Matteo Salvini iflasa gidiyor bu yüzden erken seçim ısrarı kolayca geri tepebilir

Çok yüksek seyreden anket oranlarından heyecanlanan Salvini koalisyon hükümetini feshetme çağrısında bulundu. Ancak giderek demlenen ekonomik kriz hayallerini baltalayabilir

Matteo Salvini (AFP)

Aşırı sağcı Lig ittifakının lideri Matteo Salvini'nin 5 Yıldız Hareketi'yle kurduğu koalisyon hükümetinden güvenini geri çekme ve ivedilikle seçimlere gitme kararı İtalya'nın kısa "popülist koalisyon" hükümeti deneyine ansızın noktayı koydu.

Aksi yöndeki itirazlara rağmen, bu hamle Salvini'nin Lig'i eskiden olduğu gibi kuzeyli "ayrılıkçı" bir hareketten hem aşırı sağ bir hükümete hem de benzer çizgideki Avrupa partilerine liderlik edecek seçim gücüne sahip muhafazakar, "sovranista" (ulusal egemenlik talep eden) bir partiye dönüştürme yönündeki stratejisiyle aynı çizgide.

Uzun süreli politikaların önüne gündelik siyaseti koyan bu strateji popülist koalisyonun son 14 aydaki berbat performansını da açıklıyor. 2018 genel seçimlerinin ardından hiçbir partinin çoğunluk sağlayamadığı parlamento dağılımının sonucunda etkili bir birliktelik kuran iki parti (en büyük seçim koalisyonunun lideri Lig ve parlamentodaki en büyük parti olan 5 Yıldız), koalisyona kimin liderlik etmesi gerektiğine karar veremeyince ismi duyulmamış bir hukuk profesörünü, Giuseppe Conte, başbakan olarak atamış ve iki parti liderinin de (Salvini ve Luigi di Maio) onun yardımcıları olarak hareket etmesine karar vermişti.

Bu düzenleme başbakanlık makamının otoritesini zayıflatmış ve iki partinin hükümette sorumsuzca seçim propogandası yapmasının önünü açmıştı. Birçok hükümet politikası hakkında didişen iki parti yine de İtalyan hükümetini Avrupa Komisyonu'nun AB bütçe kurallarına uymayan ülkelere uyguladığı ihlal prosedürünün eşiğine getiren vergi indirimlerinden ve artan kamu harcamalarından oluşan bir vaatte bulunmuştu.

Şu ana kadar Salvini'nin tutumu inatlaşmadan yana oldu: ya kendi istediği yönde “Önce İtalya” yaklaşımını yansıtan (örneğin, geçenlerde yasalaştırılan ve İtalya limanlarına göçmen taşıyan gemilerine kesilen cezaları 1 milyon euroya çıkaran kanun tasarısı) politikaları kabul ettirdi ya da 5 Yıldız bakanlarının onun girişimlerine ket vurduğuna dair destekçileriyle beraber sızlanıp durdu.

Bu yaklaşım Lig'e olağanüstü sonuçlarla geri döndü. Mayıstaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde 5 Yıldız Hareketi'nden yüzde 7 daha fazla oy toplayarak yüzde 24 ile en fazla oy alan parti oldu. Ve ülke genelinde seçmen davranışını ölçen kamuoyu yoklaması 5 Yıldız'ın yüzde 17'sine karşı yüzde 38'e kadar çıkan ve böylece 5 Yıldız'ın yüzde 32'sine karşı Lig'in sadece yüzde 17 oy aldığı 2018 genel seçimlerindeki durumu resmen tersine çeviren istikrarlı bir yükseliş kaydetti.

Bu, Salvini'nin hükümetin fişini çekme kararını bağlamına oturtuyor. Turin'le Lyon arasındaki yüksek hızlı tren projesine dair parlamento oylamasında iki partinin karşıt kutuplarda yer alması sonucunda Salvini, partilerin böylesine önemli bir kamu politikasında bile uzlaşamamasının hükümetin ölü olduğunu doğruladığını dile getirmişti.

Ama aslında, son anketlerden aldığı cesaret ve Lig'in aktivitelerinin Rus finansmanı olduğu iddialarındaki muhtemel rolüne ilişkin soruşturmanın son bulgularından duyduğu öfkenin etkisiyle hükümeti düşürmek için bahane de arıyordu.

 

 

Ancak Salvini'nin taktikleri hala geri tepebilir. Arkasında bütçesinden ötürü tehlikeli bir durumla karşı karşıya bir ülke bırakıyor. Seçimlerin gerçekleşebileceği en erken tarih 27 Ekim ama bütçenin yıl sonuna kadar onaylanması gerektiğinden hükümetin düzeltilmiş bütçe planlamasını 15 Ekim'e kadar Avrupa Komisyonu'na, 20 Ekim'e kadar da parlamentoya sunması gerekiyor.

Bütçe bu süre zarfında onaylanmadığı takdirde, bütçe açığının 2020'de karşılanacağından emin olmak için bu yıl Avrupa Komisyonu'yla ulaşılan "koruma maddesi" kapsamında 1 Ocak'ta KDV oranında yüzde 22'den yüzde 25,2'ye (ve azaltılmış KDV oranınında yüzde 10'dan yüzde 13'e) otomatik bir artış uygulanacak.

Hükümet için koruma maddesinden tek kurtuluş yolu yıl sonuna kadar 23 milyar euro kadar yeni gelir getirisi ve/ya harcama kesintisi bulmak. Aksi takdirde, İtalyan üretici ve tüketiciler kendilerini çok zor bir durumda bulacak - ve suçlayacak birini arayacak. Durum göz önüne alındığında, Cumhurbaşkanı Matterella'nın parlamentoyu feshetmeden önce başka seçenekleri, mesela yıl sonuna kadar İtalya'nın bütçesini geçirmekle sınırlı yetkide "teknik" bir hükümet atamak, incelemesi muhtemel.

Her iki durumda da Salvini, başka bir seçime daha neden olduğu için rakipleri tarafından hedef alınarak veya önceki hükümetin doğurduğu ekonomik krizi çözmesi gereken bir teknisyen tarafından iktidardan atılarak kaybedebilir.

Salvini'nin başbakanlıktan istifa etmesi için baskı uyguladığı Conte şaşırtıcı olmayan bir şekilde bunu reddetti ve bunun yerine Salvini'den güven oyu çağrısında bulunup İtalyan halkına hükümeti neden feshettiğini açıklamasını istedi.
Zayıf bir başbakan olabilir ama Conte, Salvini'nin kontrolden çıkması halinde partisinden daha fazlasını yakabilecek bir ateşle oynadığının farkında.

Martin J. Bull, Salford Üniversitesi'nde siyaset profesörüdür

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU