Sosyal medya kullanımı hızla yaygınlaşıyor.
"Digital 2019 in Turkey" araştırmasına göre 82 milyonluk nüfusunun yaklaşık yüzde 73'ü internet kullanıcısı.
Aktif olarak sosyal medya kullananların sayısı 52 milyon.
Sadece 44 milyonu yani yüzde 53'ü cep telefonu ve mobil araçlar üzerinden sosyal medyada vakit geçiriyor.
Bu tablo beraberinde sosyal medyanın sadece hobi, eğlence ve kişisel haberleşme aracı olmaktan çıkararak ticaretin de bir parçası olmasına neden oldu.
Sosyal medyanın reklam, satış, pazarlama amaçlı daha fazla kullanılır hale gelmesiyle birlikte çok kullanıcılı hesaplar da daha fazla ilgi görüyor.
Bunun sonucu olarak internette bulunan kimi ilan sitelerinde sosyal medya hesapları para karşılığı satışa çıkarılmaya başlandı.
Hesaplar “Para kazanması açık YouTube kanallarınız alınır”, “Bol etkileşimli organik takipçili satılık hesaplar”, “1-10k kullanıcılı elimizde Instagram hesabı mevcuttur. 100.00 TL.” gibi başlıklarla satışa sunuluyor.
Sınırsız Yeni Dünyanın Sınırları: Sosyal Medya’da Hukuk kitabının yazarı Avukat Rıdvan Yıldız ile sosyal medya hesaplarının satılmasının olası hukuki sonuçları üzerine konuştuk.
20 bin liradan 100 bin liraya alıcı bulan hesaplar var
Yıldız, sosyal medyanın önemi arttıkça yeni soru ve sorunların ortaya çıktığı kanaatinde:
Sosyal medya hesaplarının satılması, takipçisi sayısına göre değer oluşturması ve bu konuda bir piyasa dahi söz konusudur. Örneğin 1 milyon takipçili bir hesap 20 bin liradan 100 bin liraya kadar satılabilmekte ve alıcı da bulmaktadır. Bunun dışında sosyal medya hesaplarının kişilerin rızası dışında elinden çıkması, hacklenmesi de mümkündür. Bu şekilde ele geçirilen hesapları satın alan kişiler gerçek hesap sahiplerinin talepleri ile muhatap olabilmektedir.
Hesabınız çalınırsa dava açabilirsiniz
Yıldız, “Peki bu duruma hukuk ne diyor?” sorusunu ise şöyle cevaplandırdı:
Sosyal medya hesapları, konusunda henüz dijital mülkiyet şeklinde bir tanım olmadığından kıyasen taşınır mülkiyeti hükümlerinin uygulanması gerekecektir. Bu durumda Türk Medeni Kanunu’nun 989. maddesi uygulama alanı bulabilecektir. Türk Medeni Kanunu Madde 989 şu şekildedir. ‘Taşınırı çalınan, kaybolan ya da iradesi dışında başka herhangi bir şekilde elinden çıkan zilyet, o şeyi elinde bulunduran herkese karşı beş yıl içinde taşınır davası açabilir. Bu taşınır, açık artırmadan veya pazardan ya da benzeri eşya satanlardan iyiniyetle edinilmiş ise; iyiniyetli birinci ve sonraki edinenlere karşı taşınır davası, ancak ödenen bedelin geri verilmesi koşuluyla açılabilir.’
Hesabı çalınan tazminatta talep edebilir
Yıldız sosyal medya hesabı çalınan kişinin tazminat davası da açabileceğini söyledi.
Bu maddeye göre sosyal medya hesabı çalınan kimse bunu elinde bulundurana karşı dava açabilir. Ayrıca bir zarar durumu da söz konusuysa tazminat davası da söz konusu olabilir. Bu sosyal medya hesabını sosyal medya hesaplarının satıldığı internet sitelerinden iyiniyetli olarak alarak elinde bulundurana ancak ödediği bedeli geri vererek bu davayı açabilir. Tabii ki bu ikinci ihtimal, sosyal medya hesapları açısından kolay ortaya çıkabilecek bir durum değildir. Yeterli bir araştırma yapılmadan alınan bir sosyal medya hesabının satın alınması iyiniyetli değerlendirilmeyebilir. Dolayısıyla sosyal medya hesabının iadesi için açılan dava ile büyük paralar vererek alınan sosyal medya hesabı geri verilmek zorunda kalınabilir.
İşin ucunda hapis bile var
Yıldır, çalıntı sosyal medya hesaplarının cezai boyutuyla ilgili de şu bilgileri aktardı:
Türk Ceza Kanunu’nun 165. maddesi “Bir suçun işlenmesiyle elde edilen eşyayı veya diğer malvarlığı değerini, bu suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.” Hükmü göz önüne alındığında hack ya da başka bir şekilde suç işlenerek ele geçirilen bir sosyal medya hesabını satın alan kişi hapis ve para cezasının muhatabı olabilir.
“Sosyal medya hesabıyla suç işlenmişse sorumlu olursunuz”
Satın alınan sosyal medya hesaplarıyla daha önceden işlenen suç niteliğindeki eylemler satın alan kişiyi etkiler mi? Yıldız’a göre bu sorunun cevabı evet.
Yukarıdaki hukuki ve cezai sorumlulukların dışında satın alınan sosyal medya hesabının daha önce bir suçun işlenmesinde kullanılması durumunda, (örnek bu sosyal Medya hesabından terör örgütlerine destek verilmişse )bu konudaki soruşturmaların muhatabı da olunabilir. Ayrıca bu hesap vasıtasıyla özel ya da tüzel kişilere zarar verilmişse açılacak maddi ve manevi tazminat davalarının da olası muhatabı bu hesabı satın alan kişi olabilir.
“Reklam yapayım derken mahkemelik olmayın”
Yıldız sözlerinin devamında şu uyarıda da bulundu.
Görüleceği üzere PR, tanıtım ya da başka amaçlarla para vererek aldığınız sosyal medya hesabı büyük küçük büyük hukuki problem doğurabilir. Bu nedenle bir sosyal medya hesabını satın alırken dikkatli olmak önem arz ediyor.
© The Independentturkish
