Kovid-19 dünyasında, sahne değişti. Çok ciddi ve son derece karmaşık bir sağlık durumu olarak takip edilen salgından, yeniden çıkışa geçmeye, toparlanmaya, salgının yıkıcı yansımaları sonucu uğradığı büyük kayıpları telafi etmeye hazırlanan ekonomik bir duruma dönüştü.

Bilhassa büyük sanayileşmiş ülkeler ve genel olarak dünya ülkelerinin çoğu, ekonomilerinin açıldığını deklare etmeye ve kısıtlamaları kademeli olarak hafifletmeye hazırlanıyor.

Bunlar elbette vaka sayılarının kabul edilebilir rakamlara düşmesinden, hareket ve seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesi için gerekli olan iki doz aşıyı yaptırıp korunmanın şart koşulması ışığında aşılama oranlarının yükselmesinden sonra gerçekleşti.

Önümüzdeki dönemin büyük bir ekonomik patlama, kendisine 'aşı patlaması' da diyebiliriz, dönemi olması bekleniyor.

Turizm ve seyahat sektörünün açılması ve endüstriyel üretim çarklarını yeniden dönmesi ile petrol tüketiminde yaşanması beklenen artış, bu hayati emtiaya olan talebi artıracak ve fiyatını yükseltecek.

Buna demir, bakır ve çimento gibi genel olarak ekonomik aktivizmle ilişkili diğer birçok hayati emtiaya yönelik yüksek talep oranları eşlik edecek.

Koronavirüs sonrası dönemle ilgili insanların ekonomik iyimserliğinin dünya genelinde oluşturacağı olumlu durum sonucunda hisselere ve dünya çapında çeşitli borsalara pompalanan paralarla gerçekleşmesi beklenen yatırım aktivizmini de unutmamak gerekir.

Beklenen patlama, esas olarak seyahat ve turizm sektörüne ve yan kollarına yani havayolları şirketleri, tatil köyleri, oteller, restoranlar, turistik cazibe merkezleri, araba kiralama şirketleri ve perakende mağazalarına fayda sağlayacak.

Otomotiv, giyim, mobilya ve elektrikli ev aletleri sektörleri üzerinde beklenen ve tahmin edilen etkisi de göz ardı edilmemeli veya azımsanmamalı.

Olumlu psikolojik durum, insanların uzun süredir erteledikleri çeşitli ürün satın alım kararlarını, beklenen ekonomik patlamanın çok hayati bir bileşeni haline getirecek.

Bu vaka türünün ilk örneği olmayacak. Ekonomistler, karşılaştırma yapmaktan hoşlandıklarından korona salgını sonrası yaşanacak patlamayı, yirmili yıllarda milyonlarca kişinin hayatını kaybettiği İspanyol gribi salgınının üstesinden gelinmesinin ardından, dünya piyasalarında önemli olumlu etkilere neden olan büyük ekonomik patlama ile karşılaştırıyorlar.

O dönemde yaşanan patlama, büyük endüstriyel sektörlere, gökdelenler ve önemli sayıda büyük ve tamamen yeni yerleşim yerlerini kapsayan mega gayrimenkul projelerine milyonların akıtılmasına ve pompalanmasına neden oldu. Böylece on binlerce yeni iş imkanı yaratıldı ve bu durum yıllarca devam etti.

Bu olumlu ekonomik durumun yeniden ışıkların altına dönmesiyle, ABD ile ezeli rakibi Çin arasındaki büyük ticari çatışma da manşetlere geri dönecek. İki ülke birden fazla arena ve birden fazla sektörde aralarındaki rekabeti kendi lehlerine sonuçlandırmak ve kontrollerini genişletmek için bir 'kemik kırma' savaşına hazırlanıyorlar.

Bu ise beklenen ekonomik büyümeye, İspanyol gribini takip eden ekonomik patlamanın bir benzerine tanık olmadığı başka bir boyut katacak. Ancak dikkat edilmesi gereken noktalar ve bazı endişeler de var ve bunlar, dünyanın beşinci büyük ekonomisi olan ve vaka oranları (vaka oranlarındaki son düşüş ve aşılamadaki artışa rağmen) hala çok yüksek olan Hindistan'ın durumuyla ilgili.

Bu ülkede durum hala endişe verici, güven vermiyor ve küresel ekonomi çarklarına dönüşünü önemli bir süre için engelleyebilir.

Ekonomik açıdan etkili iki ülke ve Asya kıtasının en önemli ekonomi kaplanları arasında yer alan Tayvan ve Singapur'da tehlikenin ve kapatma kısıtlamalarının geri dönüşü, bir başka endişe kaynağı.

Bu, Asya kıtası ve genel olarak ekonomisi için kaygı verici bir alarm olabilir. Bir sonraki ekonomik patlamanın başarılı olması gerektiğine dair bahisler artıyor.

Çünkü kendisi ile yüzleşmeye, dolayısıyla da katlanmaya devam etmenin artık mümkün olmadığı Kovid-19 salgınının sonuçlarının ve yansımalarının tükettiği, zarar verdiği küresel ekonomiden geride kalanların kurtarılması bir zorunluluk.

Yaz dönemi, kademeli bir geri dönüş, seyahat ve yolculuk protokollerinin yararlılığını ve etkinliğini takip etmek, sınırları açmak ve pratik deneyimlerden sonra yapılması gereken ayarlamaları yapmak için bir test süreci olacak. Dolayısıyla, yükselen ekonomik patlama önümüzdeki sonbaharda başlayacak.

Bir sonraki ekonomik patlama, ülkeler ve iş sektörleri için altın bir fırsat ve yatırım açısından bu fırsattan kendisine en iyi hazırlananlar ile gelmesini beklemeden iyi çalışanlar yararlanacak.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Beyan İshakoğlu

Şarku'l Avsat