Bitcoin madenciliği çevre için gerçekte ne kadar kötü?

Kripto para şu anda neredeyse Arjantin kadar çok elektrik kullanıyor ama analistler bu teknolojiye yakında çoğunlukla yenilenebilir enerjinin güç vereceğini öne sürüyor

(Unsplash)

Bitcoin 10 yıldan biraz fazla bir süre içinde kriptograflar arasında popüler marjinal bir teknolojiden dünyanın piyasa değeri bakımından en değerli 9. varlığı halini aldı.

Kripto para biriminin çarpıcı yükselişi milyonerler yarattı, parayı yeniden tasarladı ve devrim niteliğindeki merkeziyetsiz teknolojisinden ilham alan milyarlarca dolarlık bir sektöre hayat verdi. Ancak beraberinde kimi istenmeyen yan etkileri de getirdi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bitcoin'in altında yatan ağı desteklemek için gerekli bilgi işlem gücü artık neredeyse Arjantin'in tamamı kadar enerjiye ihtiyaç duyuyor ve bu da kripto paranın çevresel ayak izine dair eleştirilere yol açıyor.

Cambridge Üniversitesi'nin analizi, Bitcoin ağının yılda 121 terawatt saatten (TWh) fazla enerji kullandığını ve eğer bir ülke olsaydı ağın dünya genelindeki ilk 30 elektrik tüketicisi arasında yer alacağını gösteriyor.

Bitcoin'in enerji taleplerine dair endişeler en başından beri sürüyor. Bu bağlamda, kripto para öncüsü Hal Finney'in, Bitcoin'in Satoshi Nakamoto ismiyle bilinen yaratıcından ilk Bitcoin işlemini aldıktan sadece iki hafta sonra, 27 Ocak 2009 tarihli bir tweet'inde gelecekteki olası CO2 emisyonlarından bahsetmişti.

Bitcoin ağının tükettiği enerji miktarı, büyük fiyat artışının enerji ihtiyaçlarını küçük bir ülke seviyesine kadar önemli ölçüde yükselttiği 2017'ye değin ciddi öneme sahip değildi. Piyasa takip eden yıllarda sakinleşirken, enerji talepleri de aynı yönde seyretmişti. Ancak bu hafta gerçekleşen tüm zamanların en yeni yüksek değeri, üç buçuk yıl öncesinin iki katından fazla. Üstelik bu sefer enerji gereksinimleri daha da fazla.

The Independent'a konuşan önde gelen kriptografi şirketi IOHK'nin CEO'su Charles Hoskinson, "Bitcoin'in enerji tüketimi 2017 'deki son zirvesinin başlangıcından bu yana 4 kattan fazla arttı ve enerji verimsizliği Bitcoin'in DNA'sına işlendiği için daha da kötüleşmeye başladı" diyor.

Bitcoin'in karbon ayak izi katlanarak kötüleşecek çünkü fiyatı yükseldikçe (kripto) para birimi için rekabet de daha fazla olacak. Dolayısıyla daha fazla enerji tüketecek.

Yeni kripto para birimleri üretmek için gereken madencilik süreci karmaşık fakat rastgele matematiksel denklemlerinin çözülmesini içeriyor, bu da halihazırda çok yüksek miktarlarda bilgisayar işlem gücü gerektiriyor.

Bitcoin madencileri bu nedenle elektriğin en ucuz olduğu yere çekiliyor, yani temel mesele Bitcoin, yenilenebilir ucuz enerji üretiminin olmaması.

Neyse ki, halihazırda devasa ölçeklerde faaliyet gösteren çevre dostu bazı madencilik tesislerinde olduğu gibi, uygulanan çözümler de mevcut.

İzlanda'da ve Norveç'te, bütün enerji üretiminin yaklaşık yüzde 100'ü yenilenebilir. Kripto para madencileri bu ülkelerde, makinelerine güç sağlamak için ucuz hidroelektrik ve jeotermal enerjiden yararlanıyor. Ayrıca bu ülkelerdeki düşük sıcaklıklar, bilgisayar sunucularını doğal şekilde soğutarak maliyetlerin düşmesini sağlıyor.

Geçen yıl, Cambridge Üniversitesi'nin üçüncü Küresel Kriptovarlık Karşılaştırma Çalışması'na göre, kripto para birimi madencilerinin yüzde 76'sı elektrik ihtiyacını yenilenebilir kaynaklardan karşılıyor. Bu sayı, 2018'de yapılan aynı karşılaştırma çalışmasından yüzde 60 daha yüksek.

Geçen yıl yenilenebilir enerji kaynaklarının fosil yakıtlara nazaran giderek daha düşük maliyetli bir hal aldığını bildiren Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı'nın çıkarımlarına göre, bu eğilimin sürmesi bekleniyor.

DigitalMint'in COO'su Don Wyper, yakın zamanda The Independent'a yaptığı açıklamada, "Bitcoin protokolünü destekleyen altyapı mevcut durumuyla sürdürülemez olsa da teşvik yapısının madencileri en ucuz elektrik formunu, yani yakın gelecekte yenilenebilir enerjiyi benimsemeye zorlayacak olması protokolün güzel yönünü teşkil ediyor" diyor.

Bence en son Cambridge Üniversitesi araştırması yanlış yönlendiriliyor çünkü Bitcoin bir 'dijital altın' gibi davranıyor ve bu nedenle de diğer tasarruf araçlarının enerji tüketimiyle karşılaştırılması gerek... Altın madenciliği endüstrisi yılda 475 milyon GigaJul elektrik tüketiyor.

Bitcoin, başlangıçta öngörüldüğü gibi dijital para birimi haline gelebilirse, para birimi oluşturma, imha etme, aktarma, menkul kıymetleştirme, kayıp vb. yoluyla tüketilen tüm elektriği göz önünde bulundurmamız gerekecek. Şahsen, iklim değişikliğinin bugün dünyamızdaki en önemli konulardan biri olduğuna inanıyorum. Ancak Bitcoin'in daha da fazla çevresel yıkıma yol açacağını söyleyen kimseler Bitcoin'in esasen çevremize yardımcı olmak için hızlandırıcı görevi gördüğünü anlamıyor.

 

İzlanda'da Bitcoin madenciliği
Bitmain'in İzlanda'nın Keflavik kenti yakınlarındaki madencilik tarlasında fotoğraflanan Bitcoin madenciliği bilgisayarları (Reuters)


Alternatif kripto para birimleri de daha az güç tüketimiyle çalışmayı mümkün kılarak Bitcoin'in mevcut çevre sorunlarını teknolojiyi değiştirerek çözmeye çalışıyor.

Bunlardan biri de Hoskinson'ın, alım satım işlemlerini ağ katılımcısının sahip olduğu bilgi işlem gücü yerine ne kadar kripto paraya sahip olduğunu baz alarak doğrulayan "Hisse İspatı" blok zinciri sayesinde Bitcoin'e nazaran 4 milyon kat daha fazla enerji tasarrufu sağladığını öne sürdüğü Cardano.

Hoskinson, "Bütün küresel ağı büyük bir aile evinden daha fazla enerji kullanmamasına rağmen Cardano, küresel işletmelerin ve tüketicilerin ihtiyaçlarını mevcut küresel finans altyapısından daha yüksek hacimlerde ve daha hızlı biçimde karşılayacak şekilde tasarlandı" diyor.

Hoskinson, Bitcoin'in yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişi hızlı biçimde gerçekleşmediği takdirde yatırımcıların ve tüketicilerin çevreye daha az zarar veren diğer kripto para birimlerine yöneleceğini öngören birçok uzman arasında yer alıyor.

Blok zincir danışmanı Scott Morgan, The Independent'a verdiği demeçte "İklim değişikliği üzerindeki korkunun gücünün, Bitcoin'e yönelik bu yeni kurumsal ve perakende yatırım dalgasını yönlendiren kaçırma korkusundan çok daha büyük olduğuna inanıyorum" dedi.

Bitcoin dünyada inanılmaz iyilikler yapabilir. Teknolojik bir varlık. (Ama) diğer kripto para birimleri daha az enerji kullanıyor.



(*) The Independent’ta ilk kez 13 Mayıs 2021’te yayımlanan bu makaleyi, tartışılan konu gündemdeki yerini koruduğu için güncelliğini yitiren bölümlerini çıkararak yayımlıyoruz.

https://www.independent.co.uk/climate-change/news

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU