Dram dolu hayatlara dokunmuş 10 mülteci filmi

Eyüp Kaan Yoksu Independent Türkçe için yazdı

1- Le Havre (Umut Limanı) / Aki Kaurismaki

Yapım Yılı: 2011
Oyuncular: Andre Wilms, Kati Qutinen, Jean-Pierre Darroussin

 


Le Havre, Afrikalı göçmen bir çocuğu kurtarmaya çalışan bir ayakkabı satıcısını ve bu ikilinin arasındaki dostluğu konu edinmektedir.

Film, adını Fransa'da bir liman kentinden almaktadır. Kısaca film için konusu, tarzı, anlatım dili, sinematografisi, sadeliği, müzikleri şahane olan bir başyapıt diyebiliriz.

Filmin ülkemizde TRT 2 televizyon kanalında yayımlanmıştır. Finlandiyalı yönetmen Aki Kaurismaki'nin filmi Cannes Film Festivali'nde En İyi Film Ödülü almıştır.

Bunun dışında film, birçok ulusal ve uluslararası film festivallerinde toplam 17 ödül almıştır. 

Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:

- "Umut olmadığı zaman artık kötümserliğin bir anlamı yoktur."

- "Elbette daha iyi meslekler var. Ama çobanlığı saymazsak, insanlara en yakın olduğun iştir bu... (ayakkabı boyacılığı)

- "İnsanlık için hiç umudum kalmadı. Yirmi yıl önce umutlarım vardı; ama şimdi yok."

 

2- Daha / Onur Saylak 

Yapım Yılı:2017
Oyuncular: Hayat Van Eck, Tuba Büyüküstün, Ahmet Mümtaz Taylan, Pervin Bağdat, Turgut Tunçalp, Ahmet Melih Yılmaz

 


Onur Saylak'ın, Hakan Günday'ın aynı isimli romanından esinlenerek çektiği ilk uzun metraj sinema filmidir. Türkiye sinemanda çekilmiş en etkileyici uyarlama filmler arasında gösterilmektedir.

İlk sinema filmindeki başarılı yönetmenlik performansı "ilk film"cilere örnek teşkil edilebilir. Yönetmenin ruhundaki yönetmenlik azmine ve isteğini takdir etmek gerekir.

Filmin öyküsü her yüzyılın en büyük sorunu olan göçmenler ve onların yeni bir hayat kurma isteklerine dayanıyor.

Başarılı bir oyunculuk performansları sergileyen Ahmet Mümtaz Taylan ve genç oyuncu Hayat Van Eck'in filme hayat vermişlerdir.

"Daha" sinema filmi, 2004 yapımı olan "Kumun Tadı" filminden bu yana ülkemizde çekilen, mültecilerin yaşamlarına odaklanmış en iyi film olabilir.

54. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "Ulusal Yarışma" bölümünde Onur Saylak'ın "Daha" filmi En İyi Film ödülünü kazanmıştır.

Bunun dışında birçok ulusal ve uluslararası film festivallerinde ödüller almıştır. 

Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:

- "İnsanın kullandığı ilk alet, başka bir insandır."

- "Dünyanın en çaresiz çocuklarına en büyük hayalleri kurduran, umut denilen o doğal felaketten nefret ediyordum."

 

3- Kefernahum / Nadin Labaki

Yapım Yılı: 2018
Oyuncular: Zain Al Rafeea, Boluwatife Treasure, Yordanos Shiferaw, Cedra Izam

 


Lübnan'da doğan henüz çok küçük yaşta bir çocuğun hayat hikayesine odaklanan sinema filmidir. Ortadoğu'nun tüm acılarının yüzünü bu filmde görmek mümkündür.

Film için "bir çocuğun filmin son karesine kadar gülmeyen yüzünün sinematografik halidir" diyebiliriz.

Sinema filmi olma özelliğinin yanında filmin belgesel havası da vardır; sanki bir kameraman 12 yaşındaki bir çocuğu adım adım izlemiş gibidir.

İçerisinde yer yer ajitasyon ve duygu sömürüsü yapılmasına karşın mültecilerin hayatlarına odaklanan güzel filmlerden bir tanesidir.

Film geçtiğimiz nisan ayında ülkemizde TRT 2 televizyon kanalında yayımlanmıştır. Ayrıca Kefernahum, sürekli göç alan Fransa-Lübnan ülkelerinin ortak yapımıdır.

Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları şöyledir:

- "Çocuk yetiştiremeyen yetişkinlerin çocuk yapmasını istemiyorum."

- "Orada çocuklar eceliyle ölüyormuş."

 

4- Transit / Christian Petzold

Yapım Yılı: 2018
Oyuncular: Franaz Rogowski, Paula Beer, Godehard Giese

 


Anna Seghers'in 1944 tarihli aynı adlı romanından modern bir yorumu olan "Transit", Nazilerden kaçmak için ölmüş bir yazarın kimliğine bürünen bir mültecinin hikayesini konu ediniyor.

Yönetmen Petzold, filmde göçmenliği belli bir dönemin toplumsal problemi olmaktan çıkararak zaman ötesi bir mesele olarak ele almıştır.

Transit filmi yönetmenin "Baskıcı Zamanlarda Aşk" adını verdiği üçlemesinin son filmidir. Film, için sadece Avrupa sinemasının bir filmi değil, evrensel bir başyapıt niteliğindedir. 

Filmin unutulmaz repliklerinden biri şöyledir:

Bırakanların asla unutmadığını söylüyorlar. Ama bu doğru değil. Tatlı, hüzünlü şarkıları var. Merhamet onlarla. Gidenler, yanlarında kimse yok. Şarkıları yok.

 

5- The Other Side of Hope (Umudun Öteki Yüzü) / Aki Kaurismaki

Yapım Yılı: 2017
Oyuncular: Sherwan Haji, Sakari Kuosmanen, Janne Hyytiainen, Ilkka Koivula

 


Yönetmen Aki Kaurismaki'nin Liman kenti üçlemesinin ikinci filmidir. Helsinki'de yaşayan suratsız bir restoran sahibi ile Halep'te bombalardan kaçarak kız kardeşiyle Helsinki'ye kaçak gelen bir göçmenin başından geçenler filme konu olur.

Helsinki'de uzaylı gibi gezen kaçak göçmen, göçmenlik başvurusu işlemlerinde yaşadığı tirajıkomik onlarca bürokratik saçmalıklar filmin içeresinde anlatılmaktadır.

Filmde kullanılan müziğin duygusal bir ifade aracı olarak kullanılması çok etkileyici olmuştur.

2017 yılında San Sebastian Uluslararası Film Festivali'nde FIPRESCI Ödülü almıştır.


6- Turtles Can Fly (Kablumbağalar da Uçar) / Bahman Ghobadi

Yapım yılı: 2004
Oyuncular: Avaz Latif, Soran Ebrahim, Hiresh Feysal Rahman, Ajil Zibari

 


Bahman Ghobadi'nin yürek parçalayan harika dram filmlerindendir. Film, Amerika'nın işgalinden sonra Irak-Suriye sınırındaki mülteci kampında mayın toplayarak hayatlarını sürdürmeye çalışan çocukları anlatmaktadır.

Dünyadaki yaşıtlarıyla aynı şeyleri isteyip bambaşka koşullarda büyüyen çocukların gözünden savaşı, göçü, yoksulluğu gözler önüne seren film dört ana karakter üzerinden tüm hikaye oluşturulmuştur.

Aynı zamanda bu film bir belgesel özelliği de taşımaktadır. Yönetmen kamerasıyla yalan bir anlatım dili oluşturmuştur.

Uluslararası Berlin Film Festivali'nde "Glass Bear" ve en iyi barış film ödülüne layık görülmüştür.

Bahman Ghobadi'nin vazgeçilmezleri haline gelen engebeli dağlar, kayalıklar, geniş ve çorak araziler gibi motifler bolca filmde yer almaktadır.

 

7- The Guest (Misafir) / Andaç Haznedaroğlu

Yapım Yılı: 2017
Oyuncular: Saba Mubarak, Yeşim Bozoğlu, Muhammed Refki, Rawan Iskeif, Homam Hount, Şebnem Dönmez, Rıza Akın, Ümit Olcay, Esin Gündoğdu

 


Yönetmenin üçüncü başarılı uzun metraj film, Suriye'deki iç savaşta küçük kız kardeşi dışında bütün ailesini kaybeden yedi yaşındaki Lina'nın komşusu Meryem ile birlikte Türkiye'ye sığınmasını ve sonrasında yaşadıkları zorlukları anlatmaktadır.

Türkiye sinemasında boy gösteren başarılı kadın yönetmenlerden birisi olan Andaç Haznedaroğlu'nun yönettiği "Misafir" filmi, Suriyeli göçmenlerin dramlarla dolu hayatlarını beyazperdeye yansıtan nadide bir çiçek kadar değerli filmlerden birisidir.

Filmin ilk gösterimi Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yapılmıştır. Olan biten her şeyin, kadınların ve çocukların gözünden anlatılması da filmi etkileyici kılmaktadır.

Onlarca film festivalinde ödüllerle dönen filmin ustaca kaleme alınmış senaryosu ve diyalogları vardır. Bu etkileyici senaryo başarılı bir kadın yönetmenin gözüyle bir başyapıta dönüşmüştür.

Yönetmen bu film için "Hayatımı değiştiren film" demiştir. Ayrıca filmde, çoğu mülteci filminde yapılan ajitasyondan gram eser olmaması, izleyenlerinin takdirini almaktadır. 

 

8- Mediterranea (Akdeniz) / Jonas Carpignano

Yapım Yılı: 2015
Oyuncular: Koudous Seihon, Alassane Sy, Adam Gnegne, Mary Elizabeth Innocence, Pio Amato, Zakaria Kbiri

 


Film, Burkina Faso'dan İtalya'ya kaçak yollarla irtica etmeye çalışan iki arkadaşın hayatını anlatmaktadır.

Ortadoğu ve Avrupa arasındaki en büyük problemlerden birisi olan "mülteci krizine" başka bir coğrafyadan ışık tutmaktadır.

İki arkadaşın çıktığı bu tehlikeli yolculuk, Avrupa'nın faşist ve yardımsever yüzlerini karşı karşıya getirmektedir.

Çekmiş olduğu mülteci odaklı kısa filmler ve videolarla tanınan Jonas Carpignano'nun ilk uzun metrajlı sinema filmidir.

"Mediterranea", kaçak göçmenlerin hayatını sade ve etkili bir dille anlatan az sayıdaki filmlerden bir tanesidir.

Ayrıca oyuncuların performansları da son derece doğal ve başarılıdır. 

 

9- Welcome (Hoşgeldiniz) / Philippe Lioret

Yapım Yılı: 2009
Oyuncular: Vincent Lindon, Fırat Ayverdi, Audrey Dana, Derya Ayverdi, Thierry Godard, Mehmet Selim Akgül, Fırat Çelik, Olivier Rabourdin, Yannick Renier

 


Fransız film yönetmeni Philippe Lioret'in biraz mülteci biraz da Ferhat ile Şirin hikayesini andıran başarılı bir sinema filmidir.

Film, kaçak yollarla Fransa'ya kadar gelmiş, İngiltere'deki kız arkadaşına ulaşmaya çalışan mülteci gencin hikayesini anlatmaktadır.

Düşük bütçe ile çekilmiş olan filmin çekimleri sırasında onlarca maddi sorun ile karşı karşıya kalınmış ve çekimler yaklaşık 4 ay sürmüş.

Yönetmenin en iyi politik göndermelere sahip filmlerinden bir tanesidir. Bazı film listelerinde yol filmleri kategorisinde de yer almaktadır.

Filmde daha çok Kürt ve Fransız oyuncular yer almaktadır. "Welcome", 2009 yılında Uluslararası İstanbul Film Festivali'nin açılış filmi olmuştur.

Filmin unutulmaz repliklerinden biri şöyledir:

Ona kavuşmak için 400 kilometre yol yürümüş, şimdiyse Manş Denizi'ni yüzerek geçmek istiyor. Sen gittiğinde ise ben bir caddeyi bile geçememiştim.

 

10- Terraferma (Memleket) / Emanuele Crialese 

Yapım Yılı: 2011
Oyuncular: Donatella Finocchiaro, Filippo Pucillo, Beppe Fiorello, Mimmo Cuticchio, Tiziana Lodato, Claudio Santamaria

 


İtalya'nın Sicilya şehrinin güneyinde yer alan Linosa adasına Kuzey Afrika'dan gelen mülteciler, adada yaşayanlarla hayatlarının kesişmesi anlatılmaktadır.

Filmi seyredenler, adaya sığınan mültecilerin hikayesini merak içinde izlerken, karakterler arasındaki iletişimin dokunaklı duygusallığından etkilenmektedir.

"Terraferma", mülteciler konusunda sürekleri insan hakları bildirgeleri yayımlayan Batı'nın ikiyüzlülüğünü tokat gibi ortaya saçan bir İtalyan filmidir.

84. Oscar Ödülleri'nde "En İyi Yabancı Film" dalında İtalya için aday adayı olmuştur.

Ayrıca Uluslararası Venedik Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü almıştır. 2011 yılında da Uluslararası İstanbul Film 

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU