Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı İlker Aycı’nın yaklaşık bir hafta önce iç hat seferlerinin 4 Haziran, dış hat seferlerinin 10 Haziran’da başlatılacağını duyurmasının ardından uçuşların nasıl devam edeceği ile ilgili bazı detaylar da geldi. 

Hürriyet’ten Uğur Cebeci’ye konuşan Aycı, şimdilik tüm programlarını bu tarihlere göre yaptıklarını belirterek, Sağlık Bakanlığı’ndan İçişleri Bakanlığı’na kadar birçok farklı makamla görüştüklerini ve tarihlerde değişiklik olabileceğini söyledi. 

Aycı, “Hepsi ile mutabakat sağlamak gerekiyor. İşi sağlıklı götürebilmek için bu gerekli. Başlangıç dışında önümüzdeki aylardaki uçuş planlarımızda da değişiklik olabilir” diye konuştu. 

Bir hattın açılmasının hemen olamayacağını hatırlatan Aycı, özellikle dış hatlarda ikili görüşmelerin çok kısa sürmeyeceğini belirterek şunları söyledi: 
 

Uçuş izinlerinde karşı ülkenin içinde bulunduğu korona şartları, izin verilme zamanları hepsi henüz çok kesinleşmiş değil. Bu yüzden tarife yapmakta zorlanıyoruz. 

ABD’de bazı noktalara uçuşları açacağız. Ama New York hemen olmayacak. Oradaki şartlar önemli. Uçuşun kesin olduğu noktalarda bile oynamalar oluyor. Bugün iyi şartlar görünen ülkelerde yarın şartlar değişiyor. Bu arada KKTC uçuşlarını bir an önce açmak istiyoruz.

Bilet fiyatları artacak mı? 

Uçakları iki aydan fazladır parkta bekleyen THY’nin Yönetim Kurulu Başkanı, maliyetlerinin çok yükseldiğini belirterek uçak biletleri için belirlenen tavan ücretinin yeterli olmadığını savundu: 
 

Bugün otobüs yolculuklarında bile tavan ücreti 500 lira olarak belirlendi. Uçaklarda iç hatlarda bu ücret Ekim 2019’da belirlenen şekliyle tek yön 450 liraydı. Bu tavan ücreti ile uçmak şirketin sağlığını bozar. 

Biz önce yolcularımızın, sonra çalışanlarımızın ve bir o kadar önemli şirketimizin sağlığını düşünüyoruz. Bu üçlü için elimizden ne geliyorsa fazlasıyla yapacağız. Şu anda dünyada 22 bin uçaktan yüzde 90’ı yerde. Bu durum maliyetleri çok yükseltti.

Bilet fiyatları nasıl belirleniyor? 

Yakıt, ekip giderleri ve uçak kiraları gibi maliyetleri hatırlatan İlker Aycı, “Uçağın bir saatlik uçuş maliyeti de önemli bir baz. Sonra uçulacak hattaki mesafe ve uçak tipi göz önüne alınarak ortaya bir fiyat çıksa da rakiplerin uyguladıkları fiyatlarda baz olarak alınıyor” dedi. 

Direkt uçuşların, gidiş-geliş tarihleri arasındaki sürelerin ve hattaki doluluk oranının fiyatların artmasında önemli bir unsur olduğunu söyleyen Aycı, şöyle devam etti: 

Genellikle kampanyalarda belirli sayıda koltuk fiyatı düşük tutulup, erken bilet alımı teşvik ediliyor. Ama uçuş yaklaştıkça ve doluluk arttıkça fiyatlarda yükseliyor. 

Bu yüzden uçakta yan yana oturan iki yolcunun bile aynı gün, aynı saatte uçmalarına rağmen birbirinden farklı ödemelerle bilet aldıkları ortaya çıkıyor. 

Havayolu şirketleri bilet fiyatlarını aşağı ya da yukarı sık sık güncelliyorlar. Hem doluluğu arttırmak hem de daha yüksek fiyatla satış imkânlarını arıyorlar. 

Ekonomi ve business sınıfları arasında da fiyat farkı için belli bir mantık aramakta yanlış. Bazen business fiyatları ekonominin üç-dört kat ve hatta daha fazlası olabiliyor.

“İkram ve battaniye yok”

“İkramın” THY’nin marka değerinde önemli rolü olduğunun altını çizen Aycı, iç hatlarda ikramın kalktığını, yalnızca su verileceğini söyledi. 

Aycı’nın açıklamasına göre söz konusu durum iki saate kadar olan yurt dışı uçuşlarında da geçerli olacak. İki saatten daha uzun yolculuklar için ambalajlı ürünler ikram edilecek. 

Yolcu, ikram olmayan uçuşlarda yiyecek-içeceğini biletini satın alırken önceden alabilecek. Bu şekildeki önceden siparişler, uçakta teslim edilecek. Sipariş verilebilecek tüm ürünler internet sitesinde yayınlanacak. 
 

THY'nin normal şartlarda iç hatlarda sunduğu ikram/ Fotoğraf: THY

THY Yönetim Kurulu Başkanı, Hürriyet’e verdiği röportajda dört saate kadar olan uçuşlarda yolcuya battaniye verilmeyeceğini de sözlerine ekledi. Dört saatin üzerindeki uçuşlarda battaniyeler ambalajlı olacak. 

“Yolcuların üşümemek için kendi kullandıkları montları, kazakları hırkaları yanlarında getirmeleri gerekiyor. Bu durum hijyen şartları için de daha uygun görülüyor” diyen İlker Aycı, uçak koltuklarının ceplerinde çok insanın temas ettiği dergi vb.’nin de olmayacağını ifade etti. Sadece kusma vb. durumlarda kullanılan ihtiyaç torbaları bulunacak. 

İlker Ayıc, “El çantaları dışında hiçbir bagaj uçak içine alınamayacak. Yani kabin ölçülerinin de altında küçük çantalara izin verilebilecek. Uçağa kadar kabin bagajı ile gelenlerin bagajları alınıp, uçak altı kargoya gönderilecek” dedi. 
 

Fotoğraf: AA

Bir koltuk boş bırakılarak mı uçulacak?

Bu soruya “Uygulanması ve sürekliliği olmayan bir durum” yanıtını veren İlker Aycı, bu uygulama ile yeterli doluluğun sağlanmasının mümkün olmadığını aktardı:

Yüzde 60-66 gibi doluluklarla uçmak şirketin sağlığını büyük ölçüde etkiler. Bugün yaşadıklarımızın düzelmesi zaten 1-3 yıl zaman alacak. Belki de beş yıl. 

Bu tip düzenlemelerle yolcumuzu arttıramayız. Doluluk olmadan kâr da olmaz. 2019 doluluklarına ulaşmamız zaman alacak. Yolcunun psikolojik olarak uçuşa hazır olması da zaman alacak.

Uçakta hijyen nasıl sağlanacak? 

Uçakların hem ana üste hem de gidilen havalimanlarında dezenfekte edileceğini özellikle belirten THY Yönetim Kurulu Başkanı, alınan tedbirleri şöyle sıraladı: 

- Sadece baş, kol koyma yerleri ya da yemek masaları değil uçakta her yer en üst seviyede hijyenik hale getirilecek. 

- Ultraviyole gibi yeni geliştirilen teknikleri, 90 gün etkili dezenfekte sistemleri kullanılacak.

- Ekiplerin ve yolcuların maske takması zorunlu. 

- Tuvaletlerde hijyenik ürünler bulundurulacak. 

- Uzun uçuşlarda verilen çantalar, Amenity Kit’lerin içinde artık maskeler, hijyenik malzemeler olacak. 

- Uçağa binişte ve inişte sosyal mesafe kuralları uygulanacak. 

- Yolcuların sağlık takip bilgileri olacak. HES kodu şartı uygulanacak. 

- Ateş ölçme gibi konularda terminal işletmeleri ile birlikte çalışılacak. 

Personel çıkarılacak mı? 

Daha önce verdiği bir röportajda “İki yıl personel çıkarmayacağız” diyen İlker Aycı, Uğur Cebeci’nin bu sorusuna “Elimizden geldiğince bunu yapmamaya çalışacağız. Ama bir birim maaş alanla 20 birim maaş alanlarla aralardaki ayarlamalar gerekli oluyor” yanıtını verdi: 
 

Bir birim alana dokunmamak için belki 20 birim ya da altına alınan maaşlarda oynamalar gerekecek. 

Yaratılacak imkanlarla en düşük seviyede maaş alan çalışanlarımızın ayakta kalmalarını sağlamayı hedefliyoruz. 

Personel için 2020 sonuna kadar direneceğiz. Maaşlarla ilgili sendikalarla görüşmeleri sürdürüyoruz. İstihdamı korumaya çalışıyoruz.

Yeni uçak alınacak mı?

Mevcut durumda kullanılan, kira sözleşmelerinin sonuna gelinen yaşlı uçakların iade edileceğini belirten İlker Aycı, ihtiyaç olmadığı sürece yeni kiralamanın olmayacağını belirtti. 

Aycı, “Şimdiye kadar 25 paketlik anlaşmamızdan Boeing 787-9 tipi uçaklardan anlaşmanın yarı sayısında teslim aldık. Sonrakilerin teslim sürelerini ileriye atabiliriz. Airbus 350-900 tipi uçaklardan da aynı sayıda siparişimiz var. Hazır olanları teslim konusunu görüşüyoruz. Diğerlerini erteleme için çalışmalar yapılıyor. Doğabilecek ciddi yükleri hafifletmeye çalışıyoruz. Dar gövde uçaklarımızı alıyoruz” dedi. 

Kargo taşımada rekor

Seyahatler dursa da özellikle online siparişlerin teslimatının devam ettiği salgın sürecinde THY,  kargo taşımada rekor kırdı. 

İlker Aycı’nın açıklamasına göre THY, uluslararası kargo taşımacılığında dünyada beşinci sıraya yerleşti. 

“Kargo uçakları dışında yolcu uçakları, uygun ürünler için hem uçak içi hem uçak altı kargo taşımacılığında kullanıldı” diyen Aycı, gelecek dönemde kargo için uzun vadeli planların olduğunu vurguladı ve “Bazı yeni kargo uçaklarının filoya katılması bile gündemde” dedi. 


Hürriyet