AB ülkelerinden İran'a uyarı: Nükleer anlaşmaya bağlı kal

AB’li mevkidaşlarıyla görüşmek için yola çıkan Jeremy Hunt Tahran’ın bombaları elde etmesini engellemek için “elinden gelen her şeyi” yapacağına yemin etti

E3 ülkeleri İran’ın anlaşma kurallarına uygun şekilde davranmasını istedi (Reuters) 

İngiltere de dahil bazı Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, İran’ın nükleer anlaşmasını desteklemeye devam etmelerinin, Tahran’ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarını sınırlama şartlarına yeniden uymasına bağlı olduğunu söyledi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt Avrupa Birliği'ndeki mevkidaşlarıyla İran hakkında pazartesi gününe planlanmış görüşmeler yapmak üzere Brüksel’e gitti. Diğer yandan E3 ülkeleri (İngiltere, Fransa ve Almanya) 4 yıllık anlaşmayı canlı tutabilmek için İran’a yönelik son bir şans niteliğinde açıklamalar yaptı ve “iyi niyet işaretleri” göstermesi için Tahran’a çağrıda bulundu.

Hunt “insanlığa karşı varoluşsal bir tehdit” oluşturduğunu söylediği nükleer silahları İran'ın elde etmesini engellemek için elinden gelen her şeyi yapacağını ifade etti.

Gelişmeler bölgede tansiyonun yükseldiği sırada yaşandı. Geçen hafta Cebelitarık açıklarında İran’a ait bir tankere el konmuş, Körfez’de de İngiliz Kraliyet Deniz Piyadeleri’yle İran Devrim Muhafızları’nda arasında gerilim yaşanmıştı.

Diğer yandan Tahran, geçen yıl ABD Başkanı Donald Trump tarafından yeniden uygulamaya konan yaptırımların etkilerine karşılık, Avrupa’ya adım atması için baskı yapmak amacıyla uranyum stoklarını sınırlama anlaşmasını ihlal ettiğini kabul etmişti.

 

 

İran’ın nükleer faaliyetlerini azaltmasına karşılık batılı güçlerin İran'a yönelik ekonomik yaptırımları kaldırmasını öngören 2015 tarihli Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) 4. yıl dönümünde yayımlanan açıklamada E3 ülkeleri, Trump’ın ABD’yi anlaşmadan çekmesine rağmen kendilerinin anlaşmaya sadık kalacağını onaylamıştı.  

Söz konusu anlaşmada şu ifadeler yer almıştı:

Bugün JCPOA’nın ABD’nin dayattığı yaptırımların yarattığı gerilimin altında daha da çözülmesi riskinden ve İran’ın anlaşmanın merkezi hükümlerinin birkaçını artık uygulamama kararından endişeliyiz. İran’ın izin verilen sınırları aşacak şekilde uranyumu zenginleştirmesi ve stoklarını artırması kararından son derece endişe duyuyoruz. Dahası, bizler üç ülke olarak Basra Körfezi ve ötesinde şahitlik ettiğimiz saldırılardan ve bölgedeki güvenliğin bozulmasından ötürü de derin üzüntü duyuyoruz. Artık sorumlu davranmanın ve gerilimin artmasını durduracak ve diyaloğu devam ettirecek bir yol aramanın zamanının geldiğini düşünüyoruz. Riskler o kadar fazla ki, tüm tarafların durup, eylemlerinin muhtemel sonuçları hakkında düşünmeleri gerekiyor.

Tahran’ın anlaşmanın maddelerini tanımamaya devam etmesi halinde doğabilecek sonuçlar konusunda uyaran E3 ülkeleri “Bizler JCPOA’yı desteklemeye devam ediyoruz ama bu, İran’ın söz konusu yasalara uygun şekilde davranması şartına bağlı. Bizler bu anlamda, İran’ın son kararını tersine çevirmesi konusunda çok ısrarcıyız. Ülkelerimiz çatışmanın azalması ve diyaloğun artmasına katkı sunmak için son zamanlarda çeşitli diplomatik girişimlerde bulundu. Diyalog için tüm tarafların acilen iyi niyet işaretleri göstermesi gerekiyor… Bir çözüm arayışı kapsamında tüm ilgili taraflarla, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasının yararına aktif temaslarda bulunmaya devam edeceğiz” açıklamasında bulundu.

 

cebelitarık AFP.jpg
Grace 1, Cebelitarık'ta ele geçirildi (AFP)

 

Brüksel’deki Dış İlişkiler Konseyi toplantısı öncesi konuşan Hunt ise “Ortadoğu halihazırda zaten dünyadaki en istikrarsız bölgelerden biri. Tarafların nükleer silahlar kuşanması durumunda bu, insanlığa varoluşsal bir tehdit sunar. Bunun gerçekleşmemesi için elimden gelen her şeyi yapacağım. Bügün, nükleer anlaşmayı sürdürmek ve İran’ı ona yeniden uymaya teşvik etmek için için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz; Fransa ve Almanya'nın yanında İngiltere'nin de gösterdiği bu liderliği geliştireceğim" ifadelerini kullandı.

Hafta sonu Hunt, BM’nin Suriye'ye yönelik yaptırımlarını ihlal ettiği şüphesiyle Cebelitarık'ta alıkonan petrol tankeri Grace 1’in bırakılmasını isteyen İranlı mevkidaşı Cevad Zarif’le görüşmüştü.

Hunt “İranlılara hafta sonu dediğim gibi, Grace 1’in alıkonması AB’nin Suriye’ye yönelik yaptırımlarının Cebelitarık liderliğinde uygulanmasıydı. Harekete geçmek gerekiyordu ve bunun petrolün İran’a ait olmasıyla ilgisi yoktu” diye konuştu. 

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east

Independent Türkçe için çeviren: Ayşe Yıldız

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU