Bilim insanları yıldızını yavaş yavaş yiyen bir kara delik buldu: "Hiç böyle bir şey görmemiştik"

570 milyon ışık yılı uzaktaki kara delik, yakınındaki yıldızı düzenli aralıklarla parçalıyor ve Jüpiter’den üç kat büyük parlamalar yayıyor

Görselde bir kara delik ve etrafındaki yığılma diski (NASA)

ABD'deki Ohio Eyalet Üniversitesi'nden gökbilimciler, her 114 günde bir yanıp sönen tuhaf bir ışık püskürmesi tespit etti. 

Püskürmenin, bir yıldızın bir kara deliğe çok yaklaşarak paramparça edildiği, "gelgit bozulması" ismi verilen olaydan kaynaklandığı düşünülüyor.

Araştırmacılar 114 günlük döngüden emin olmak için, 2020 içinde ışığın görüleceğini düşündükleri tarihleri belirledi. Bunun sonucunda püskürme olaylarının gerçekten de belirlenen tarihlerde, yani 17 Mayıs, 7 Eylül ve 26 Aralık'ta yaşandığı görüldü.

Ohio Eyalet Üniversitesi'nin işlettiği bir teleskop ağının ve NASA'nın verilerini kullanan araştırma ekibi, bulgularını bu hafta Astronomi Derneği'nin yıllık toplantısında sundu.

The Astrophysical Journal isimli akademik dergide yayımlanmak üzere kabul edilen keşif, bir galaksinin çekirdeğinden düzenli aralıklarla gelen parlamaların ilk örneklerini teşkil ediyor.

Söz konusu parlama, yaklaşık 570 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir gökadanın merkezinde saptandı. Bilim insanları bu ışık saçılmasına SASSN-14ko ismini verdi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Sıradışı olay, ismini, araştırmada kullanılan ve Ohio eyaletindeki 20 robotik teleskoptan oluşan ve Tüm Gökyüzünde Otomatik Süpernova Araştırması (All-Sky Automated Survey for Supernovae/ASAS-SN) diye bilinen teleskop ağından aldı.

Aslında bilim insanları geçmişte de gelgit bozulması olaylarına tanık olmuştu ama bu olaylarda yıldız tamamen yok ediliyordu. Yeni olaydaysa yıldızın süper kütleli bir kara deliğin etrafında döndüğü, ona yaklaştığı ve sonra tekrar uzaklaştığı düşünülüyor.

Buna göre yıldız, kara deliğe her yaklaştığında bir kısmı kara deliğin içine çekiliyor. Bu süreç de her seferinde Jüpiter'den üç kat büyük bir ışık parlamasına neden oluyor.

Keşfin, gökbilimcilerin evrendeki bu tür olaylardan daha fazla yakalamasını sağlayabileceği, yıldızlar ve kara deliklerle ilgili yeni ipuçları verebileceği belirtiliyor.

Araştırmanın ardındaki isimlerden ve Ohio Eyalet Üniversitesi'nden Araştırma Görevlisi Patrick Vallely, "Söz konusu keşif çok heyecan verici" dedi ve ekledi:

Daha önce kara deliklerin yaptığı birçok şeye tanık olduk. Ama böyle bir şeyi, düzenli aralıklarla ışık püskürten böyle bir olayı hiç görmemiştik.


Independent Türkçe, Eurekalert, Newatlas

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU