Sadaka taşından Türkçe-İngilizce yardım kutularına... Ayasofya'da bile var

Aralarında Ayasofya'nın ibadete açık alanının da bulunduğu pek çok yerde, yardım kutuları aracılığıyla para toplanıyor. İbadet alanlarında bağış toplanması eleştirilirken, Diyanet gerekli denetimin mahalli birimlerce yapıldığını savunuyor

Fotoğraf: Twitter / @mehmet_dilbaz

Tarihi kaynaklara göre, Osmanlı’da ihtiyaç sahiplerine yardım için belli noktalarda sadaka taşı bulunurdu.

Yardım yapmak isteyen kişiler, bu taşlara para bırakır, ihtiyaç sahipleri de taştaki oyuktan kendisi için gerekli miktarı alırdı.

Halkın "incelikle" oluşturduğu bu sistem sayesinde “alan el veren eli” görmezdi.

Günümüzde sadaka taşlarının yerini, ağırlıklı olarak camilerde ve türbelerde bulunan bağış kutuları aldı.

Ayasofya'nın ibadete açık bölümünde bile yardım kutusu var. Kutunun üzerindeki Türkçe-İngilizce yazılar dikkati çekiyor.

İbadet yapılan alanlarda, bağış kutularıyla para toplanması, ilahiyatçıların başı çektiği farklı kesimler tarafından eleştiriliyor.

 

Yardım kutusu Twitter @mehmet_dilbaz.jpg
Fotoğraf: Twitter / @mehmet_dilbaz

 

"Bu tür paraların kontrolü olmaz, istismara açıktır"

Eski İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Süleymaniye Vakfı Din ve Fıtrat Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır, camiler ve türbelerde yardım kutuları bulunmasına tepki gösteren isimler arasında.

Dini hizmet yapanların 'dünyalık' talebi olmaması gerektiğini belirten Bayındır, "Sonra bu tür paraların kontrolü de olmaz. İstismara açıktır” dedi.

 

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır. Independent Türkçe. jpg
Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır / Fotoğraf: Independent Türkçe

"Devlet denetliyordur diye düşünmek istiyorum"

İlahiyatçı-yazar Cemil Kılıç ise yardım toplama faaliyetlerindeki izin durumuna dikkati çekti.

Yardım toplamaya ilişkin kanunları hatırlatan Kılıç, camilerdeki durumu yetkilere sormak gerektiğini ifade ederek şunları söyledi:

Yardım kutusunun üzerinde bir dernek, vakıf adı yazıyor mu? Yetkililerden, Valilikten izin alıyorlar mı? Belgeleri var mı? İzin belgesi olmadan bu işler olmaz, olmamalı! Devlet denetliyordur diye düşünmek istiyorum. 

 

İlahiyatçı Yazar Cemil Kılıç Twitter @m_cemilkilic.jpg
Cemil Kılıç / Fotoğraf: Twitter / @m_cemilkilic

 

"Ayasofya'nın ibadete açık kısmındaki yardım kutusu, bin 500 yıllık kültürel mirasa yakışmıyor"

Tarih araştırmacısı ve yazar Mehmet Dilbaz da camilerde ve türbelerde yardım kutusu bulundurulmasına karşı çıktı. 

Dilbaz, geçtğimiz yıl başından geçen bir olayı anlatarak şunları kaydetti:

Ülkemizdeki dini yapılarda, camiler ve özellikle türbelerde yardım kutuları konularak para toplanması beni rahatsız ediyor. Devletimiz özellikle büyük şehirlerimizdeki kadim camiler ve türbelerin bakım, onarım ve sair giderlerini karşılıyor. Buna rağmen geçen sene Kanuni Sultan Süleyman Türbesi’ne bile yardım toplama kutusu konulmuştu. Vakıflar Genel Müdürü'nün konuyu öğrenmesiyle kutu kaldırıldı. Şimdi görüyoruz ki Ayasofya'nın ibadete açık kısmında da aynı yardım toplama kutusu konulmuş. Bin 500 yıllık bir kültürel mirasa böyle görüntüler yakışmıyor. Üstelik yardım toplama konusu resmi izinler olmadan yapılamaz iken bu rahatlık nerden geliyor merak ediyorum.

 

Tarih Araştırmacısı- Yazar Mehmet Dilbaz Fotoğraf Independent Türkçe.JPG
Mehmet Dilbaz / Fotoğraf Independent Türkçe

 

Diyanet: Yardımlar mülki amirden izin alınarak yürütülüyor, denetimi ise mahalli emniyet birimleri yapıyor

Ayasofya'nın ibadete açık bölümü ile camiler ve türbelerde yardım kutuları bulunması konusunu da Diyanet İşleri Başkanlığı da bir açıklama yaptı.

Diyanet İşleri Başkanlığı Sosyal Hizmetler birimi tarafından Independent Türkçe’ye yapılan yazılı açıklamada, “Yardım toplama faaliyetleri 2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu uyarınca mülki amirden izin alınarak yürütülmekte; denetimi ise mahalli emniyet birimleri tarafından gerçekleştirilmektedir” denildi.

 

Yardım kutusu 2. Twitter @edebiyatik. jpg
Bazı yardım kutularının üzerinde yabancıların anlayabilmesi için İngilizce "donation box" ifadesi yer alıyor / Twitter @edebiyatik

 

Cami girişine çelik kasa uygulamasına müftülükler tepkili

Öte yandan camiler ile türbelerdeki yardım kutuları, hırsızlık haberleriyle de sık sık gündemde.

Hatta kutuları çalanlar ya da içini boşaltanlara karşı önlem amacıyla bazı yerlerde çelik kasalar kullanılıyor.

 

Samsun çelik kasa bağış kutusu. Twitter @samsun_gazetesi. jpg
Samsun'daki bir caminin girişindeki "Bu kasa ahiret sermayenizdir" yazılı çelik kasa, tepkilere neden olmuştu / Fotoğraf: Twitter @samsun_gazetesi

 

Ancak müftülükler, çelik kasa uygulamasının yardım toplama yönergesine uygun olmadığını belirterek, bu yaklaşımın kendi talimatları ile ters düştüğünü kaydetti.

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU