El Beşir de orada... Sudan siyasetindeki dalgalanmaların yakın tanığı olan Kobar Cezaevi

Askeri darbeyle görevden alınan Ömer el-Beşir'in gönderildiği Kobar Cezaevi, Sudan'da özellikle muhaliflerin ve yine Beşir tarafından darbeyle indirilen siyasilerin yakından tanıdığı bir adres

Onlarca Sudanlı eylemci ve muhalif Kobar hapishanesi kapısında / Fotoğraf: Reuters

Kobar Cezaevi'nden bir kaynak, Beşir’in tek kişilik bir hücrede sıkı koruma altına alındığını belirtti.

Kobar Cezaevi, Sudan’da siyasi hayatta yaşanan dalgalanmalar neticesinde, askeri darbeler veya hükümet karşıtı protestoların ardından birçok siyasi isme ev sahipliği yaptı.

Bugün Koban Cezaevi’nde bulunan Beşir, 1989'da iktidara geldiği askeri darbeden sonra eski Başbakan Sadık el-Mehdi ve Demokratik Birlik Partisi lideri Muhammed Osman Mirghani gibi siyasi liderleri tutuklama kararının sahiplerinden biriydi.

Kobar Cezaevi, yerleşim bölgelerinden uzak 5 bin kilometrelik bir alana İngiliz hapishanelerine benzer şekilde inşa edildi.

1903 yılında, İngiliz General Horatio Herbert Kitchener Sudan valisine cezaevini inşa etmesini emretti. Daha sonra Hartum bölge idaresini ele alan General Kobar’ın ismi cezaevine verildi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Sertliği ve titizliği ile tanınan General Kobar, cezaevi mahkumlarına adil insani standartlarla muamele edilmesi için 14 bölümden oluşan cezaevini denetledi.

Cezaevinin siyasi bölümü, İngiliz sömürgeciliğine karşı ulusal politik bilinci artırmak için yirminci yüzyılın ortalarında Sudan siyasi hareketi olarak ortaya çıkan ve Mısır ile Sudan arasında birlik çağrısı yapan ‘Beyaz Tugaylar Hareketi’ liderleri gibi birçok etkili siyasi figürün tutuklanmasına defalarca şahit oldu.

Kobar Cezaevi'ne giren ilk siyasi mahkumlar, Mısırlı askerlerin 1898 ve 1899'lardaki Karari ve Ümmü Diwaykarat savaşlarına katılımını eleştirmeleri yüzünden Mısır’dan sınır dışı edilen siyasi aktivistler oldu.

Cezaevi, Sudan'daki İngiliz kuvvetlerine karşı isyan eden bir grup Sudanlı subayın ölüme mahkum edilmesinin ardından, 1924'te ilk infaza tanık oldu.

Kobar Cezaevi’nin en önde gelen mahkumlarından biri, İngiliz sömürgeciliğine karşı ulusal hareketin önde gelen liderlerinden biri olan ve 1954'te ilk ulusal hükümete başkanlık eden İsmail el-Ezheri oldu.

1959 yılında General İbrahim Abud yönetimine karşı yapılan darbe girişiminin başarısızlığını takiben, El-Bakbaşi Ali Hamid liderliğinde harekete katılan bir grup subay idam edildi.

Kobar Cezaevi, 1971'de Binbaşı Haşim el-Atta liderliğinde iktidara darbe çağrısı yapan siyasi hareketin başarısızlığından sonra Sudan Komünist Partisi liderlerinin infazına da tanık oldu.

General Cafer Numayri’nin devrildiği halk ayaklanmasının yaşandığı 1985’de ise, daha önce cezaevine konulan siyasiler serbest bırakıldı. Bunların yerine eski rejimin önde gelen isimleri cezaevine konuldu.

 

Şarku'l Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU