Suriye’nin kuzeydoğusundaki el-Hol Mülteci Kampı’nda durum daha da kötüye giderken, huzursuzluk ve insani şartlardaki sıkıntının ardında kampta kalan çocuklar da ülkenin kuzeydoğusunda yer alan ve ABD ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kontrolünde olan Tel Asvad Kampı’na gönderilmeye başlandı.
Irak sınırı yakınlarındaki bir kampta da durum görünenden daha kötü. Zira kampta yaşayanlar, IŞİD mensubu çok sayıda kadın ve çocuklarının varlığıyla durumun her an daha da kötüye gitmesinden korkuyor. Bunun yanı sıra kampta bulunan insani yardım kuruluşları, kamptaki koşullar ve durumun ciddiyeti konusunda uyarı yapıyor. Birleşmiş Milletler’in (BM) tahmin ve istatistiklerine göre dağıtılan 13 bin çadırda, 49 bini çocuk 73 bin insan bulunuyor.
IŞİD mensuplarının çocukları
Örgütün geçtiğimiz Mart ayı sonunda, ülkenin doğusunda son kaleleri sayılan Bağuz bölgesinde yenilgi yaşamasına kadar, Suriye ve Irak’taki IŞİD unsurlarının ailelerini kabul etme hususunda yaşanan isteksizliğin ardından uluslararası toplumun, yeni bir gelişme olarak IŞİD’e mensup çocuklara ellerini uzattıkları belirtildi. Bu çerçevede Avrupa ülkeleri, çocukların geri iadesi için harekete geçerken, bu yöndeki en son adım, Finlandiya Başbakanı Sanna Marin aracılığıyla IŞİD’e katılmak üzere Suriye’ye giden Finlandiyalı kadınların çocuklarını ‘en kısa zamanda’ geri getirmeye çalışacaklarını açıklayan Helsinki’den geldi.
Independent Arabia’dan Rola Yusuf’un haberine göre yetkililerin amacının, her koşulda çocukların çıkarlarını korumak olduğunu belirten Marin, “Kendi isteğiyle bölgeye giden yetişkinlere yardım etme konusunda herhangi bir zorunluluk bulunmuyor” ifadelerini de kullandı. Finlandiya medya organlarının aktardığına göre el-Hol Mülteci Kampı’nda 11 Finlandiyalı kadın ve 30 çocuk bulunuyor.
İngiltere, Hollanda, Almanya ve bazı Avrupa ülkeleri de çocukların geri getirilmesi ve rehabilite edilmesi meselesiyle yakından ilgileniyor. İngiltere Dışişleri Bakanı, daha önce yapmış olduğunu bir açıklamada, “Masumların ve yetimlerin, ülkelerine geri dönüşlerini kolaylaştırdık. Onlara özel izinler verilmesi ve normal hayata dönmeleri için destek verilmesi gerekiyor” ifadelerini kullanmıştı.
Aynı şekilde Moskova, IŞİD kontrolündeki bölgelerde bulunan 8 Rus çocuğun, Şam aracılığıyla Irak’tan Rusya’ya döndüğünü açıkladı.
Öte yandan insani hakları kuruluşlarından kaynaklar, doğum belgeleri olmayan en az 3 bin çocukla yabancı uyruklu 10 bin kadının barındığı kamptaki insani durumun git gide daha da kötüleştiğini duyurdu. İnsan hakları gözlemcileri yaşananlar karşısında, IŞİD’e mensup unsurların çocuklarının üst düzey rehabilitasyon programlarına tabi olmaması halinde koşulların daha da kötüleşeceğine dikkati çekti.
8 Aralık’ta el-Hol Mülteci Kampı’nın Kürt yönetimi, 200 unsur, çocuk ve kadından oluşan yeni bir grubu serbest bırakmayı düşündüklerini duyurdu. Suriye’nin kuzeydoğusundaki kamp yetkilisi Şeyhmus Ahmed, söz konusu grup içerisinde herhangi bir suçu bulunmayan 15 kişinin de mevcut olduğunu vurguladı.
Doğal afetler
Yaşananların yanı sıra Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke’ye 40 kilometre uzaklıkta bulunan bir kampta, doğa afetler ve insanların yol açtığı sorunlar da devam ediyor. Öyle ki Suriyeli bir aile, çocuklarının şiddetli soğuk nedeniyle ölmesi sonrasında kampta yaşamaya başladı. İnsan hakları örgütleri, çocukların yaşadığı koşullar ve 12 yaş altındaki çocukların gelecekte karşılaşabileceği sorunlar dolayısıyla endişeli.
Suriye’nin kuzeydoğusunda çocukları rehabilite etmek için kurulan bir merkez, IŞİD’in yeniden ortaya çıkabileceğine dair uyarıda bulundu. Merkez, 2017 yılında açılmasından bu yana yaklaşık 15 bin çocuğu barındırdığını, eğitim olanakları sağladığını ve onları normal hayata döndürmeye çalıştığını açıkladı. Ancak merkez, bu çabaların boşlukları doldurup çocukları psikolojik olarak rehabilite etmek için yeterli olmadığına da dikkati çekti. Gözlemciler ise onları terörizmden kurtaracak acil bir çözümün bulunamaması halinde çocukların bir saatli bombaya dönüşeceğini ifade etti.
Bu nedenle devletlerin elini uzatması; eğitim, bakım, sağlık, rehabilitasyon sürecinin yanında toplumsal destekten yoksun bir nesilde görülecek aşırı radikal fikirlerin yayılmasını önlemek ve çocuğun büyüdüğü koşulları iyileştirmek için son derece önemli görülüyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Kübra Şahin
