Elon Musk’ın kurucusu ve CEO’su olduğu uzay firması SpaceX’in tamamı sivillerden oluşan mürettebatı uzaya çıkaracağı ilk uçuşuna saatler kaldı.

Türkiye saatiyle 16 Eylül Perşembe gerçekleşecek Inspiration4 adlı görevde, Dünya yörüngesine uçacak Crew Dragon uzay aracında 4 kişilik mürettebat bulunacak.

İşte Crew Dragon’ın yeni uçuşuna dair tüm bilinenler:

Bu uçuşu diğerlerinden ayıran ne?

Inspiration4, aslında 2021'de bir milyarder önderliğinde gerçekleştirilen üçüncü uzay uçuşu olacak.

İlki Virgin Galactic'in kurucusu Richard Branson ve şirket çalışanlarının 11 Temmuz'daki Unity 22 uçuşuydu. İkincisi Blue Origin'in kurucusu Jeff Bezos’un şirket çalışanlarının New Shepard uzay aracıyla yine temmuzda gerçekleştirdiği uçuştu.

Aslında birçok bilim insanı, uzayın Dünya yüzeyinin 100 km. üzerinden, yani Kármán hattı diye bilinen hayali sınırdan başladığını kabul ediyor. NASA ise 80 km. üzerine çıkan herkese astronot unvanı veriyor. 

Branson ve mürettebatının Kármán hattını geçmemesi, bu nedenle tartışmalara sahne olmuştu. Blue Origin ise Kármán hattını geçmeyi başarmıştı ama orada yalnızca birkaç dakika kalmıştı.

Söz konusu iki uçuş gibi, Inspiration4 da profesyonel uzay deneyimi olmayan sivillerden oluşuyor. Ancak bu ekip, Karman Hattı’nı geçmekle kalmayacak, aynı zamanda orada tam üç gün geçirecek.

Bunun yanı sıra SpaceX’in bu görevin tanıtımı için büyük bir çaba harcadığı da görülüyor.

Örneğin, görev aynı zamanda ABD’de bulunan ve çocukluk çağında görülen kanserlerin tedavisinde uzmanlaşmış St. Jude Çocuk Araştırma Hastanesi için büyük bir bağış etkinliğine çevrildi.

Uzay aracında yer alan eşyalar, görev kıyafetleri, çeşitli sanatçıların hazırladığı NFT'ler, peluş oyuncaklar açık artırmayla satılacak ve toplanan bağışlar hastaneye verilecek.

Bunun yanında ünlü bira fabrikası The Samuel Adams da uzaya çıkarılacak şerbetçi otundan üreteceği biralara karşılık, hastaneye 100 bin dolarlık bağış sözü verdi.

Uçuşu nasıl izleyeceğiz?

Görev aynı zamanda şimdiye dek en iyi şekilde belgelenmiş uzay uçuşu olmaya aday.

Örneğin, Netflix, mürettebatı kalkıştan inişe kadar takip eden "Countdown: Inspiration4 Mission to Space" isimli bir belgesel yayımlıyor. Yayın platformunda belgeselin ilk iki bölümünü izlemek şimdiden mümkün.
 

Bunun yanında SpaceX de "tarihi uçuş" diye nitelediği görevi Youtube kanalından canlı yayımlayacak.

 

Uzay firmasının 10 Eylül’de yaptığı son güncellemeye göre, Inspiration4 görevinin 16 Eylül’de, Türkiye saatiyle 03.00’te başlaması planlanıyor. Ancak görev yetkilileri, fırlatmadan önceki günlerde hava durumu vb. koşullardaki değişime göre bu saati değiştirebilir.

Crew Dragon’la yapılan diğer uzay görevleri gibi, Inspiration4 da Falcon 9 roketiyle fırlatılacak. Ancak diğer Crew Dragonların aksine Inspiration4 görevi, yörüngede başka bir uzay aracıyla buluşmayacak. Crew Dragon’la gerçekleştirilen önceki görevlerde astronotlar, Uluslararası Uzay İstasyonu’na kenetlenmişti.

Fırlatma, Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nde yer alan, NASA'nın tarihi Fırlatma Kompleksi 39A'dan gerçekleşecek. SpaceX 39A'yı 10 yıllığına NASA'dan kiralamıştı.

Pad 39A'da yapılan en ünlü fırlatma, Temmuz 1969'daki Apollo 11'di. Bu uzay aracı, Ay’a ilk kez ayak basan Neil Armstrong’u taşıyordu.

Uçuşu bizzat Kennedy Uzay Merkezi’ndeki Ziyaretçi Tesisi’nden izlemek de mümkün olacak. Fırlatmayı tesisten izlemek isteyenlerin internet üzerinden bilet satın alması gerekecek.

Mürettebat kimlerden oluşuyor?

Uçuşa komuta edecek ilk mürettebat üyesi 37 yaşındaki Jared Isaacman, borsa şirketi Shift4 Payments kurucusu ve CEO'su. Isaacman ayrıca özel pilot olarak yaklaşık 6 bin saat uçuş yaptı.

29 yaşındaki diğer mürettebat üyesi Hayley Arceneaux ise St. Jude hastanesinde asistan. Arceneaux, yardım çalışmalarını temsilen mürettebata seçildi.

42 yaşındaki Chris Sembroski, uzay firması Lockheed Martin için çalışan bir veri mühendisi.

51 yaşındaki Sian Proctor ise 4 uzay görevine Dünya üzerinden yardımcı olmuş bir iletişim uzmanı ve yerbilimci.

4 kişilik mürettebatta hiç kimse daha önce bir uzay uçuşuna çıkmadı. Ancak bu görev için hepsi sıkı bir eğitimden geçti.
 

Uçacakları uzay aracına dair detaylı bir eğitim alan mürettebat üyeleri, birlikte dağ tırmanışı ve kamp gibi etkinliklere katıldı. Bunların amacı üyeler arasındaki ekip çalışması ruhunu ve iletişimi güçlendirmekti.

Bunun yanı sıra ekip, simülasyonlar aracılığıyla birçok kez Crew Dragon uzay aracında uçuş pratiği yaptı. Bu simülasyonlar gerçek uçuşa en yakın şekilde tasarlanmıştı. Örneğin ağustosta yapılan bir simülasyon 30 saat sürmüştü. Ekip ayrıca, yerçekimsiz ortama alışmak için de bir dizi simülasyona katıldı.

Uçuşun amacı ne?

Görevin iki ana hedefi var: Gelecek uzay uçuşlarına ilham verme ve yörüngede bilimsel araştırma yürütme.

Bu görevle bilim insanları, mürettebatın uzayda hayatta kalmak için neye ihtiyaç duyduğunu araştırmayı hedefliyor.

ABD’nin önde gelen sağlık kurumlarından Baylor College of Medicine ve Weill Cornell Medicine'den araştırmacılar, 4 mürettebat üyesinden uçuş öncesinde, sırasında ve sonrasında biyolojik örnekler toplayacak.

Bu amaçla mürettebat üyeleri kan ve doku örnekleri toplamayı da öğrendi. Uçuş sırasında kendilerinden bu örnekleri almaları bekleniyor. Örneklerin incelenmesi, bilim insanlarına uzaya dair çevresel ve biyomedikal veriler sağlayacak.

Deneylerin olabildiğince geniş kapsamlı tutulması bekleniyor. Bilim insanları mürettebatı hem genomunu hem de kanını, organlarını ve hatta davranışlarının uzayda nasıl değiştiğini öğrenmeyi amaçlıyor.

Deneylerde görev alacak bilim insanları tüm biyomedikal verileri bir havuzda toplayıp halkın erişimine açacaklarına dair söz vermişti.

 

Independent Türkçe, Space, Science Alert, CNET, Tech Radar

Derleyen: Çağla Üren