Gökbilimciler 1500 ışık yılı uzaklıkta tek tarafa doğru titreşen yeni bir yıldız türü keşfetti.

Bu şekilde davranan bir yıldız olabileceği on yıllar önce öngörülse de bilim insanları ilk kez bu türde bir yıldız gözlemledi.

Birleşik Krallık'taki Central Lancashire Üniversitesi'nden astronom Don Kurtz "Teorik olarak böyle yıldızlar olabileceğini 1980'lerden beri biliyorduk. Yaklaşık 40 yıldır böyle bir yıldız arıyordum ve nihayet bir tane bulduk" dedi.

Hakemli bilim dergisi Nature Astronomy'de yayımlanan yeni makaleye göre, "HD74423" adlı A tipi anakol yıldızın kütlesi Güneş'in yaklaşık 1.7 katı. Yıldızın yaşı tam olarak bilinmese de Güneş'ten daha genç olduğu belirtiliyor.

Yıldızın bu tek taraflı titreşim hareketini ilk kez NASA'nın ötegezegen (Güneş Sistemi dışı gezegen) arayışındaki uzay teleskobu TESS'in verilerini inceleyen "yurttaş bilim insanları" fark etti. 

Ne bulduklarından tam emin olmayan araştırmacılar bulgularını profesyonel astronomlar Kurz ve Polonya'daki Nikolas Kopernik Astronomi Merkezi'nden Geral Handler'la paylaştı.

Titreşimler bir yıldız için olağandışı değil.

Birçok yıldız hatta belki de tüm yıldızlar içlerindeki dalgalanmalar nedeniyle ritmik bir düzende titreşir. Bu dalgaların ısı taşınımı ve yıldızın manyetik alanından kaynaklandığı düşünülüyor. Ancak HD74423'ün aksine diğer yıldızlarda bu titreşimler küresel ölçekte yani yıldızın tüm yüzeyi boyunca gerçekleşiyor.  

HD74423'ün tek taraflı titreşmesinin nedeniyse bir cüce kırmızı yıldızla ikili yıldız sistemi oluşturması.  İki yıldız birbirine o kadar yakın yörüngede dönüyor ki kırmızı cücenin kütleçekimi HD74423'ün yumurta ya da gözyaşına benzetilebilecek şekline neden oluyor.

Kırmızı cüce, HD74423'ten sadece madde çekmiyor aynı zamanda daha büyük olan bu yıldızın titreşimini de bozuyor.

Bilim insanları artık bu tarz tek tarafa eğimli yıldızların verilerde nasıl göründüğünü bildikleri için daha fazla benzer yıldız keşfetmeyi umuyor.

Nature, Sciencealert
Derleyen: Keremcan Karabatak