Sıcak çarpması nedir, belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir?

Sıcak çarpmasıyla ilgili bilmeniz gereken her şey

Sıcak çarpması yaşayan bir kişinin sağlığı ciddi risk altında olabilir / Fotoğraf: The Independent

Avrupa tehlikeli bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya. İngiltere meteoroloji kurumu Met Office’den yapılan açıklamaya göre kıtanın en sıcak noktalarında termometrelerin 40 derecenin üzerini görmesi bekleniyor. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Yaz aylarının kendini iyiden iyiye hissettirdiği şu günlerde ısı bitkinliği ve sıcak çarpmalarından etkilenmemek için önlem almak şart. Beden ısısı düşmeyen ve sıcak çarpması yaşayan bir kişinin sağlığı ciddi risk altında olabilir. 

Öyleyse sıcak çarpması belirtilerini nasıl anlayabilir ve tedavi edebilirsiniz?

İşte bilmeniz gereken her şey:

Sıcak çarpması nedir? 

Sıcak çarpması kişinin vücut ısısının zarar verecek bir dereceye kadar aşırı yükselmesiyle ortaya çıkıyor.

Kişi ısı bitkinliğinden muzdaripse sıcak çarpması yaşanabilir.

Güneşin altında ya da yüksek sıcaklıkta uzun zaman geçiren bir kişinin vücudu çok fazla su kaybetmiş olabilir. 

Bu noktada kişi artık terlemeyebilir ve bu durum vücudun kendini soğutma mekanizmasının artık işlevini yerine getiremediği anlamına gelir. Bu durum sıcak çarpmasıyla sonuçlanabilir. 

İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) ısı bitkinliği yaşayan birinin vücut ısısının 30 dakika içinde düşürülmesi halinde sağlığının ciddi bir risk altında olmaktan çıkacağını söylüyor. 

Ancak durum sıcak çarpmasına dönüşürse 112 aranarak ambulans çağrılmalı. 

Belirtiler neler?

NHS’e göre ısı bitkinliğinin belirtileri baş ağrısı, baş dönmesi, iştahsızlık, bulantı, aşırı terleme, kramp, kalp atış hızının artması, 38 derece veya daha yüksek bir vücut sıcaklığı ve çok susamak. 

Isı bitkinliğini deneyimleyen yetişkin ve çocuklar benzer belirtiler gösteriyor. Bu durum çocuklarda ek olarak uykuya da yol açabiliyor. 

Bu belirtilere sahip biri 30 dakika içinde düzelmezse o zaman durum sıcak çarpmasına dönüşmüş olabilir.

Sıcak çarpması belirtileri arasında çok sıcak hissetmeye rağmen 40 derece veya üstü sıcaklıkta terlememek, nefes darlığı, kafa karışıklığı, nöbet geçirme, bilinç kaybı ve tepkisizleşme sayılabilir. 

 

termometre-independent.jpg
Avrupa'nın en sıcak noktalarında termometrelerin 40 derecenin üzerini görmesi bekleniyor / Fotoğraf: The Independent 

 

Sıcak çarpması yaşayan birine nasıl yardımcı olabilirsiniz?

NHS ısı bitkinliğinden muzdarip bir kişinin serin bir ortama götürülmesi gerektiğini söylüyor. 

Bu kişilerin serinlemeleri için bolca su tükettiklerinden emin olmak, vücutlarını sprey veya süngerle soğutmak ve ayakları hafifçe yukarıda kalacak şekilde uzanmalarını sağlamak gerekiyor. 

Eğer 30 dakika içinde bir gelişme olmadıysa ve durumun sıcak çarpmasına dönüştüğünü düşünüyorsanız 112'yi arayarak ambulans çağırmalısınız. 

Ambulansın gelmesi beklenirken bu kişilerin soğuk, ıslak bir çarşafla sarılarak ya da süngerle silinerek vücut ısılarının düşürülmeye çalışılması tavsiye ediliyor.

Vücut sıcaklıkları normale dönüyorsa ıslak çarşafları kuru olanlarla değiştirin. 

Ayrıca sağlık görevlilerini beklerken kişinin nefes, nabız ve tepki seviyelerini kontrol etmeye devam etmek gerekiyor. 

Herhangi bir noktada tepki göstermezlerse nefeslerini kontrol etmeli ve nefes yollarının açık olduğundan emin olmalısınız.

Sıcak çarpması nasıl önlenebilir? 

NHS’ye göre sıcak havalarda ısı bitkinliği ve sıcak çarpmasını engellemek için alabileceğiniz bazı önlemler var. 

Bunlar arasında çok fazla soğuk içecek içmek, soğuk suyla duş almak, bol giysiler giymek, güneş ışınlarının yoğun olduğu saatlerde güneş altında kalmamak ve çok fazla alkollü içecek tüketmemek var. 

NHS çocuklar, yaşlılar ve uzun süreli sağlık sorunlarına sahip olan kişiler gibi ısı bitkinliği ve sıcak çarpmasına yatkın olabileceklere dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. 

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families

Independent Türkçe için çeviren: Merve Damcı

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU