Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, ülkenin güneyindeki Mindanao adasında Mayıs 2017’den bu yana yürürlükte olan sıkıyönetime son verme kararı aldı.

Manila yönetimi, ordunun kontrolündeki bölgede süresi 31 Aralık 2019’da dolacak sıkıyönetimin bir dönem daha uzatılmayacağını bildirdi.

Devlet başkanlığı sözcüsü Salvador Panelo, kararın güvenlik ve ordu yetkililerinin tavsiyesi üzerine alındığını kaydetti.

Filipinler ordusu, 23 Mayıs'ta Mindanao'nun Marawi kentinde, Washington yönetiminin başına 5 milyon dolar (yaklaşık 29 milyon TL) ödül koyduğu Ebu Sayyaf liderlerinden İsnilon Hapilon'a operasyon düzenlemiş, çıkan çatışmalarda IŞİD bağlantılı Maute örgütünün militanları Marawi'yi kuşatmıştı.

Duterte aynı tarihte, Marawi'de "kalkışma olduğu" gerekçesiyle anayasanın kendisine verdiği yetkiye dayanarak eyalette 60 günlük sıkıyönetim ilan etmiş, 22 Temmuz'da olağanüstü halin süresi yıl sonuna kadar uzatılmıştı.

Güvenlik kaygılarının sürdüğünü belirten Filipinler hükümeti, sıkıyönetimi önce 2018, sonra da 2019 sonuna kadar sürdürme kararı almıştı.

Çatışmalar Marawi kentinde yaşanırken, Duterte’nin aldığı karar 20 milyon kişinin yaşadığı Mindanao adasını kapsamıştı.

Öte yandan Marawi’yi yerle bir eden operasyonlar sırasında Filipinler ordusuna ABD ve Avustralya gözetim uçaklarının da destek verdiği belirtilmişti.

Marawi’de yaşanan çatışmalar sırasında binden fazla kişinin öldüğü, 600 bin kadar kişinin de evlerini terk etmek zorunda kaldığı bildirilmişti.

Şehirdeki kuşatma Ekim 2017’de sona ererken, militanlardan bazılarının farklı bölgelere dağıldığı kaydedilmişti.

Filipinler ordusunun ağır silahlarla düzenlediği askeri operasyonlarda yerler bir edilen Marawi kentiyse hala harabe halinde duruyor.

Filipinler’in hayalet şehri

Hepsini göster 17

Filipinler’in hayalet şehri

• 1/17

  42 yaşındaki Muhammed Ali Acampong, ailesiyle birlikte Mipaga'daki bir tahliye merkezinde oturuyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 2/17

  Bir hükümet askeri çökmekte olan bir yapıdan çıkıyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 3/17

  Şehirdeki harap binaların arkasında Ulu Camii görülebilir / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 4/17

  Acampong, evinin yıkılması için onay verdi. Sonra döndü ve yerinde büyük bir papatya tarlası buldu / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 5/17

  Konteynırlar bir tahliye kampındaki su deposunun yanında sıralandı. Su eksikliği, evinden edilen ailelerin her gün karşılaştığı en büyük sorunlardan biri / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 6/17

  Saint Mary Katedrali / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 7/17

  Noronisah Laba Gundarangin, 40 yaşında, üç çocuk annesi. Kız kardeşinin evinde diğer dört aileyle birlikte yaşıyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 8/17

  Acampong oğlunu Agus nehirinde yıkıyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 9/17

  Bir çocuk Marawi kuşatmasıyla yerinden edilmiş ailelerin kaldığı bir tahliye kampına su taşıyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 10/17

  Marawi şehrinin yeniden kurulmasını bekleyen bir aile, tahliye kampındaki çadırda kestiriyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 11/17

  Marie tahliye merkezine yakın tek su kaynağındaki suyla kaplarını dolduruyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 12/17

  Bir anneyle çocuğunun tablosu ve kurşun izleriyle dolu bir duvar / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 13/17

  Acampong, Mipaga'da bir caminin içinde dua ediyor. Bir köy memuru, bir trafik polisi ve bir okul güvenlik şefi, Marawi kuşatmasından beri işsiz / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 14/17

  Mermi izleriyle dolu Ulu Camii’de otlar bitti / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 15/17

  Acampong'ın çocukları tahliye merkezinde zaman geçiriyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 16/17

  Marie ve 15 yaşındaki kızı Shieka, suyla dolu kovaları taşıyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

• 17/17

  Acampong ve ailesi, geçici sığınaklarında Ramazan ayında pirinç, tavuk ve ananasla iftar yapıyor / Fotoğraf: Eloise Lopez - Reuters

Malezya ve Filipinler arasındaki adalarda 1991'den bu yana faaliyet gösteren Ebu Seyyaf örgütü şiddet ve rehin alma eylemleriyle tanınıyor. Örgüt, Mindanao ve Sulu'da bağımsız devlet kurmak amacıyla Filipinler'in güneyinde şiddete başvuruyor.

Ömer ve Abdullah Maute kardeşler tarafından 2012'de kurulan ve Nisan 2015'te IŞİD’e bağlılığını ilan eden Maute örgütüyse adam kaçırma ve bombalı saldırı eylemleriyle biliniyor.

Mindanao adasında IŞİD yanlısı örgütlerin kuşatması öncesi Moro Müslümanlarının özerklik talebine sıcak bakan Duterte, bölgede “terörle mücadele” adı altında iki yılı aşkın süredir askeri operasyonlar yürütüyordu.

Diğer taraftan Duterte, 21 Ocak’ta özerklik referandumuna giden Bangsamoro Müslümanlarını oy vermeleri için teşvik etmiş, “Mindanaolu Morolara karşı yapılmış tarihi adaletsizlikleri düzeltmek üzere referandumu bir barış yolu olarak kullanmamıza izin verin. Sevgili Morolu erkek ve kız kardeşlerim geçmişin acılarını unutmamıza ve geleceğe ümitle bakmamıza izin verin. ‘Evet’ oyu kullanın” demişti.

Guardian’ın 21 Ocak 2019 tarihli haberine göre, Filipinler Silahlı Kuvvetleri eski Başkanı Carlito Galvez Jr ise bölgede Müslüman özerk yönetiminin tesis edilmesinin “aşırıcılığın önemli bir panzehiri” olacağını ifade etmişti.

Halkın yaklaşık yüzde 85’inin “evet” oyu verdiği referandumla birlikte, merkezi yönetimin Mindanao'daki idari yetkileri Bangsamoro hükümetine devretmesi, özerk yönetimin enerji kaynaklarını çıkarıp yönetimini sağlaması, eski Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (MUKC) ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC) savaşçılarının kolluk kuvvetlerine katılması kararlaştırılmıştı.

Ajanslardan da yararlanılmıştır