"Trump'ın koronavirüs açıklamaları milyonlarca insanın ölümüne sebep olabilir"

John M. Barry, Beyaz Saray'ın "gerçekleri mümkün olan en iyi biçimde örtbas etmeye çalıştığı" uyarısında bulundu

(AP)

Bir tarihçi Trump yönetiminin Amerika'daki koronavirüs salgınının gerçek boyutlarını gizleyerek, dünya genelinde milyonlarca insanı öldüren 1918 grip salgınından çıkarılan derslere kulak asmadığı uyarısında bulundu.

The Great Influenza: The Epic Story of the Deadliest Plague in History (Büyük Grip: Tarihin En Ölümcül Salgınının Epik Hikayesi) adlı kitabın yazarı John M. Barry, ABD hükümetinin İspanyol gribine yaklaşımıyla Kovid-19 diye de bilinen koronavirüs karşısındaki mevcut tutumu arasındaki benzerliklere dikkat çekti.

Barry, Washington Post'a şöyle yazdı:

Belli ki onlar (Trump yönetimi) gerçekleri mümkün olan en iyi biçimde örtbas etmeye ve bilgiyi kontrol etmeye çalışıyor.

Tarihçi, 1918'de grip salgını dünya nüfusunu kırıp geçtiğinde Avrupa'da "düpedüz sansür" olduğunu söyledi. "ABD'de tam olarak bunu yapmadılar ama olumsuz yönde bir şey söylememek konusunda yoğun bir baskı mevcuttu" dedi.

O zaman Başkan Woodrow Wilson İspanyol gribiyle ilgili hiçbir açıklama yapmazken, ABD Sağlık Dairesi Başkanı Rupert Blue "Eğer gerekli önlemler alınırsa paniğe gerek yok" demişti. Barry başka bir üst düzey yetkilinin konuyu "bildiğimiz grip, sadece ismi farklı" diye geçiştirdiğini söylüyor.

Fakat 1918 gribi çok daha ölümcüldü. Ölüm oranı mevsimsel gribin çok daha üstünde, yüzde ikiydi ve bu, Kovid-19 için yapılan bazı ilk tahminlere çok benziyor. Kovid-19 şu ana dek dünya genelinde 80 binden fazla kişiye bulaştı ve üç bine yakın kişiyi öldürdü.

İspanyol gribi kimi öldürdüğü noktasında da mevsimsel gripten ayrılıyordu. Mevsimsel grip bebekler ve çok yaşlılar için daha tehlikeliyken, İspanyol gribi en çok genç yetişkinler için ölümcüldü.

Wilson yönetiminin gerçeği yayımlayan gazeteleri tehdit etme noktasına varan dezenformasyon ve baskı kampanyası ülke için vahim sonuçlar doğurdu. Bu noktada Sayın Barry yerel gazetelerin, patojen mikrobun oluşturduğu gerçek tehlikenin detaylarına dair haber basmayı reddettiği Philadelphia örneğine değiniyor.

Kamusal alandaki bilgi eksikliği sebebiyle şehrin her yanında geniş ölçekli bir geçit töreni düzenlenmiş, bu da gribin yayılmasına yardım etmişti. Philadelphia Inquirer'e göre törenin akabinde 12 bin 500'ü aşkın kişi ölmüştü.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre 1918 salgını nihayetinde yaklaşık 50 milyon kişiyi öldürdü. Bu ölümlerin 675 bini ABD'deydi. Bay Barry "Bence bu tecrübeden çıkaracağımız bir numaralı ders, paniği önlemek istiyorsanız gerçeği söylemeniz gerektiği" dedi.

Barry her ne kadar mevcut ABD yönetiminin "tamamen yalan söylemediğini" dile getirse de yönetimin "insanlara kesinlikle en iyi durum senaryosu gibi görünen yorumlar sunduğunu" belirterek uyardı.

Bay Barry, Donald Trump'ın Kovid-19'la mücadele etme sorumluluğunu bir sağlık uzmanı yerine Mike Pence'e verme kararıyla ilgili endişesini özellikle dile getirdi.

Araştırmasıyla ABD'nin politika geliştirmesine doğrudan katkıda bulunan tarihçi, Trump yönetimini koronavirüs salgınını ele alışı konusunda eleştiren üst düzey kişilerden biri.

Başkan büyüyen halk sağlığı kriziyle ilgili karışık mesajlar gönderdiği için açıkça eleştiriliyor.

Cumartesi günü Beyaz Saray'daki basın toplantısından önce Trump defalarca konuyu geçiştirdi ve muhafazakar medyadaki dostlarını yankılarcasına siyasi rakiplerini, liderliğini zayıflatmak amacıyla tehlikeyi abartmakla suçladı:

Demokratlar koronavirüsü siyasallaştırıyor. Meseleyi siyasallaştırıyorlar. Bir vatandaşım bana gelip 'Başkan Bey, sizi Rusya, Rusya, Rusya mevzusunda yenmeye çalıştılar' dedi. Onlar için bu pek de iyi sonuç vermedi. Bunu yapamadılar. Azil numarasını denediler sonra. Bu onların yeni oyunu.

Daha sonra cumartesi günü, başkan tekrar tekrar "modern tarihte bu hastalığın önünü kesmeyi amaçlayan en agresif tutum" dediği şeyi övdü ve ABD genelinde doğrulanmış vakalar artarken, hastalığı başta ciddiye almadığına dair eleştirileri şiddetle reddetti.

Ülkedeki bildirilmiş ilk ölüm vakasının ertesinde kullandığı dilden pişman olup olmadığı sorulduğunda Trump "oyun" kelimesini kullanırken "(Demokratların), Trump yönetimi çok iyi bir iş çıkardığı için bunun suçunu birine atmaya çalışan davranışlarını" kastettiğini söyledi ve şöyle ekledi: "Ava giderken avlanacaklar."

Amerika'nın koronavirüs salgınına tepkisi de tartışmasız değil. San Antonio'da CDC'nin Teksas Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi'nden yanlışlıkla taburcu ettiği bir kişinin Kovid-19 testi daha sonra pozitif çıkmıştı. San Antonio Belediye Başkanı Ron Nirenberg Twitter'da "CDC'nin, halkın Kovid-19 testi pozitif çıkmış bir hastanın etkisine açık kalmasına müsaade ettiği gerçeği kabul edilemez" diye yazdı.

ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı da hafta sonu üretilen ilk koronavirüs test kitlerinin kimisindeki bir üretim hatasını soruşturduğunu ve bu hata yüzünden bazı eyaletlerin acilen kendi test kitlerini kullanabilmek için bakanlığın onayını istediğini doğruladı.

Eski Başkan Yardımcısı Joe Biden da bu sırada Bay Trump ve yönetimini salgın için hazırlıksız olmakla suçladı. Demokratların muhtemel başkanlık adayı pazar günü şöyle konuştu:

Salgının yaklaştığını biliyorduk, hem de daha Ocak'ta. Yine de test kitlerini hazırlamaya bile başlamadılar o zaman... İlk yapacağınız şeylerden biridir bu.

ABD'de şu ana kadar 88 koronavirüs vakası görüldü ve iki ölüm gerçekleşti. Hayatını kaybeden iki erkeğin de sağlık problemleri vardı ve Washington eyaletinde hastaneye kaldırılmışlardı.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kaldırarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU