ülkelerden milyonlarca genç kızı “zorla gelin etme” yöntemine başvurdu.

O tek erkek çocuklar şimdi bugünün yetişkinleri ve eş adaylarının kıtlığı, ülkede bu kişilerin soylarının kuruyabileceğinin işareti olarak yorumlanıyor. Çin nüfus verilerine göre, 2004’te ülkedeki cinsiyet dağılımlarına bakılınca doğan 100 kıza 121 erkeğin karşılık geldiği görülüyor.

Johns Hopkins Bloomberg Halk Sağlığı Okulu ve Tayland Kachin Kadınlar Birliği’nin verilerine göre, 2013-2017 döneminde Çin’in yalnızca bir eyaletine Myanmar’ın kuzeyinden "zorla gelin yapılan” genç kız sayısı 21 bin.

Nyo ve arkadaşı Phyu, okulu bitirmelerinin ardından Myanmar’ın Shan tepelerinde bir köyden alınan ve nereye götürüldüğünü bilmeyen o genç kızlardan sadece ikisi.

 

Çin.jpg
Nyo'nun kaldığı evin dışında kurulu bebek salıncağı (New York Times)

 

Yolda ilaç içirip iğne enjekte ettiler

İki arkadaş, Çin sınırında kendilerine garsonluk teklif eden Daw San Kyi ve Daw Hnin Wai’ye güvenip fakir Mongyai’yi terk ederek yola çıkmış ancak netice hiç de bekledikleri gibi olmamış.

Genç kızlar Temmuz 2018’de bir sabah vakti Mongyai’ye gelen kamyona bindirilirken, kendisini araba tutan Phyu komşuları San Kyi’nin verdiği hapları yutmuş. Sonrasını hayal meyal hatırlayan Phyu koluna bir şeylerin enjekte edildiğini söylüyor. Genç kadının o sırada çekilen bir fotoğrafında yüzünün şiştiği ve bakışlarının sersemleştiği görülüyor.

Şu an 17 yaşındaki Phyu’nun bu yaşananlar öncesinde son derece mutlu ve hareketli bir kız olduğunu anlatan annesi, “Verdikleri şey onu unutkan yapmış ve cinselliğini etkilemiş. Onu dövmüşler. Hayatının kaydığını bilmiyordu” diye konuşuyor.

İlacı yutmayı reddeden Nyo olan biteni daha net hatırlasa da geçmiş onun için de bulanık.

Kaçmak istediler ancak başaramadılar

Karadan ve denizden 10 günden fazla süren yolculuğun ardından gidecekleri yere vardıklarında bir restoranda çalışma hayali yerini umutsuzluğa bırakmış. İki kez kaçma girişiminde bulunsalar da hiçbir yere gidememiş, kendilerini yakalayan insan kaçakçıları tarafından bir odaya kilitlenmişler. Çince konuşan adamlar çıkagelmiş ve kızları bir bir seçmeye başlamış.

“Satılmakta olduğumu anladım ancak kaçamadım. Evlenmek istemediğimi, eve gitmek istediğimi söyledim” diyen Phyu yaşadıkları hayal kırıklığını “Onlara güvenmiştik” sözleriyle özetliyor.

Sınır hattında meydan kaçakçılara kalmış

Myanmar’dan Çin’e gelin kaçakçılığına dair İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) bu yıl yayımladığı bir raporda, “Giriş çıkışın kolay olduğu bir sınır hattı ve her iki tarafın kolluk kuvvetlerinin seyirci kalması, insan kaçakçıları için müsait ortam oluşturuyor” ifadeleri yer alıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Sınırı nasıl geçtikleri bilmeden kendilerini Çin’de bulan iki arkadaşın yolu burada ayrılmış ve her biri “kocalarına” verilmiş.

Phyu, 21 yaşındaki eşi Yuan Feng’in kendisini cinsel ilişkiye zorlamak için koluna iğne yapmasının ardından “uyuştuğunu” ve eşi sarhoş olduğunda onun telefonundan annesiyle gizlice görüştüğünü söylüyor.

Genç kadının annesi Aye Oo, “Onu gördüğüm için mutluydum ancak eski halinden eser kalmamıştı. ‘Anne beni sattılar’ dedi” diyor.

Geldiği şehrin adını konum servislerinden öğrenebildi

Nereye götürüldüğünü dahi bilmeyen 17 yaşındaki genç Nyo ise bu sorunun cevabını öğrenmek istediğinde kocası tarafından bir odaya kilitlenmiş ve dövülmüş. Ancak zaman içinde Nyo’ya güvenmeye başlayan adam, karısının Çin’in sosyal medya uygulaması WeChat’i kullanmasına izin vermiş.

Bir gün kocası Gao’nun mobiletine binip ailenin yaşadığı eve giden Nyo, konum servisi açıkken fotoğraf ve video çekince tutulduğu yerin Henan eyaletinde bir bölge olduğunu öğrenebilmiş. İki eski arkadaşın aynı şehirde yaşadıklarını anlamaları da uzun sürmemiş.

Genç kızlardan biri 26 bin dolara satılmış

Hamileliği sırasında bebeğini evlatlık verme kararını aldığını söyleyen Nyo, “Onu vermek istedim ancak yüzüne bakınca sevdim, dudakları o Çinli hayvanın dudaklarına benzese de” diyor.

Nyo, yaşadıkları eve bakınca varlıklı bir aileye “gelin” geldiğini düşünmüş.

Ancak gerçekler Çin’de kendilerine eş bulmaları için insan kaçakçılarına başvuran kişilerin nispeten daha fakir erkekler olduğunu ortaya koyuyor.

 

Çin2.jpg
17 yaşındaki Phyu da arkadaşı Nyo gibi Çin'e rızası dışında götürülmüş (New York Times)

 

Olayın peşini bırakmayan Shan’dan polis memuru Myo Zaw Win, Nyo’nun 26 bin dolara (yaklaşık 150 bin TL) satıldığını söylüyor.

Nyo’nun Gao’nun WeChat hesabından yazışmalarını takip eden Zaw Win, genç kadının erkek kardeşiymiş gibi yazışmaya başlamış. Polis memuru bu işi yaparken Çinli yetkililerle de temasa geçmiş, yaşananlardan şüphelenmeye başlayan Gao, Nyo’nun akrabası diye iletişime geçtiği kişiye aslında kim olduğunu sorduğundaysa tek kelimelik bir karşılık almış: Polis!

Eşleri ve kölelik ticaretinin ortakları tutuklandı

Genç kızların evlendirildikleri yere varmalarından iki ay sonra Çin polisi, kadınların kocalarının kapısına dayanmış ve adamların her ikisi de 30 gün gözaltında tutulmuş. Zhao Moumou adlı Çinli bir adam da iki genç kıza cinsel amaçlı kölelik yaptırdığı suçlamalarıyla tutuklanmış. Shan'lı genç kızların kaçakçıların eline düşmesine sebep olan komşuları San Kyi şu sıralar Lashio’da cezaevinde, suç ortağı Hnin Wai ise firarda.

Yaşananların ardından önce Çin polis merkezine götürülen kadınlar yasa dışı göçmenlikle suçlanmış, ardından Shan’ın kuzeyinde insan kaçakçılarının eline düşmüş genç kızların kaldığı bir barınağa yerleştirilmiş.

Nyo ve Phyu’nun Himalayalar’ın eteklerinde yer alan memleketi Shan, onlarca yıldır etnik savaşa sahne oluyor.

Birleşmiş Milletler’e göre bölgede çeşitli etnik gruplarla çatışan Myanmar ordusu “savaş suçu” işliyor.

Shan’la sınır Kachin eyaletinde Htoi Cinsiyet ve Gelişim Vakfı’nın proje müdürü Lauh Khaw Swang, “Gelin kaçakçılığı iç savaşın bir sonucu” diyor.

Independent Türkçe için derleyen: Elvide Demirkol

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU