Google’la birlikte yeni ortaya çıkan bilgi işleme sektörünün büyük oyuncularından IBM, CES 2020 fuarında bilgi işleme gücünü geçen yıla göre iki katına çıkardığını öne sürerek, 28 kubitlik yeni kuantum bilgisayarını tanıttı.

Bilgisayarlarını şehir isimleriyle adlandıran şirket, yeni bilgisayarına ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde yer alan Raleigh kentinin ismini verdi.

IBM kuantum bilgisayarların işlem gücünün anlaşılabilmesi için 2017’de “Kuantum Gücü” isimli tek bir sayıdan oluşan ölçütü kullanmaya başladı. Kuantum devreye sahip her cihaz için kullanılabilen ölçüt, kalibrasyon hatalarından doğruluk değerlerine kadar pek çok teknik etkeni bir araya getirerek, tek bir sayısal değer sunuyor.

Forbes’un haberine göre IBM’e 2017’de Tenerife isimli 4 kuantum gücüne sahip (5 kubitlik) bilgisayarını tanıttığından beri her yıl bu sayıyı iki katına çıkartıyor. 2018’de 20 kubitlik Tokyo 8 kuantum gücüne erişirken geçen yıl Johannesburg isimli 20 kubitlik IBM Q System One da 16 kuantum gücüne ulaştı.

Bu yıl 28 kubitlik Raleigh’le 32 kuantum gücüne ulaştığını açıklayan IBM’e göre 53 kubitlik önceki bilgisayarlarında yer alan altıgen kafes yapısı geliştirildi; bu yapı, kapı hatalarını ve çapraz karışmayı azaltıyor.

IBM’in sitesinde paylaşılan, Jay Gambetta ve Jerry Chow imzasını taşıyan yazıya göre 32 kuantum gücüne ulaşmak yalnızca kuantum bilgisayarların olgunlaştığını gösteren sıradan bir hedef değil, aynı zamanda araştırmaların yeni bir aşamaya geçtiğini gösteriyor.

Gambetta ve Chow, “Son kuantum gücü hedefimize ulaşmak için nesil geliştirme basamaklarında öğrendiklerimizi araştırmadan gelen yeni fikirlerle birleştirdik” dedi:

İlk Hummingbird ve Penguin nesillerinden bu yana, kubit frekans çatışmalarını ve çok sayıdaki seyirci (kubit) hatasını azaltmak için aralıklı bir kafes düzenlemesi üzerine yoğunlaştık. Araştırmada geçen yıl, izole cihazlarda 10 milyondan fazla kalite faktörünü zorlayarak tek kubit eşevreliliğinde gelişme kaydettiğimizi gösterdik.

IBM Q Strateji ve Ekosistem biriminin başkan yardımcısı Bob Sutor’a göre kuantum gücünü her yıl ikiye katlamak gelecek on yıl içinde “kuantum avantaj” denen hedefe ulaşmak için önemli.

Kuantum avantajı, kuantum bilgisayaların klasik bilgisayarlara göre hız ve hesaplama açısından ciddi bir üstünlük gösterdiğinde gerçekleşecek.

Başka bir deyişle bugünkü bilgisayarların gerçekleştirdiği önemli ve yarar sağlayan tüm işlemlerin daha hızlı yapılması gerekiyor.

Google’ın ipi göğüslediği “Kuantum Üstünlüğü” hedefi önemli bir dönüm noktası oldu ancak tek bir şirketin tek bir konuda sağladığı bu başarının endüstriyel uygulamalar ve toplum üzerinde büyük bir etkisi bulunmuyor.

Diğer yandan kuantum avantajına erişmek için aşılması gereken pek çok engel de varlığını koruyor ve şirketlerin yeni hedefi bu engelleri aşmak.

Independent Türkçe için derleyen: Umut Can Yıldız