Baskın Yeni Demokrasi, dirençli Syriza ve sürgün edilen Altın Şafak

Ünlü Yunan gazeteci Ioanna Kleftogianni Yunanistan Genel Seçimleri'ni Independent Türkçe'ye değerlendirdi

Yunanistan Genel Seçimleri'ni Yeni Demokrasi Lideri Kiriakos Miçotakis kazandı (The Independent)

Pazar günkü genel seçim sonuçları, Yunanistan'da 2010'dan beri ilk kez, Yeni Demokrasi Partisi’nin seçimden önce kendi tabanının beklentilerine zıt açıklamalarına rağmen oyların yüzde 39,85’ini alarak tek başına iktidar olmasını ve bir zamanların güçlü PASOK'u yerine Syriza'yla birlikte daha güçlü iki partili sistemin yeniden kurulmasını sağladı. Aynı zamanda, bir demokrasi zaferi olarak aşırı sağcı kanlı Neo-Nazi Altın Şafak örgütü de parlamento dışı kaldı.

Halkın yüzde 41.31'inin katılmadığı ve ilk iki partinin, oyların yüzde 70'ini kazandığı seçimin genel sonuçları şöyle: Yeni Demokrasi Partisi uyguladığı yoğun kampanya ve parti kademelerindeki küskünlere odaklanması sayesinde istisnai bir oy oranına ulaştı; Aleksis Çipras 4 yıllık iktidar yıpranmasına rağmen tabanını korumayı başardı ve Avrupa Parlamentosu seçimindeki oyunu 450 bin artırarak yüzde 31,53 ile Syriza'yı güçlü muhalefet partisi yaptı. Milliyetçi Kyriakos Velopoulos'un liderlik yaptığı Yunan Çözümü Partisi (yüzde 3,7) ve Syriza'nın eski Maliye Bakanı (2015) Yanis Varoufakis'in liderliğindeki MeRA25 Partisi parlamentoya giren yeni partiler olurken, Altın Şafak ise dışarıda kaldı. 

Yeni Demokrasi, 2015 seçimlerinde kazandığı milletvekili sayısını (158) iki katından fazlasına çıkardı, Syriza ise 59 sandalye kaybetti. Syriza'ya, Maliye Bakanı Euclid Tsakalotos'un Marxizm'e yakın solcu retoriğine rağmen orta sınıfı bitiren vergi tahsilatındaki sert önlemler ve tasarruflarla birlikte kendinden önceki ekonomik politikaları sert bir şekilde uygulamaya devam ederek, seçimden önce verdiği memorandumu bozma sözünü yerine getirmemesine yönelik yaygın öfke ve çoğunluğun ulusal ihanet olarak gördüğü Prespa Antlaşması, PASOK gibi skandallarla çalkalanan eski ve yıpranmış muhafazakar partiyi gerçekten hayata döndürecek karizmatik bir liderden mahrum olmasına rağmen Yeni Demokrasi'nin zaferiyle sonuçlandı. Ve böylece, "Pinochet" tarzı sağlık sistemi önerisi gibi tabanı kızdıracak girişimlerine rağmen, Yeni Demokrasi, rekor sayıda seçmenini toparladı ve büyük oranda siyasileri cezalandırmaya niyetli her kesimden seçmenin ilgisini çekti. Syriza'dan yüzde 5, KKE'den (Yunanistan Komünist Partisi) yüzde 2 aldığı gibi, Değişim Hareketi-KINAL (eski PASOK), Altın Şafak ve Yunan Çözümü partilerinden de oy aldı. Adı aynı zamanda skandallarla ilişkilendirilen Yunanistan'ın en eski siyasi ailelerinden birinin soyundan gelen yeni başbakan Kyriakos Mitsotakis, ılımlı Amerikan tarzı bir seçim kampanyası benimsedi ve Georgiadis ve Voridis gibi genellikle saldırgan aşırı sağ temsilcilerinin tonunu yumuşatarak pek çok kararsız seçmeni ikna etti. 

Syriza Ocak 2015'te partiyi iktidara taşıyan oranın çok az altında, yüzde 36,34 aldı ama Aleksis Çipras sarsılmadı. Halkın kızgınlığına rağmen, Avrupa Parlamentosu oylamasında Syriza ile Yeni Demokrasi arasındaki iki basamaklı farkı yüzde 8,2'ye düşürmeyi başardı. Genel seçimlerde, mevcut Avrupa Parlamentosu'nu belirleyen 1 milyon 343 bin seçmenden, yaklaşık 450 bin fazla seçmenin katılması Syriza'nın yüzdesini 23,75'ten 31.53'e çıkardı. Syriza, iki parti arasında sürekli taraf değiştiren Yeni Demokrasi'den gelen seçmenler de dahil olmak üzere, farklı kesimlerden seçmeni kendine çekti. Yaklaşık 50 bin seçmen Yeni Demokrasi'den, 50 bin seçmen Yanis Varoufakis'in MeRA25'inden gelirken, kalan oylar Syriza'yı seçen genç seçmenlerden ve Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılmayanlardan geldi. Nitekim, Yeni Demokrasi Partisi 17-34 yaşlarındaki seçmen grubunda yüzde 30,6 alırken Syriza yüzde 36,6'sını alarak birinci oldu.

Açık hedefi Yunanistan siyasetinde merkez solu işgal etmek olan eski PASOK partisinin "hayaleti" Fofi Gennimata'nın liderliğindeki Değişim Hareketi (KINAL), seçmenlerinin yüzde 75'ini toparlayarak eski PASOK üyelerinin önceki yıllarda Syriza'ya geçme girişimlerine rağmen, oraya giden seçmenlerinin küçük bir kısmını geri kazanarak sağlam bir duruş sergiledi.

Yunanistan Komünist Partisi (KKE), önceki genel seçimlerde olduğu gibi 15 sandalye alarak parlamentodaki gücünü korudu.

 

 

Altın Şafak, Yunanistan Parlamentosu'ndan dışlanmasına rağmen, bazı seçmenlerini Velopoulos'un Yunan Çözümü partisine, Syriza'ya (Ocak 2015 seçimlerinde ilk kez ortaya çıkan bir değişim) ve hatta Yeni Demokrasi'ye kaptırırken, dörtte üçünü korumayı başardı. Hareket, temel olarak işçi sınıfının eski PASOK destekçilerinden oluşuyordu. Buradaki taban kayması, protesto oylarına dayanıyordu ve hala da buna dayanıyor.

Seçmenlerinin yüzde 75'iyle gezgin seçmenleri toplayan ve yeni bir parti için etkileyici sonuçlar elde eden Yunan Çözümü partisi Velopoulos'un İsa'nın el yazma mektuplarını televizyonda göstermesiyle popülerlik kazandı. Karatzaferis'in milliyetçi aşırı sağ Ortodoks Halk Partisi (LAOS) seçmen tabanını hatırlatan temel eğitim düzeyindeki orta yaşlı seçmeni kendine çekti.

Ulusal siyasi sahnede şeytanlaştırılan Yanis Varoufakis, tabanının sadece yüzde 40'ını toplayabildi ve partisi MeRA25, temelde Syriza'nın küskün solcu seçmenlerinden oy aldı.

Yeni Demokrasi'nin tek başına yönetme gücüne ve (diğer şeylerin yanı sıra Syriza ile Yeni Demokrasi arasındaki seçmen değişimini doğrulayan) eski tanıdık iki partili sistemin yeniden kurulmasına rağmen, Pazar günkü seçimler Yunan seçmen kitlesinde yaygın bir istikrarsızlığı ve seçmenin ideolojik özelliklerini kaybettiğini gösteriyor.

En sağdaki Bağımsız Helenler’den (ANEL) ve aşırı solun ağırlığından kurtulan Syriza'nın, özeleştiri, siyasi yeniden değerlendirme ve gücü yeniden toplama dönemine girmesi, 7 Temmuz seçiminde koruduğu tabanını güçlendirmesi ve faydalanması bekleniyor.

Yeni Demokrasi’nin, Syriza'nın "sol parantezi" nden önce PASOK ile ortak hükümetleri sırasında parlamentoda ekonomik önlemlerin yasalaştırılmasına eşlik eden isyanlar olmadan, dört yılını "hasarsız" olarak tamamlamayı başarıp başaramayacağı belli değil.

Yeni Demokrasi'nin, muhalefet partisiyken Prespa Anlaşmasına karşı oy vererek kendi pozisyonunu inkar etmesine rağmen, hükümette oldukları süreç içinde anlaşmayı tartışmaya açmaması beklenmiyor. Partinin,Yunan Ordusu Eski Genelkurmay Başkanı General Stefanis Alkiviadis’i Savunma Bakan yardımcısı olarak atamasıyla Ankara'ya verdiği mesaj güçlü oldu. Alkiviadis'e bakanlıkta görev verilmesi, Yunanistan'ın ortaya çıkabilecek her türlü meydan okumaya cevap vermeye hazır olduğunu göstermeyi amaçlıyor.


 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: İsmail Aydın

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU