İş ve siyaset dünyasını bir araya getiren Dünya Ekonomik Forumu (WEF), 22-25 Ocak’ta toplanıyor.
28 yılın en kötü büyüme performansını gösteren Çin ile korumacı politikaları nedeniyle bir ayı aşkındır hükümeti kapalı olan ABD arasındaki ticaret savaşları, meclisinde uzlaşma sağlayamadan Avrupa Birliği’nden ayrılmaya hazırlanan İngiltere, küresel ekonomideki yavaşlamanın neden olduğu endişe ile geçen bir yılın ardından WEF’in gündemi oldukça yoğun.
49 yıldır devam eden zirve ile ilgili bazı temel soruların cevapları ise şöyle:
1.Davos Zirvesi nedir?
Her yıl İsviçre'nin Davos kasabasında düzenlendiği için "Davos Zirvesi" de denilen "Dünya Ekonomik Forumu" (WEF) 1971 yılında, Cenevre Üniversitesi'nde işletme profesörü Klaus Schwab tarafından kuruldu.
Uluslararası anlaşmazlıkları çözmek için kurulan foruma siyasi liderler ilk kez 1974’te davet edildi.
60'tan fazla ülkenin devlet başkanı ve başbakan düzeyinde temsil edileceği zirveye 110 ülkeden 3 binden fazla iş adamı, siyasetçi, akademisyen ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi katılacak.
2. Davos 2019’un konusu ne?
"Küreselleşme 4: Dördüncü Sanayi Devrimi Çağında Küresel Yapıyı Şekillendirmek" ana temasıyla düzenlenecek zirvede, 350'yi aşkın oturum yapılacak.
2019’da yaşanabilecek insani krizler, kriz ortamında medya özgürlüğü, piyasalarda sürdürülebilirlik, enerji politikaları dönüşümü, LGBT hakları, modern kölelik, Brexit sonrası Avrupa, kadın hakları ve iş dünyasında kadın, yapay zeka, genetik bilimi oturumlarda konuşulacak konuların bir kısmı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın katılmayacağı zirvede Dışişleri Bakanı Michael Pompeo bir konuşma yapacak.
İngiliz doğa bilimci ve doğa belgesellerinin en ünlü yüzü ve sesi Sir David Attenborough’un iklim değişikliğini ile ilgili bir oturumu yönetecek.
5 quotes to get you ready for Davos 2019 https://t.co/gNoFUvXLFh #wef19 pic.twitter.com/yKuOnIhMVm
— World Economic Forum (@wef) January 21, 2019
3. Türkiye'yi kim temsil edecek?
Türkiye'yi, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın temsil etmesi bekleniyor.
Doğan Online Kurucusu ve Hepsiburada Yönetim Kurulu Başkanı Hanzade Doğan Boyner de 22 Ocak'ta "Dijital Ekosistemler Dünyasında Şirket Teorisi" başlıklı panelde konuşmacı olarak yer alacak.
Perakendenin dijital dönüşümüne nasıl öncülük ettiklerini, Hepsiburada’nın çalışmalarından ve projelerinden örnekler vererek paylaşacak olan Boyner, panelde Türkiye’nin dijital dönüşümünü de anlatacak.
Türkiye, Ocak 2009’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İsrail Cumhurbaşkanı arasında yaşanan gerginlik sonrası Davos Zirvesi’ne başbakanlık seviyesinde ilk kez 2015’te katılmıştı.
O dönem başbakanlık görevini yürüten Erdoğan, Şimon Peres ile katıldıkları "Gazze Ortadoğu'da Barış Modeli'' oturumunda Peres'in eleştirilerini yanıtlarken, panel yöneticisinin sürenin bittiğini söyleyerek konuşmasını kesmesi üzerine tepki göstermişti.
"Davos benim için bitmiştir. Daha da Davos'a gelmem" diyerek salonu terk eden Erdoğan'ın Peres'e "one minute" sözüyle yaptığı çıkış yakın tarihe geçmişti.
4. Trump, Macron ve May neden yok?
ABD Başkanı Donald Trump, 10 Ocak’ta Twitter hesabından yaptığı açıklamada geçici bütçe krizinden dolayı federal hükümetin kapanmasını gerekçe göstererek Davos zirvesine katılmayacağını açıkladı.
Trump, “Demokratların Sınır Güvenliği ve ulusumuzun güvenliğinin önemine dair uzlaşmazlıklarından dolayı Dünya Ekonomik Forumu için İsviçre Davos'a yapacağım seyahati saygıyla iptal ediyorum. Dünya Ekonomi Forumuna en içten dilek ve özürlerimle" paylaşımında bulundu.
Because of the Democrats intransigence on Border Security and the great importance of Safety for our Nation, I am respectfully cancelling my very important trip to Davos, Switzerland for the World Economic Forum. My warmest regards and apologies to the @WEF!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 10, 2019
Meksika sınırına örülecek duvara fon ayrılmaması üzerine çıkan bütçe krizinden dolayı federal hükümetin kısmi kapanmasının üzerinden 31 gün geçti.
Amerikan kanunlarına göre Kongre 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül'de sona eren mali yıl için kalıcı bütçeyi onaylayamazsa geçici bütçelerle aranın kapatılması gerekiyor. Geçici bütçenin de onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet kapanıyor.
Elysee Sarayı’ndan 11 Ocak’ta yapılan açıklamada Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ülkede bir süredir devam eden “Sarı Yelekliler” protestoları ve yoğun gündem nedeniyle Davos’a katılamayacağı duyuruldu.
İngiltere Başbakanı Theresa May’in Davos’a katılmama nedeni ise Brexit.
İngiltere Parlamentosu, Başbakan May'in Avrupa Birliği ile vardığı Brexit anlaşmasını 202'ye karşı 432 oyla reddetmişti. May’in önümüzdeki haftalardaki gündeminin de Brexit’le dolu olduğu açıklandı.
5. Davos gerçekten işe yarıyor mu?
Her yıl ülkelerin liderlerini, büyük şirketlerin yöneticilerini, ünlü yatırımcıları ve akademi dünyasını bir araya getiren Davos’un dünyanın gidişatını değiştirmede başarılı olup olmadığı ya da gizli bir gündeminin olup olmadığı yıllardır tartışılan bir konu.
Davos Zirvesi’nin arkasındaki isim Profesör Klaus Schwab’a göre Dünya Ekonomik Forumu (WEF), ortak fikir üretmek ve çözümler bulmak için oluşmuş bir platform, kararların alındığı bir yer değil.
İnternet sitesindeki tanımında üstlendiği rolü “Dünyanın durumunu iyileştirmek” olarak açıklayan WEF, “dünyanın elitleri” kabul edilen bir grubun katıldığı konferans serilerinden oluşuyor.
Uzun süren toplantıların yanı sıra özel davetlerin ve pahalı kokteyllerin de olduğu bilinen bir gerçek.
Davos’a yöneltilen eleştirilerin ilki de bu noktada başlıyor. Öncelikle Davos’a gitmek için ya davet edilmeniz ya da şirketinizin yaklaşık 60 bin dolar WEF üyeliği ödemesi gerekiyor. Eğer “öncelikli kurumsal ortak” olmak istiyorsanız, bu rakamın 10 katına çıkıyorsunuz. Ve elbette ki forumun biletlerine ayrı para ödeniyor.
Dünya ekonomisi, jeopolitik ve yatırım stratejileri üzerine uzmanlaşmış bağımsız analist Michael Ivanovitch, geçen yıl CNBC’ye verdiği röportajda bir sosisli sandviçe yaklaşık 43 dolar ödendiği Davos Zirvesi için şunları söylemişti:
“Forum, dünya ilişkileri hakkında hiçbir sonuca varılamayan bir ‘konuşma pazarı’. Ekonomi anlamında ise sadece X kere duyduğunuz yavan sözleri dinliyorsunuz.”
CNN’den Charles Riley’e göre ise Davos, CEO’ların, merkez bankası yetkililerinin, Wall Street’in önemli isimlerinin, regülatörler ve güçlü politikacıların “network kurmak” için bir araya geldiği ve bu nedenle ucuz olmadığı bir alan.
ABD’li yazar Anand Giridharadas’ın “Dünyayı bozan bir ailenin bir araya gelmesi” olarak tanımladığı Davos için bir eleştiri de Avustralya’nın RMIT Üniversitesi’nde görev yapan Dr. Binoy Kampmark’tan gelmişti:
“Davos ile ilgili problem gerçekçi olmaması ve uzaklığı. İnsanlar Davos’a giden insanlarla konuşmak ve Davos’a giden insanların yaptığını yapmak için Davos’a gidiyor. Sürekli tartışılan, değiştirilmesi gereken şeyleri değiştirmek için hiçbir inisiyatif yok.”
