Anayasa Mahkemesi (AYM), yurtdışı merkezli Ford Motor Company'nin Türkiye'de yatırım indirimi konusunda Çİfte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması'na aykırı şekilde fazladan gelir vergisi kesintisi yapılarak mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
AYM kararında ABD merkezli Ford Motor Company'nin, Türkiye'de kurulu Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin (Ford Otomotiv) yüzde 41,04 oranında ortağı olduğu, başvurunun 2003, 2004, 2005, 2006 ve 2007 vergilendirme dönemiyle ilgili olduğu hatırlatıldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
ABD ile Türkiye arasında imzalanan 28 Mart 1996 tarihli Türkiye ile ABD arasındaki Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması (ÇVÖA) gereği ödemesi gereken oranın yüzde 15 oranında olmasına rağmen, yüzde 19,8 oranı üzerinden tahsilat gerçekleştirildi.
Şirket, ABD ile imzalanan anlaşmaya göre taraf ülkelerin şirketlerden yüzde 15'in üzerinde vergi talep edemeyeceğini belirterek, fazladan tahsil edilen 9 milyon 948 bin 935 TL, 9 milyon 867 bin 926 TL, 10 milyon 772 bin 845 TL, 942 bin 584 TL ve 8 milyon 963 TL farkın iadesi istemiyle İstanbul 3 ve 4. Vergi Mahkemelerinde dava açtı. Dava dilekçelerinde, ÇVÖA'nın 10. maddesi uyarınca ortaklara dağıtılan kar payının yüzde 15 oranında vergilendirilmesi gerektiği öne sürülerek, bu oranı aşan tutarların iadesine karar verilmesi istendi.
Kimliğin gizli tutulması talebi reddedildi
İki yerel mahkeme de başvuruları kabul etti ve yüzde 19,8 kesinti yapılmasının hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Danıştay ilk derece mahkemelerinin kararlarını bozdu. Ford Otomotiv’in karar düzeltme talebi de reddedilince, şirket AYM’ye başvurdu.
Ford Ootomotiv'in kimliğinin gizli tutulmasını reddeden AYM, Anayasa'nın "Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz" diyen 35. maddesinin ihlal edildiğine hükmetti. AYM'nin, başvurucunun bir başka vergi dönemiyle ilgili yaptığı başvuruda "tereddüt edilmeksizin" lehinde karar verdiği hatırlatıldı. Kararda şöyle denildi:
"Başvurucunun mülkiyet hakkına yapılan müdahale, belirlilik ve öngörülebilirlik kriterlerini taşıyan bir kanuna dayanmamaktadır. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir. Kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması talebinin reddine, mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna, Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine, kararın bir örneğinin mülkiyet hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere İstanbul 3. Vergi Mahkemesine ve İstanbul 4. Vergi Mahkemesine gönderilmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.
Independent Türkçe
