Cumhuriyet gazetesi yazarı Orhan Bursalı, AK Parti yönetiminin 17 yıllık iktidarı boyunca izlediği kalkınma politikası ile ilgili bir yazı kaleme aldı.
Bursalı, Türkiye'nin Güney Kore ve Çin örneklerini takip edemediğini, üretimde dönüşüm gerçekleştirecek atılım yapamadığını belirtti:
Temel mesele, AKP’nin 17 yılda ülkenin 60 yıllık kör talihini değiştirecek, ülkeyi büyük bir atılımla mesela Güney Kore ve Çin’in üretici yoluna sokacak bir dönüşümü gerçekleştirmemiş olması. Bu öyle kolay başarılabilecek bir iş değil şüphesiz. Büyük bir politik irade, orta ve uzun vadeli düşünme, büyük bir politik özveri ister. Tabii büyük devlet adamlığı.. Kendini ve politik yakın geleceğini düşünmeyen büyük yurt sevgisi.. Biz nasıl hızla önde koşanlara yaklaşabiliriz sorusunu sorma cesareti.. Bu soruyu bizler, olayın bilim ve teknoloji yanında olanlar, zaten on yıllardır soruyor. Kalkınmacı devlete dönün!
Bir de ülkeyi yönetenler sorabilseydi, bugün çok farklı bir konumda olurdu ülke. Ama sor(a)madılar, çünkü sorunun önlerine koyacağı büyük yükün, iradenin, kararlılığın altına girme niyetleri yoktu. Bugün, çöküş başlayınca ne yapalım diye çevrelerine bakınıyorlar. Doğru yere mi bakıyorlar şüpheliyim. Cumhurbaşkanı, 2005-2010’larda altı ayda bir toplanan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nda okuduğu kâğıtlarda yazılanları ciddiye alıp hayata geçirmeyi düşünmedi.
Bursalı, Türkiye'nin ihracatta yüzde 3.5 olan yüksek teknoloji ürünleri payını 3-5 yıl içinde en az yüzde 10’a nasıl yükseltileceğini sordu, dışa bağımlılığa dikkat çekti:
Yüksek teknoloji ihtiyacımızı, büyük paralar vererek dışarıdan karşılıyoruz, ithalatımızdaki payı yüzde 15! İhracatımızda düşük teknoloji ve orta düşük teknolojinin toplam payı yüzde 70’e yakın. Yani ekonomimizin bu teknolojik yapısı değişmediği sürece... ...60-70 milyar dolar cari açık vermeye devam edecek bir Türkiye’den bahsediyoruz. Bu birkaç yılda kümülatif büyük bir dış borca dönüşüyor ve... ...Ekonomik krizi patlatıyorsunuz. Peki, 17 yıl boyunca neden daha erken patlamadı? Çünkü dünyadaki dolar seli ülkeye aktı ve bizi daha büyük tüketici ülke yaptı.
"Türkiye'nin can simidi turizmden yüksek gelir beklentisi mi?" diye soran Bursalı'ya göre 50 bin gencin birden istihdam edilmesi gerekiyor:
Ben olsam, 50 bin yeni bilgisayar mezunu genci devlet olarak işe alır ve onları mesela 5 önemli büyük proje üzerinde çalıştırırdım. Sorarsanız nedir bu, size tez elden yanıt verecek yüzlerce insan var. Startup şirket kurulacak da, onlar üç beş gence ihtiyaç duyacak da, onların projeleri ekonomiye kazandırılacak da, biz da adam olacağız. Ölme eşeğim ölme, ilkbahar gelecek otlar bitecek sen de doyacaksın.. Hayır, şüphesiz ki bu küçük şirketler kurulsun.. Derdim başka: 50 bin bilgisayarcı genci işe alma, cesaretin var mı? 50 bin makine mühendisini işe alıp ihtiyacın olan tüm makineleri burada ürettirme cesaretin var mı? Tarımı teknolojikleştirme ve verimini birkaç kat artırmak için, mesela 10 bin ziraatçıyı ve teknisyeni işe alma sahaya sürme cesaretin var mı? Nerede oturacaklar, ne yapacaklar, nerede çalışacaklar.. bunlar ayrıntı..
Independent Türkçe
