İran uçak kazasında ölenlere saygı göstermek istiyorsa intikam kampanyasını derhal bitirir

Bu, umursamazlığa kurban giden masum insanları geri getiremez. Ancak savaşmaya devam etmenin de pişmanlığa dair herhangi bir ifadeyle çelişeceği açık

Uçak kazasının kurbanları arasındaki dört öğrenci için Londra'daki Western Üniversitesi'nde anma yapıldı (AFP)

İran Devrim Muhafızları'nın utanç içindeki hava kuvvetleri komutanı Ali Hacızade, Ukrayna Uluslararası Havayolları'nın 752 sefer sayılı uçağını düşüren, 176 yolcuyu ve mürettebatı öldüren füzeleri kendi komutasındaki kuvvetlerin fırlattığını kabul etmeden iki gün önce daha sert bir üslup kullanıyordu.

Arkasında İran'ın çeşitli Arap ve Güney Asyalı taşeron milislerinin bayraklarıyla perşembe günü televizyona çıkmıştı. Irak'taki ABD üslerine yapılan iki balistik füze saldırısı sonrası, bu silahlı grupların, Ortadoğu'da Amerika ve müttefikleriyle nasıl karşılacağına dair çok iddialı konuşuyordu. Hacızade, "Gelecekteki eylemleri bölgedeki direniş güçleri gerçekleştirmeli" demişti.

Hacızade cumartesi biraz daha durgundu. "Ölmeyi diledim. Keşke ölseydim" dedi.

Ukrayna yolcu jetinin düşmesine gergin bir Devrim Muhafızları ekibinin "iletişim" hatalarının neden olduğunu açıkladı. Görünüşe göre bu ekip, yavaş yavaş hareket eden ve rutin uçuşu için Tahran'ın İmam Humeyni Uluslararası Havaalanı'ndan kalkan Boeing 737'yi gelmekte olan bir Amerikan füzesi sandı.

Hacızade'nin ve diğer Devrim Muhafızları liderlerinin yapabileceği ilk şey hemen istifalarını vermekti. Sonra da vahim hatalarını kısmen telafi etmek için, giderek İran siyasetinin ve politikalarının itici güçlerinden biri haline gelen tehlikeli militarizme karşı açıklama yapabilirlerdi. Nihayetinde 8 Ocak'ta Ukrayna jetinin düşürülmesine (ki bu trajik ve bütünüyle bağışlanamaz bir eylem) yol açan bu militarizmdi.

752 sefer sayılı uçaktan alınacak bir ders şu: Şehirlerimiz, gökyüzü ve denizlerimiz silahlı çatışma için çok kalabalık. Artık 19. yüzyılda değiliz. Dünyamıza hükmeden savaş yanlısı, yaygaracı zorbaların arzularına yer yok. Gezegenimizi yöneten, güç ve avantaj için birbiriyle itişip kakışan, şovenist ve çoğunlukla sağcı haydutların ceremesini Suriye'de, Yemen'de, Afganistan'da, Ukrayna'da ve başka yerlerde sıradan insanlar çekiyor.

Uçaktaki 82 İranlı, 63 Kanadalı ve 11 Ukraynalının yanı sıra Birleşik Krallık, İsveç, Afganistan ve Almanya vatandaşı siviller, kendi sıradan yaşamlarını sürdürmeye çalışıyordu. Akraba ziyaretleri öncesinde veya sonrasında ya da iş seyahatleri sırasında sebepsizce öldürüldüler.

 

 

Hayatı elinden alınanlar arasında Imperial College London'da mühendislik doktora adayı Said Tahmasebi ve yeni evlendiği eşi Nilüfer bulunuyordu. Kurbanların çoğu siyasi liderlerinin boş ve süslü sözleriyle tezat içinde, sessiz ama gelecek vaat eden hayatlar sürdürüyordu. 26 yaşındaki Arash Pourzarabi ve 25 yaşındaki Pouneh Gourji bir hafta önce evlenmişti, Edmonton'daki University of Alberta'da gördükleri eğitime devam etmek için Kanada'ya dönüyordu.

Ontario'da yaşayan Hamit Esmaeilion, kazada eşi Parisa'yı ve kızı Reera'yı kaybetmişti ve kızının öğretmenlerini bilgilendirmek zorundaydı.

 Meslektaşım Negar Murtazavi, Esmaeilion'ın "Bugün okulunu aradım ve Reera'nın sonsuza kadar gelemeyeceğini söyledim" dediğini aktardı.

Ottowa Citizen'a göre Roja Azadyan uçağa bindi ama eşi Muhsin Ahmedipur'a biletinin artık geçerli olmadığı söylendi. Ahmedipur eşinin öldüğünü öğrendiğinde havaalanındaydı.

Şeyda Shadkhoo, Tahran'da akrabalarını ziyaret etmiş, Toronto'ya dönüyordu. Uçuştan 20 dakika önce eşini aradı, eski Devrim Muhafızları komutanı Kasım Süleymani suikastı üzerinden İran ve ABD arasında çıkabilecek silahlı çatışmadan dolayı endişeliydi.

Shadkhoo'nun kocası Hasan, CNN'e, "Onu savaş çıkmayacağına inandırmamı istemişti" dedi: "Endişelenmemesini söyledim. Hiçbir şey olmayacak."

Hacızade'nin veya İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin, umursamazlıklarının yanı sıra düşmanlıkları yüzünden de hayatını kaybeden Şeyda'yı ya da diğerlerini geri getirmek için yapabileceği hiçbir şey yok.

Fakat en azından ölülerin anısına saygı göstermek ve bir nebze telafi için, kaçınılmaz şekilde daha fazla masum yaşama mal olacak gizli bir intikam kampanyası başlatmak yerine, tansiyonu düşürmek için hasımlarına acil, koşulsuz diyalog çağrısında bulunabilirler.

 

 

NOT: Daragahi'nin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: İran kendi kuvvetlerinin öldürdüğü 176 yolcuya saygı göstermek istiyorsa intikam kampanyasının şiddetini hemen azaltır

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU