Teknolojinin gelişmesiyle birlikte cep telefonları ve bilgisayar, tablet kullanımı toplumun her katmanına yayıldı.
Prof. Dr. Ayşe Canatan, "Uluslararası 15. Adli Bilimler Kongresi’nde" sunduğu “Kırsaldaki Yaşlıların Gündelik Hayatında Dijitalleşme(me) Olgusu” adlı araştırmasında kuşaklar arası dijitalleşme alışkanlığına dair tespitlere yer verdi.
Canatan, kırsal kesimlerdeki 65 yaş üstü insanlar arasında okuma yazma oranının düşüklüğünden dolayı dijitalleşme oranının daha düşük olduğunu belirtti.
Yaşlıları "dijital çağın göçmenleri" olarak tanımlayan Canatan, bunu şöyle açıkladı:
Nasıl ki bir yerden kalkıp her hangi bir geçerli nedenle başka bir yere yerleşen göçmenler yeni geldikleri yerde daha önce hiç karşılaşmadıkları pek çok uyaranla karşılaşırlar ve ne yapacaklarını bilemezlerse yaşlılarda dijital teknoloji karşısında göçmenlerin yaşadığı çaresizliği yaşayabilirler. Göçmenlerin yabancısı oldukları yeni yerleştikleri yere uyum göstermeleri için bir zaman gereklidir. Aynı durum dijital teknoloji karşısında yaşlılar için geçerlidir. Göçmenler gittikleri yerde kendilerini ‘kaybolmuş bir çocuk gibi hissettiklerini ve daha önceki tecrübelerinin işe yaramadığını’ belirtmişlerdir.
Ortayaşlılar dijital çağa uyum sağlıyor gençler zaten mekanın sahibi...
Orta yaş grubunun yaşlılara göre nispeten daha kısa sürede uyum göstermeye çalıştığını ve bilmediklerini öğrenme konusunda daha sabırlı ve meraklı olduğunu söyleyen Canatan, sözlerini şöyle devam ettirdi:
Öğrenme sırasında eskiden bildiği yöntemlere başvurmayı tercih eder. Örneğin, öğrendiklerini bir deftere not etmeye çalışır. Orta yaş grubu ‘melez’dir. Hem yaşlıların bildiklerini bilir hem de arkalarından gelen yeni kuşağın bildiklerini öğrenmeye çalışır. Orta yaş grubu göçmen ailenin çocukları gibidir. Gittikleri yerde ebeveynlerinden önce oranın dilini öğrenirler o topluma kolay uyum sağlarlar.
Gençlerin ise dijital çağın “yerli”leri olduğunu söyleyen Canatan, “Gençler bu çağın içine doğdukları için dijital teknolojinin mantığını iyi bilirler, teknolojik aletleri çok hızlı uyum göstererek kullanabilirler” ifadelerini kullandı.
Kentli yaşlılarda dijitalleşmeye artıyor, erkekler daha meraklı
İnternet kullanan 65-74 yaş grubundaki yaşlı bireylerin oranı 2014 yılı nisan ayında yüzde 5 iken bu oranın 2018 yılının aynı ayında yüzde 17’ye yükseldiğini belirten Canatan, yaşlı erkeklerin arasında internet kullanımının 2018 yılında yüzde 23’e kadınlarda ise yüzde 11,9’a yükseldiğini söyledi.
Kentsel yaşamda yaşlıların internet teknolojilerinden yararlanma oranının ve yaşlıların dijitalleşmeye ilgisinin giderek arttığının gözlemlendiğini söyleyen Canatan’a göre kırsalda ise durumlar farklı.
Eğitim eksikliği kırsaldaki yaşlıların ayak uydurmasını engelliyor
Canatan, kırsalda yaşayan yaşlıların dijital çağa ayak uyduramamasından en önemli etkenin eğitim eksikliği olduğuna dikkat çekerek sözlerini şöyle sürdürdü:
Türkiye’de kırsal bölgelerde yaşayan 65+ yaş grubundakilerin çoğunun okuryazar olmadıkları anlaşılmıştır. Okuryazar olmayanların da çoğunlukla kadınlar olduğu dikkati çekmektedir. Kadınların erkeklerden daha uzun yaşaması ya da doğuşta beklenen yaşam süresinin yüksek olması yaşlılığın çoğunlukla kadına ait bir olgu biçiminde değerlendirilmesine yol açmıştır. Ayrıca kadının var olan durumu eğitimsizliği ve yoksulluğu onun dezavantajlılar arasında yer almasına neden olmuştur.
© The Independentturkish
