Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), yıllardan beri sorunlarına çözüm bekliyor.
Her seçim öncesinde EYT'lilerin sorununun çözüleceğine dair haberler gündeme gelir. Fakat şimdiye kadar bir türlü bir çözüm hayata geçirilmedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018 Ekim'deki bir grup toplantısında EYT'lilerle ilgili, "Erken emekli olacak. Ondan sonra ne olacak? Gidip başka işte çalışmaya devam edecek. Çift dikiş yapacak" demişti.
Mağduriyetin başladığı 8 Eylül 1999 tarihinin 22. yıldönümünde Ankara Ulus Meydanı'nda bir araya gelen Emeklilikte Yaşa Takılanlar Federasyonu üyeleri, Erdoğan'ın "çift dikiş" sözüne tepki göstermişlerdi.
Erdoğan'ın "çift dikiş" atıfla meydana dikiş makinesi getiren EYT'liler, topladıkları 20 bin imzayı kolilerle Cumhurbaşkanlığı'na göndermişlerdi.
22 yıllık bir sorun
Peki 22 yıldır süren bu sorunun çözümü için mücadele nasıl başladı?
Bunun için 8 Eylül 1999 gününe gitmek gerekiyor. O gün kabul edilen 4447 sayılı yasa ile işsizlik fonu düzenlemesi devreye girdi.
Bununla birlikte emeklilik yaşı kademeli olarak uzatıldı. Düzenlemeyle kabul edilen yasadan önceki yıllarda sigortalı olup iş yaşamına başlayan yüzbinlerce insanın emekli olabilecekleri tarih daha ileri bir zaman atıldı.
Emeklilik hakları ileri tarihlere kayan binlerce insan zamanla örgütlenerek seslerini duyurmaya çalıştı.
İktidara yakın medyada peş peşe çıkan EYT haberleri çözüm umudu yarattı
Yıllardır süren mücadelede bugünlerde yeni bir umut filizlenmeye başladı gibi.
Nedeni ise sorunun çözüleceğine dair iktidara yakın medyada artan haberler.
Haberlerde hükümetin sorunun çözümü için çalışma başlattığı konusu sıklıkla işlenir oldu.
Bu durum sosyal medyada da dillendiriliyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar Federasyonu Başkanı Gönül Boran, "Ne oluyor?" sorumuz üzerine "Duman çıkmaya başladı" diyerek sorunun çözüleceğinin işaretlerinin verildiğini söyledi.
"Ağzımıza bir parmak bal çalacak çözümleri kabul etmeyeceğiz"
8 Eylül'de gerçekleştirdikleri dikiş makineli eylemlerinde Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanı'nda randevu almak istediklerini ancak onun yerine bakan yardımcısıyla görüştüklerini ifade eden Boran, kendilerine 'Ufak çaplı bir çalışmamız var' denildiğini ifade etti.
"Branşı farklı bir bakan yardımcısıydı. Biz de detaylı bilgi alamayınca ortaya dökmedik" diyen Boran, "Ama bugün bütün yandaş basın 'çalışma başlatıldı' diye haberler yapıyor" dedi.
Her seçim öncesi benzer iddiaların gündeme getirildiğini dile getiren Boran, "Baskın bir seçim süreci mi yaşıyoruz bilemiyorum" diyerek şöyle konuştu:
"Ancak şimdi ilk defa seçim tarihi netleşmeden bu tür haberlerin iktidara yakın medyada da yer alması umutlandırıcı. Daha önce seçim olmadan bu tür haberler çıkmıyordu. Sadece medyada haber çıkması da yeterli değil. İnancımızı sağlayacak tek şey cumhurbaşkanı, bakan veya yetkili bir isimden çalışma yapıldığına dair açıklama duymak. Yoksa sadece basında çıkan açıklamalara güvenimiz kalmadı. Umarım güzel şeyler olur ama ağzımıza bir parmak bal çalacak çözümleri kabul etmeyeceğimiz bilinmeli."
"Olmazsa olmazımız 4447 sayılı kanunun iptali"
Muhalefet partilerinin, EYT'lilerin sorunlarına yönelik çözüm önerilerinin olduğunu ve en iyi çözüm bulunup buna hükümetin de uyması için baskı yapılmasını amaçladıklarını kaydeden Boran, "Olmazsa olmazımız 4447 sayılı kanunun iptali bundan asla taviz vermeyeceğiz. Bunun sonuna kadar arkasındayız. Ayrıca aylık bağlanma oranları. İnsanca yaşanır bir maaşla emekli olmak istiyoruz" diyerek sözlerini tamamladı.
"İktidar el altından EYT sorununu çözmek için çalışmalara başladı"
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun da iktidarın el altından EYT sorununu çözmek için çalışmalara başlatıldı mesajı vermeye çalıştığını belirtti.
Erdursun'u böyle düşünmeye iten ise iktidara yakınlıklarıyla bilinen Sabah ve Takvim gazeteleri, ATV, A Haber, CNN Türk gibi kanallarda bu yöndeki haberlerin artması hatta bizzat kendisinin davet edilerek görüşüne başvurulması.
"Anket sonuçları hükümeti buna zorladı"
Önceden iktidarın ve ona yakın medyanın EYT'lilerin sorunlarına karşı çok duyarsız olduğunu hatta alay ettiklerini söyleyen Erdursun, şunları kaydetti:
Ellerindeki anket sonuçları hükümeti buna zorladı. Birden ATV, CNN Türk gibi kanallar yayına başladı. Bu kanalların iktidarın onayı olmadan EYT konusunu gündeme alması düşünülemez. Hatta daha önce hiçbir şekilde görüşümüze başvurulmayan CNN Türk gibi kanallardan EYT sorununun nasıl çözüleceğine dair program davetleri de almamız adım adım bir çözüme gidildiğini gösteriyor. 2022'de de bu konu gündemde olur ve yıl sonuna doğru çözülür diye düşünüyorum.
Erdursun'un "Bunu kimse söylemez" dediği ara formül ne?
Erdursun, buna karşın gelen duyumlara bakıldığında iktidarın ara formül diye 55 yaşına gelmiş, emeklilik için prim gününü tamamlamış olanlara bir kereye mahsus bir hak verilmesi yönünde bir çözüm arayışında olduğu iddiasında bulundu.
"EYT'liler bunu kabul etmiyor" diyen Erdursun, "Bunu kimse kabul etmez, etmemelidir. EYT'liler, 8 Eylül 1999'dan önce yasa çıkmadan önce sigortalı olanları kapsayacak bir düzenleme istiyor" ifadelerini kullandı.
"Düzenleme gelse bile EYT'lilerin hepsinin emekli olması 10 yılı bulur"
Erdursun, 1999'da yasa çıktığında 11 milyon 500 bin kişinin bu düzenlemeden etkilenerek EYT'li durumuna geldiğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
Bu rakamın 7 milyonu emekli oldu. Hali hazırda 4,5 milyon civarı EYT'li var. Bugün yasa çıksa EYT'nin ortalama emekli maaşı 2 bin 800 lira. İlk etapta 600 bin kişi emekli olsa devlete maliyeti yaklaşık 19 milyar lira. Tümü emekli olsa ortalama maliyeti 150 milyar lira olacak. Ancak iktidardan bugüne kadar sanki tüm EYT'liler hemen emekli olacakmış gibi açıklamalar yapıldı. Bunun için de 700-800 milyar lira gibi rakamlar ortaya atıldı. Oysa yasa çıksa bile EYT'lilerin hepsi aynı anda emekli olamadığı gibi tamamının emekli olması kademeli olarak 10 yıl gibi bir sürece yayılıyor. Çünkü kiminin gün sayısı kiminin prim sayısı tutmuyor. Muhalefetin de bu konuda çözüm önerilerinin ardından şimdi iktidar içinde bu rakamların daha iyi analiz edildiği çalışmaların başladığını biliyoruz.
© The Independentturkish
