Türkiye'deki Afgan kadın vekiller geleceklerinden endişeli: Batı yardım elini uzatmıyor

The Independent Özel Haber: Afganistan'dan gelen düzinelerce kadın siyasetçi, Batı ülkelerine yaptıkları sığınma başvuruları yanıtsız kaldığı için belirsiz bir gelecekle karşı karşıya

Afganistan'ın başkenti Kabil'de röportaj veren eski bir Afgan kadın gazetecinin silueti

İnsan hakkı savunucuları ve eski vekiller, Taliban'ın Kabil'in kontrolünü ele geçirmesinin ardından Türkiye'ye kaçan Afgan kadın siyasetçilerin, vize süreleri yakında dolacağından belirsiz bir gelecekle karşı karşıya kaldığı uyarısında bulunuyor.

İsminin açıklanması istemeyen eski bir üst düzey Afgan bakan, The Independent'a Taliban'ın banka hesaplarını dondurduğu için ailesini geçindirmekte zorlandığını söyledi.

Söz konusu siyasetçi, ağustos ortasında Afganistan'dan kaçtıktan sonra şu anda Türkiye'de yaşayan bakanlar ve bakan yardımcılarının yanı sıra sivil toplum aktivistleri ve insan hakları savunucuları dahil 35 kadın Afgan politikacı adına konuştuğunu belirtti.

56 yaşındaki kadın Türkiye'den verdiği özel röportajda Afgan kadınlara sadece 6 aylık geçici vize verildiğini ve vizelerini uzatıp uzatamayacaklarından emin olmadıklarını söyledi.

4 aydır Türkiye'de yaşayan siyasetçi, "Hiçbir istikametimiz yok. Ülkenin ağustosta birdenbire çökeceğini hiç düşünmemiştik. Şimdi hiçbir imkana sahip değiliz" dedi.

Türk hükümetinden herhangi bir destek almıyoruz. Göçmenler için sosyal yardım yok. Tıbbi destek yok, eğitim yok, mali destek yok. Üç kızım var. Eğitim maliyeti çok yüksek olduğu için okula gidemiyorlar.

Yorum talebiyle ilgili olarak Türk hükümetine ulaşılamadı.

Siyasetçi, kızlarından birinin ağır engelli olduğunu ve kendinin, eşinin ve çocuklarının sadece "evde oturduğunu" söyledi.

"Gerçekten, gerçekten zor" diye ekledi.

Üç veya 4 yıldır ağlamamıştım ama hiçbir geleceğimiz olmadığı için şimdi her gün ağlıyorum.

Afgan kadın siyasetçi, tip 2 diyabeti olduğunu ve sırt ağrısı çektiğini fakat ilaç almaya gücünün yetmediğini söyledi. Halihazırda Afganistan'dan getirdiği diyabet ilacına bel bağlarken, ilaçları bitince hastalıkla nasıl başa çıkacağını bilmiyor.

Eski Afgan siyasetçi, "Artık ucuz, temel gıda yiyoruz" dedi.

Afganistan'da büyük bir evimiz vardı. Tüm lükslere sahiptik. Türkiye'ye yanımızda hiçbir şey olmadan geldik. Taliban banka hesaplarımızı dondurdu. Afganistan'da ön saflardaydık, insan haklarını ve kadın haklarını savunuyorduk, şimdiyse uluslararası toplum bizi görmezden geliyor.

Afgan siyasetçi, Türkiye'deki diğer kadın politikacılar ve insan hakları savunucularının da benzer durumda olduğunu ve hayal kırıklığına uğradığını belirterek, uluslararası toplumu kendilerine yardıma etmeye çağırdı.

Britanya'yı daha önce iki kez ziyaret eden siyasetçi, sığınma talebi için Birleşik Krallık'a (BK) belgelerini üç kez yolladığını ama hiçbir geri dönüş almadığını ifade etti. Afgan kadın Almanya, Fransa, İtalya, Kanada, İsveç, ABD ve diğer Avrupa ülkelerine de vatandaşlık başvurusu yapmaya çalışmış ama henüz bir yanıt alamamış.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Siyasetçi, diğer Afgan kadınların da çeşitli ülkelere belgeler gönderdiğini ancak henüz başka bir yerde vatandaşlık kazanma şansına erişemediklerini söyledi. Kadınların yaklaşık yüzde 80'inin BK vatandaşlığı için başvurduğunu da sözlerine ekledi.

BK'nin ağustosta büyük bir tantanayla duyurulan Afgan Vatandaşlarının Yeniden Yerleşim Planı'nın (ACRS) 4 aydır halen yürürlüğe girmemiş olması endişeleri artırıyor. Plan ilk yıl 5 bin ve gelecek yıllarda da 20 bine kadar kişiye yardım taahhüdü verdi fakat BK İçişleri Bakanlığıyla bu mesele hakkında iletişime geçmeye çalışan vekiller görmezden gelindiklerini ileri sürdü.

Mülteci Konseyi pazartesi günü yaptığı açıklamada, BK İçişleri Bakanlığı'nın Afganlar için güvenli ve yasal göç yolları sağlamaktaki başarısızlığının, BK'de güvenlik arayan binlerce kişiyi tehlikeli yolculuklar yapmaya zorladığını belirtti.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) Kadın Hakları Birimi Direktör Yardımcısı Heather Barr, The Independent'a Afganistan'dan kaçan kadın siyasetçi ve insan hakları savunucularının karşı karşıya kaldığı zorlukların "ne yazık ki gerçekten tanıdık" olduğunu söyledi.

Afganistan'dan kaçmaktan başka çaresi olmadığını düşünenlerin sayısı, herhangi bir ülkenin yeniden yerleştirmeye istekli olduğundan çok daha fazla.

Durumları son derece istikrarsız… oraya kalıcı biçimde yeniden yerleşme imkanına sahip değiller. Vizelerini yenileme imkanları yok. Çalışma, gelir elde etme, çocuklarını okula gönderme imkanları yok.

Barr, BK, ABD ve diğer ülkelerin Afgan halkının "halinden pek anlamadığı" uyarısında bulundu ve "Kapı Afgan mültecilerinin yüzüne kapanıyor gibi hissettiriyor" dedi.

Ağustosta Yunanistan'a kaçan düzinelerce Afgan kadın vekiller geçen ay sürgündeki kadın parlamentosunu kurmuştu. Öte yandan onların da vize sürelerinin bitmesine ve Batı'da kalıcı biçimde yeniden yerleşme ihtimaline ilişkin endişeleri var.

Ağustosta Taliban'ın iktidarı rahatlıkla ele geçirdiği Afganistan şu an şiddetli bir açlık krizinin pençesinde. Radikal İslamcı grup ülkede iktidarı en son elinde tuttuğunda kadınların çalışması yasaklanmış, kız çocukların okula gitmesi engellenmiş ve kadınlara evden çıkmak için bir erkek akraba tarafından refakat edilmesi şartı getirilmişti.

Eskiden Afganistan'da aile mahkemesi hakimliği yapan ama şimdi BK'de yaşayan Marzia Babakarkhail, The Independent'a "Afganistan'da kalan ve ölüm riski altındaki savunmasız kadınların sayısı şu anda birkaç bine ulaştı" dedi.

Bu sayıya hem başkent Kabil hem de vilayetlerde halihazırda sivil toplumda, polis kuvvetinde, ulusal güvenlikte aktif olanlarla yargı ve hukuk sistemiyle diğer önemli alanlardaki kadınlar da dahil.

Tahliye ettiğimiz ve destek verdiğimiz kişiler, halen yardıma muhtaç hayatların sayısıyla kıyaslanamaz. Uluslararası toplumu ve BK hükümetini, Afgan kadınları güvenli yerlere yeniden yerleştirmeye çağırıyorum.

Güvenli ve yasal göçten sorumlu İçişleri Bakan Yardımcısı Kevin Foster, Britanya'nın "Risk altındaki Afgan vatandaşların desteklenmesine yönelik uluslararası yanıtta lider rol üstlendiğini" söyledi.

Foster, "Yakın tarihin en büyük ve en hızlı acil durum tahliyesinde 15 binden fazla kişinin Afganistan'dan güvenliğe ulaşmasına yardım edildi. Bölge halkına yardım etmeyi sürdürüyoruz" dedi.

G7 başkanlığımız aracılığıyla da olmak üzere, uluslararası ortaklarla yakın koordinasyon içindeyiz. Afganistan'a yardımımızı, bu kış yaşamları kurtarmak için hayati insani destek dahil, 286 milyon sterline (yaklaşık 4 milyar 750 milyon TL) çıkararak ikiye katladık.

Yargıçlar, kadın hakları aktivistleri, akademisyenler ve gazeteciler dahil 20 bine kadar risk altındaki kişiye BK'de yeni bir hayat sunacak Afgan Vatandaşlarının Yeniden Yerleşim Planı yakında başlayacak.



https://www.independent.co.uk/news/world

Independent Türkçe için çeviren: Ahmet Yılmaz

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU