Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, 8 Nisan’da halka yönelik üçüncü hitabında koronavirüs ile nasıl mücadele edeceklerini bir kere daha anlattı.
Konuşmasının bir yerinde şöyle dedi:
Ülkemiz sürekli ciddi sınavlardan geçmiştir. Peçenek Türkleri de Kıpçak/Kuman Türkleri de bize eziyet çektirmişlerdir. Sonuçta Rusya onların hepsini yendi. Bu koronavirüs belasını da yeneriz.
Donald Trump “Çin virüsü”, Şi Cinping “Amerikan virüsü” diyerek birbirlerini suçlarken, acaba Putin, Osmanlıları da yendiklerini hatırlayarak “Türk virüsünden” bahsedecek mi?
Halkı mücadeleye teşvik için düşman figürü fena olmaz.
Böyle bir duygusal çıkışa gerek var mıydı? Durum o kadar ciddi mi? Galiba tek salgın değil, ekonomide de sıkıntılar baş gösteriyor.
Koronavirüs, Rusya ekonomisini nasıl etkiler?
Siyasetçiler, ekonomistler, uluslararası ilişkiler uzmanları, gazeteciler ve hatta konunun yabancıları dahi koronavirüs pandemisinin dünya ekonomisine çok negatif etkisi olacağına dair varsayımlarını ifade ediyorlar.
Biz o uzmanlara kulak asmasak dahi ekonominin kötüye gittiğini bizzat yaşayarak görüyoruz.
Rusya halkları da bu sıkıntıyı yaşamaya başladı. Yıllardır süren ekonomik ambargo, finansal rezervleri şişirme politikasına yol açmıştı; ancak bunun halka faydası olmadı.
Koronavirüs paniği başladığında Rusya Federasyonu’nun rezervleri güçlü, büyük şirketlerinin hemen hepsinin dış borçlardan arınmıştı ve ülkenin kendine yeten bir tarımı mevcuttu.
Fakat koronavirüs salgınına paralel olarak dünya piyasasında petrol fiyatlarının çok hızlı düşmesi ekonomik bir darbe oldu.
Geçen haftalarda Ruble yabancı dövizler karşısında yaklaşık yüzde 20 değer kaybetti ($1=75 R). Rusya yüzde 60’lık gelirini doğal gaz ve petrolden sağlıyor.
Rusya’nın sağlık sistemi ta Sovyet döneminden beri harap ve yıkıktı. Putin döneminde de bu değişmedi, sağlık sistemine yeterli bütçe ayrılmadı.
Koronavirüsün ortaya çıkması ile durumun fecaati daha iyice gözler önüne serildi.
Resmi verilere göre, koronavirüs hastaları için 40 bin solunum cihazı ve 55 bin yatak mevcut. Bu yeterli olacak mı?
Gerçekler gizleniyor
Basının ve muhalefetin çok sıkı şekilde devlet kontrolü altında olması dolayısıyla Rusya vatandaşlarının çoğu Kremlin’in problemlerin ölçeğini ne kadarını halka bildirdiğine veya salgına karşı ne kadar etkili ve hazırlıklı olduklarına şüphe ile bakmaktadırlar.
Bu arada Avrupa Konseyi'nin yıllık ceza statiklerine göre 31 Aralık 2019 tarihine göre 563 bin tutuklu ile Rusya Federasyonu başı çekiyor.
İşsizlik artıyor
Kremlin sözcüsü Peskov, "Bu pandemi dolayısıyla global bir ekonomik kriz bekleniyor ve ülkeler tek başlarına bundan kurtulamayacaklar, iş birliğine ihtiyaç var" dedi.
Rusya’da halkın reel gelirinin 2020’de yüzde 5 düşmesi bekleniyor. Çünkü işsizliğin artması ve rubledeki sert düşüşün düzelme ihtimali gözükmüyor.
Araştırmalara göre koronavirüsün daha da yayılması neticesinde çalışanların yüzde 60’tan fazlasının işini kaybetmesi kuvvetle muhtemel.
En tehlikelisi ise bu işsizlerin hayatlarını idame ettirecek birikimlerinin olmaması. Başkan Putin, Rusya’daki en büyük sosyal problemin işsizlik olduğunu belirtmişti.
Yapılan bir ankete göre, şirketlerin yüzde 30’u, çalışanlarını ücretsiz izine yollamış.
Şirketlerin yüzde 20’si personelin maaşını azaltmış, yüzde 16’sı bazı çalışanları işten çıkarmış, yüzde 49’u ise mesai saatlerini kısaltarak daha az maaş vermeye başlamış.
Bu yapılanlar yasalara aykırı, ancak kâr edemeyen işletmeler çaresiz durumda.
Petrol fiyatlarında düşüş ve zirve
Putin’in ümit bağladığı OPEC’te (petrol üreten ülkeler örgütü) başı çeken Suudi Arabistan ile yapılacak zirve, beklentileri karşılayacak mı?
Çünkü son haftalarda Ural Brent ham petrolünün varili 11 dolara kadar düşmüştü.
Başta 6 Nisan’da anlaşmazlıklar patlak verince 9 Nisan’da yapılması planlanan OPEC + Rusya petrol zirvesinde Moskova, Riyad’ı üretimi azaltmaya teşvik edebilecek mi?
ABD Başkanı Trump, tepki gösterip dışardan gelecek petrole vergi koyacağını belirtince Brent petrol 33 dolara kadar düşmüştü.
Zirve telekonferans şeklinde yapılacak. Hemen ardından ise G20’lerin zirvesi gerçekleşecek. Onun da konusu petrol üretimi.
Büyük üreticiler Rusya, Suudi Arabistan, İran gibi ülkelerin önemli gelirlerini petrol teşkil ediyor.
Amerika bu listede üçüncü, ancak onun başka gelirleri var. Dolayısıyla dünya piyasasında fiyat düşmesi onların aleyhine. Ancak Türkiye gibi ülkelerin lehine.
Zirve öncesi Rus haber ajansı TASS, Rusya’nın üretimini yüzde 14 azaltmayı kabul ettiğini duyurdu. Daha önce reddetmişlerdi ve piyasada petrol fiyatları taban yapmıştı.
Bu, uzlaşma için önemli bir zemin oluşturuyor. OPEC üyesi 22 ülke de petrol fiyatının artmasını istiyor.
Uzlaşma olsa da koronavirüs yüzünden varilin fiyatı 50 dolardan yukarı çıkamaz şeklinde tahminler var.
Ancak Trump, 8 Nisan’daki basın toplantısında “Rusya ve Suudi liderlerle üretimin kısılmasını konuşmadım” diyerek kafaları karıştırdı.
Zarara uğrayan sektörler
Her ne kadar Rusya’nın kendine yeten bir ekonomisi varsa da koronavirüsün yaratığı sokağa çıkma, işe gitme yasaklarından dolayı çok zarar gören sektörler var.
Başbakan Mişustin, otomotiv, hava taşımacılığı, turizm, otelcilik, hazır yiyecek, lokanta, kahvehane, spor salonları, eğlence, eğitim, sağlık ve kuaför gibi sektörlerin çalışamaz duruma geldiklerini bildirdi.
Yardım olarak da 30 Eylül’e kadar kredi ödemelerini erteleme hakkı verdiklerini söyledi.
İşsiz oldukları için para kazanamayanlar ne yapacak? Devlet bunun için 17,5 milyar dolarlık bütçe ayırdığını belirtti. Ancak bunun dağıtımı nasıl olacak?
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
